Johans hoppige hobby kan zomaar Liempds biertje opleveren
Algemeen Liempde (c) Nieuws (c)Hop, een van de hoofdbestanddelen van bier, werd tot zo’n honderdvijftig jaar geleden veel geteeld in het Dommeldal. Archeoloog Johan Verspay wil iets van die historie terugbrengen op zijn akker aan de Hezelaarsestraat in Liempde.
Verspay is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en betrokken bij de archeologieprojecten in Het Groene Woud. In 2019 maakte hij kennis met zijn huidige woonplaats Liempde toen hij samen met inwoners op zoek ging naar scherven en andere objecten uit het verleden.
Liempde, met zijn bolakkers, toont nog sporen van een lange geschiedenis van kleinschalige landbouw. Zoals hopteelt. Verspay brengt die nu op bescheiden schaal terug. ,,Ik heb van alles gelezen over het telen van hop, maar daadwerkelijk planten poten en tot wasdom laten komen, is toch echt een leerproces. Het is een ontdekkingstocht.”
De archeoloog promoveerde in april op een onderzoek naar agrarische cultuurlandschappen in de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd. ,,Ik hoorde van dorpsgenoot Ger van den Oetelaar (kenner van natuur- en landschapshistorie,- red.) dat er in deze streek tot zo’n honderdvijftig jaar geleden veel hop werd geteeld. Er bestonden meerdere kleine brouwerijen.”
KUITBIER
Volgens Verspay verdween de kleinschalige bierproductie door bepaalde belastingmaatregelen. Daarnaast verdreef het Boheemse pilsner lokale bieren en was niet al het historische nat geschikt voor massaproductie. ,,Kuitbier was eeuwenlang geliefd in Nederland maar raakte in de vergetelheid omdat het niet makkelijk in grote hoeveelheden te produceren is. Het staat nu weer enigszins in de belangstelling. Ik zou best zo’n biertje willen laten brouwen. Daarbij wordt niet zoals in pils gerst, maar vooral haver als een van de hoofdbestanddelen gebruikt.”
PROEVERIJ
Hoe bieren smaken waarin zijn eigen geteelde hop is verwerkt, ontdekt de archeoloog dit najaar. ,,Leden van Bierkamer Boxtel gaan er bier van brouwen. Zaterdag 27 november is er een proeverij, als de oogst goed genoeg is.” Die kunnen Verspay en zijn vrouw Lisette dit jaar nog wel samen af, eventueel met wat hulp van hun oudste kinderen. Maar als de grootsere plannen van de archeoloog uitkomen, zijn extra handen nodig. ,,Eerst maar eens kijken hoe dit experiment verloopt. Ik zou echter graag een kleinschalige agrarische bezienswaardigheid op touw zetten, een brouwersakker met gewassen waarvan bier gemaakt kan worden. De Dommel stroomt hier vlakbij, dat is het water. De hop staat er al, er zou graan gezaaid kunnen worden. Spelt of tarwe bijvoorbeeld. En wat fruitbomen passen er ook tussen. Als dat van de grond komt, moet ik de samenwerking met andere mensen zoeken.”
EXPERIMENT
Voorlopig blijft het nog bij een ‘interessant experiment’, zegt Verspay: ,,Én een manier om achter mijn computer uit te komen. Ik heb ontzettend veel geschreven het afgelopen jaar. Het is heerlijk om nu buiten bezig te zijn. Wie weet hoe dit verder uitpakt. We hebben in ieder geval de ruimte om meer planten te poten en de hopteelt op ons land verder te ontwikkelen.”
OP DE FOTO: Johan Verspay bekijkt bellen aan een hoprank. Ze zijn nog niet rijp, maar groeien toch al behoorlijk. (Foto: Gerard Schalkx).