Ambitieus plan maakt van De Kleine Aarde kenniscentrum dat bijdrage levert aan transitie landbouw
Algemeen Munsel/In Goede Aarde (c) Nieuws (c) Milieu & Duurzaamheid (c)De Plaetse Zuid. Onder die noemer moet De Kleine Aarde (DKA) een nieuwe toekomst in gaan. Het wordt een opleidings- en kenniscentrum voor agrariërs die duurzamer en natuurinclusiever willen werken en toch een goede boterham blijven verdienen. De gemeente Boxtel is enthousiast over het plan, temeer omdat het een financiële opsteker betekent: er ligt een bod van 1,2 miljoen euro van stichting BD Grondbeheer.
De Plaetse Zuid gaat het terrein aan het Klaverblad pachten en exploiteren, in welke vorm is echter nog niet bekend. Herenboeren Nederland neemt daarbij een prominente plek in. ,,In feite is dit plan afkomstig van onze plaatsgenoot Geert van der Veer van Herenboeren. Hij was al jaren bezig met het plan voor verschillende van dergelijke locaties in Nederland. Naast een De Plaetse Zuid, komen er ook De Plaetse Oost, West en Noord”, vertelt Theodoor van Leeuwen.
Van Leeuwen, oprichter van de Voedseltuin, was vorig jaar met oud-wethouders Anton van Aert en Ger van den Oetelaar van de gemeente Boxtel de initiatiefgroep DKA-2021 gestart.
IDEALE TIMING
Onderzocht werd of en hoe er nog toekomst zit in het terrein van het vroegere milieueducatiecentrum. En dat is het geval met het plan van de Herenboeren, denkt de initiatiefgroep. De timing is in ieder geval ideaal, meent Van Leeuwen: ,,Wist je dat er dagelijks vijf boeren stoppen? Hiermee willen we bestaande agrariërs toekomstperspectief bieden door ze te begeleiden naar een nieuw verdienmodel voor hun bedrijf.”
In het opleidingscentrum is er plek om jaarlijks vijfhonderd boeren mee te laten doen aan de lesprogramma’s. Voor onderzoek en leertrajecten trekt De Plaetse Zuid vijf ton per jaar uit. Van Leeuwen: ,,Op een proefboerderij, bijvoorbeeld van de Herenboeren in het Wilhelminapark, brengen zij de theorie in praktijk.”
Daarnaast worden er zo’n tien evenementen op jaarbasis gehouden, waarvan vijf op het terrein van De Kleine Aarde. In totaal moet de organisatie werkgelegenheid bieden aan 45 fulltime banen. Daarnaast blijven vrijwilligersinitiatieven zoals de Voedseltuin ook als voorbeeldfunctie dienen op het terrein, net zoals de bekende bolwoning zichtbaar blijft.
5,1 MLN EURO NODIG
Om dit alles van de grond te krijgen, is flink wat kapitaal nodig: 5,1 miljoen euro om precies te zijn. Voor twee miljoen staan particuliere investeerders garant. Daarnaast hebben een reeks van universiteiten, scholen en andere kennisinstellingen aangegeven mee te werken. Waaronder de Universiteit van Utrecht, Avans Hogeschool, Technische Universiteit Eindhoven en de Wageningen Universiteit. Bovendien doen elf agrarische platformen mee die zich focussen op natuurinclusieve en biologische landbouw en ook landschapsorganisatie Het Groene Woud haakt aan.
De initiatiefgroep meldt dat nu het Boxtelse college van B en W akkoord is, snel meerdere partijen zich bij de plannen aansluiten die willen investeren. Van Aert: ,,Met twee miljoen zijn we al een heel eind op weg. Er ligt gewoon een ijzersterk businessplan dat naadloos aansluit op de transitie in het voedselsysteem.”
ZICHZELF BEDRUIPEN
De bedenkers hebben twee jaar uitgetrokken om alles van de grond te krijgen: vanaf 2024 moet De Plaetse Zuid zichzelf kunnen bedruipen. In deze aanloopjaren zal er ook flink geïnvesteerd worden in de gebouwen. De Van Coothhoeve en het bezoekerscentrum ondergaan een fikse renovatie, de veldschuur wordt gesloopt en herbouwd, er komt een schuur bij en een oude werkplaats wordt afgebroken. Daarnaast moeten er installaties worden vernieuwd en zijn er nog diverse architectonische wensen. Dit alles bij elkaar vraagt al om een geschatte investering van 3,5 miljoen euro.
Stichting Herenboeren is aanspreekpunt en zal het plan uitvoeren. BD Grondbeheer, gevestigd in Driebergen-Rijssenburg te Utrecht, wordt formeel de eigenaar. Deze stichting koopt met geld van donateurs landbouwgrond op en verpacht deze vervolgens voor biodynamisch activiteiten.
De Plaetse Zuid in oprichting krijgt voor minstens dertig jaar het erfpacht toegewezen en zal in feite het reilen en zeilen aan het Klaverblad 13 bepalen. De 1,2 miljoen euro die de gemeente Boxtel ontvangt, is niet bijster veel voor zo’n groot terrein inclusief panden. De gemeente moet bovendien ook nog de Van Coothhoeve terugkopen van woonstichting Joost voordat de deal met BD Grondbeheer kan worden gesloten. De corporatie kocht het pand enkele jaren geleden voor vierenhalve ton van Boxtel en knapte de buitenkant op.
MOEILIJK DOSSIER SLUITEN
Volgens de initiatiefgroep DKA-2021 is echter het een uitstekend voorstel. Daar is de gemeente Boxtel het mee eens. ,,Het is een passende invulling van De Kleine Aarde en waar het terrein voor stond: duurzaamheid en innovatie”, aldus wethouder Désiré van Laarhoven. Het college gaat dan ook mee in het voorstel om de grond te verkopen aan BD Grondbeheer.
Van Leeuwen ziet ook dat de gemeente zo een moeilijk dossier kan afsluiten. ,,Want zij betaalt geen onderhoudskosten meer aan het terrein.” De wethouder haakt daar op in: ,,Bovendien loopt de gemeente geen risico als het plan toch mislukt. De grond is immers niet meer van ons.”
De initiatiefgroep en het college zijn eensgezind: ,,Dit plan zet De Kleine Aarde én Boxtel weer op de kaart.”
OP DE FOTO’S: Het huidige bestuur van stichting De Kleine Aarde, met van links naar rechts Ger van de Oetelaar, Theodoor van Leeuwen, projectleider Onno Niessen en Anton van Aert, heft zichzelf op als de plannen zijn uitgevoerd en de nieuwe organisatie vorm heeft gekregen. (Foto: Albert Stolwijk).
