De restauratie van het bijna vijfhonderd jaar oude pand Den Eijngel in Lennisheuvel is in een afrondende fase. (Foto's: Bas van den Biggelaar).
De restauratie van het bijna vijfhonderd jaar oude pand Den Eijngel in Lennisheuvel is in een afrondende fase. (Foto's: Bas van den Biggelaar). Foto: Basman Creëert - Bas van den Biggelaar

‘Den Eijngel ook voor toekomstige generaties veiligstellen’

Algemeen Cultuur & Kunst (c) Nieuws (c)

,,Het voordeel van een heel oud pand is dat je veel originele details terugvindt. Neem bijvoorbeeld deze vloer. Deze zwarte tegeltjes in zo’n zelfde diagonaal patroon kwamen onder diverse andere lagen vloerbedekking tevoorschijn. Nee, we hebben ze niet kunnen hergebruiken, maar wel laten namaken. In Vietnam...” Leo Koenraads kocht een jaar of tien geleden Den Eijngel op de hoek Lennisheuvel/Mijlstraat. Sindsdien is hij bezig om het bijna vijfhonderd jaar oude rijksmonument in oude luister te herstellen. 

De uit Den Haag afkomstige Koenraads (67) gaat bijna met pensioen. Hij voert met een goede vriend de restauratie goeddeels zelf uit. Na acht jaar bouwen en verbouwen nadert het project zijn voltooiing. ,,Voor heel specialistisch werk schakel ik zzp’ers in, maar de supervisie en planning houd ik helemaal in eigen hand”, vertelt hij. Voor zijn werk bij de Nationale Politie was hij werkzaam in Afghanistan. ,,In je vrije tijd kun je daar weinig anders dan het internet afstruinen. Ik zag dit pand te koop staan. Mijn vrouw Carly en ik woonden in een fraai appartement aan zee, maar ik ben iemand die zijn energie kwijt moet en zocht een mooie klus. Die heb ik hier wel gevonden.”

Den Eijngel was danig in verval geraakt door de jaren. Koenraads besloot de renovatie grondig aan te pakken en maakte daarbij dankbaar gebruik van de kennis en kunde van onder meer de Boxtelse monumentencommissie, maar ook van een bouwhistoricus en architect. ,,In samenspraak kom je tot verrassende inzichten over de manier waarop je het best een onderdeel van het pand in oude luister kunt herstellen. Maar wel zodanig dat het voldoet aan alle moderne eisen en met hedendaags comfort. Van meet af aan wilde ik een duurzame restauratie uitvoeren. Zodat Den Eijngel ook voor volgende generaties beschikbaar blijft.” 

HERBERG

Tot circa anderhalve eeuw geleden was het pand tegenover het wegkruis in het Boxtelse kerkdorp een herberg. In een apart bijgebouw was ooit ook een brouwerij gevestigd, maar tot hoe lang die heeft bestaan, werd niet achterhaald. Tijdens de werkzaamheden kwamen tal van verrassingen tevoorschijn. ,,Zoals twee kelders, waarvan er een was volstort met puin. Die hebben we helemaal leeggeschept en met kalk weer waterdicht gemaakt, zoals dat in vroeger eeuwen ook gebeurde. Nee, niet met chemisch materiaal, want dat is dodelijk voor een monumentaal pand.”

Komende week wordt de keukeninrichting afgeleverd. ,,De werkzaamheden lopen op z’n eind. De bovenverdieping is zo goed als klaar. Daar openen we na de winter een bed & breakfast met twee gastenkamers.” De oude gelagkamer van de herberg wordt straks de eetkamer van het echtpaar Koenraads. Een nieuwe kast die deze ruimte scheidt van de keuken doet denken aan de bergruimte die achter de toog heeft gestaan. De achterzijde van die kast oogt als de bedstee die er ooit was. Daar komen de voorraden in. 

40 OUDE KLEUREN

Tal van kleuren springen in het oog. ,,In oude verflagen troffen we in totaal wel veertig tinten aan. Die laten we op verschillende plekken terugkomen in ons interieur”, vertelt Koenraads tijdens een rondleiding. Ook wijst hij op een geschilderde decoratie aan de bovenkant van de wanden, net onder het plafond. ,,Helemaal nageschilderd van originele fragmenten die onder oude stuclagen tevoorschijn kwamen. Om die wanden te isoleren hebben we er kalkhennepblokken tegenaan gelijmd.”

De kapconstructie van Den Eijngel is volgens Koenraads uniek. ,,We hebben ontdekt dat de gebinten afkomstig zijn van een pand dat hier al voor 1490 stond. Deze plek is bovendien een archeologische vindplaats. Tal van potten en scherven hebben we opgegraven. De oudste dateren van circa 1300.”

VIJF NOMINATIES

Naast Den Eijngel in Lennisheuvel, zijn herberg De Koetsier (Eindhovenseweg, Boxtel), boerderij De Halfgalg (Onrooi 13, Boxtel) en de woningen Dorpsstraat 17 in Esch en Heesterbos 2 te Liempde genomineerd voor de nieuwe Boxtelse monumentenprijs. In een vijfdelige artikelenreeks introduceert Brabants Centrum deze panden die met zorg gerestaureerd zijn of worden. 

Tijdens Open Monumentendag op zaterdag 11 september wordt bekend wie de opvolger van de prijs in ontvangst mag nemen. De genomineerde panden zijn dan ook voor publiek geopend. 

De gebinten in de kap van de monumentale hoeve zijn afkomstig van een gebouw dat eerder op de plek van Den Eijngel stond.
De achterkant van de buffetkast oogt als de oorspronkelijke bedstee waar dient straks als voorraadkast.
In de vroegere gelagkamer is de oude tegelvloer in ere hersteld, compleet met het diagonale patroon. De tegels zijn nagemaakt door een bedrijf in Vietnam. De nieuw gemaakte buffetkast herinnert aan de achterwand van de toog die ooit op die plek stond.