HANDIGE ESSCHE BROERS JOS EN MAARTEN TIMMERMANS STELLEN BEL VEILIG VOOR GEMEENSCHAP
Klok bij 't Haventje herinnert aan hulp van 'zwarte zusters'
RENS VAN DEN ELSEN
Het Haventje in Esch is een monument rijker: een bronzen klok. Afkomstig uit de kapel van het voormalige huize Sint-Jozefzorg (nu Buitenhuis) van de Congregatie van de Goddelijke Verlosser, ofwel de 'zwarte zusters'. De Essche broers Jos en Maarten Timmermans maakten een klokkenstoel en zetten het object eind juni in het parkje aan de Haarenseweg neer. Een vergunning werd echter deze week pas aangevraagd... ,,Ach, niet lullen maar poetsen, dachten wij", grinnikt Jos.
Na de laatste verbouwing in 2014, waarbij het woonzorgcentrum veranderde in het huidige Buitenhuis, dreigde de 125 kilo zware bel te verdwijnen. Deze lag al enkele jaren opgeslagen in een schuurtje. De kapel waar de klok ooit hing, was al eerder afgebroken. Jos onderhield destijds als hovenier de tuin van het complex en kreeg van Jos van Helvoort van Sint-Jozef de vraag of hij de klok niet mee kon nemen. ,,Dat heb ik toen meteen gedaan. Ik vond namelijk dat die bel behouden moest blijven voor de Essche gemeenschap. Het is immers een herinnering aan de zwarte zusters die hier in Esch de gezondheidszorg vorm hebben gegeven", vertelt hij.
Zo gezegd, zo gedaan. Jos bond de klok aan zijn minigraver en reed er mee naar huis. De klepel hing echter nog niet vast dus heeft het hele dorp mee kunnen genieten van het gebeier. De Esschenaar moet er nog om lachen als hij aan dat moment terugdenkt. ,,Halverwege de rit heb ik de klepel er maar uitgehaald."
NIET GESTOLEN
Jarenlang lag de bronzen klok bij Jos in de schuur aan de Witvensedijk. Daar maakte hij nooit een geheim van: ,,Ik wilde niet dat iemand zou denken dat ik dat ding gestolen zou hebben. Sterker nog, ik wilde het ooit weer teruggeven aan de gemeenschap. Maar dan wel op een mooie plek. Ik had al plannen voor een monument voor de zwarte zusters, maar daar werd toen al werk van gemaakt (in maart 2020 werd een beeld van kunstenares Lia Martinali onthuld op de hoek van de Dorpsstraat en Het Nieuwland - red.)."
Na een bezoek aan de 4 mei-herdenking in het Haventje, kwam Jos op het idee om de klok daar een plek te geven. ,,Na een gesprek met wethouder Wim van der Zanden was ook hij enthousiast en ben ik met mijn broer Maarten, die siersmid is, aan de slag gegaan. We wilden net zo'n stellage als van de bourdonklok die op de Waalsdorpervlakte bij Wassenaar staat. Dit is een kleinere versie van het oorlogsmonument dat daar staat."
VERGUNNING
Na een mondelinge goedkeuring van de gemeente Boxtel, werd de zogeheten klokkenstoel eind juni in het Haventje geplaatst. ,,We hadden begrepen dat het al mocht. Daarbij heeft de gemeente Boxtel de betonnen stelplaat geschonken. Wij zijn onder het mom van 'niet lullen maar poetsen' gewoon aan de slag gegaan. Maar vorige week kregen we een telefoontje van een ambtenaar met de mededeling dat we wel een vergunning moesten aanvragen voor de plaatsing. Dat hebben we nu dan ook maar gedaan", legt Jos uit.
De bronzen bel zomaar laten klinken, is overigens niet mogelijk. Maarten heeft de klepel met een dubbel slot vastgezet. ,,We laten hem alleen luiden bij officiële momenten, zoals tijdens de dodenherdenking." Daarnaast komt er op termijn nog een plaquette bij de klok te staan, met daarop de verwijzing naar de oorsprong en de zwarte zusters. ,,Het is ook geen monument, maar een herinnering aan hun diensten voor ons dorp."
