Samen met toenmalig burgemeester Jan van Homelen onthulde minister Annemarie Jorritsma het monument dat werd opgericht tijdens de opening van de Keulsebaan.
Samen met toenmalig burgemeester Jan van Homelen onthulde minister Annemarie Jorritsma het monument dat werd opgericht tijdens de opening van de Keulsebaan. Foto: Piet van Oers

Terugblik op 1996: de zwerfkei bij de opening van de Keulsebaan

Algemeen Verkeer & Infrastructuur (c) Nieuws (c) Lennisheuvel (c) Boxtel Over Wegen (c)

Menigeen zal zich afvragen wat toch het verhaal is achter die enorme zwerfkei op de plek waar de Keulsebaan het Duits Lijntje kruist. Haast iedereen kent die rotsblok wel. Het is dit jaar een kwarteeuw geleden dat het enorme gevaarte werd neergezet als herinnering aan de opening van de zuidelijke ontsluitingsweg van en naar bedrijventerrein Ladonk. Als decoratie werden er bronzen eenden op gemonteerd én een plaquette; die waren echter geen lang leven beschoren...

Op verkeerskundig gebied betekende het jaar 1996 voor Boxtel een ommekeer. Zo werd medio april de tot snelweg opgekrikte A2 officieel geopend door verkeersminister Annemarie Jorritsma. Bovendien verklaarde de bewindsvrouw de Keulsebaan toegankelijk voor autoverkeer. De aanleg van die ontsluitingsweg voor met name vrachtverkeer werd mede gefinancierd door het Rijk. Voorwaarde hiervoor was wel dat Boxtel zijn derde aansluiting op de snelweg (bij Peters Hoek) prijs zou geven. 

Met de opening van de Keulsebaan werd een 25 jaar oud hoofdpijndossier van de gemeente Boxtel gesloten. In het begin van de jaren zeventig startte een bestuurlijke procedure om de aanleg van een zuidelijke ontsluitingsweg mogelijk te maken. Aanvankelijk werd gekozen voor een relatief korte route door de Vorstakkers: vanaf de toenmalige spoorwegovergang bij Vion naar de Liempdseweg. 

Dat tracé leidde echter tot ellenlang juridisch gekibbel met buurtbewoners waarbij de gemeente uiteindelijk bakzeil haalde. In 1986 werd achthonderd meter asfalt neergelegd, die zes jaar later weer werd weggehaald. Toen koos het gemeentebestuur ervoor de ontsluitingsweg in een wijdere bocht om Boxtel heen te leggen, pal langs het Duits Lijntje. Zodat dan toch ten langen leste het verfoeide vrachtverkeer uit de bebouwde kom zou verdwijnen. 

BRONZEN EENDEN

Op de plek waar de nieuwe ontsluitingsweg het oude goederenspoor tussen Boxtel en Wesel kruist, plaatste een gigantische hijskraan een maand vóór de officiële opening een immense zwerfkei. Die was enkele dagen voor de komst van Jorritsma door de Woudrichemse kunstenaar Jaap Hartman voorzien van drie bronzen eenden. Ook was er een gedenkplaat gemonteerd met de tekst: ‘Waar wegen samenkomen ontmoeten mensen elkaar’. 

De kolos was die bewuste woensdag 17 april afgedekt met twee grote gemeentevlaggen die door de minister werden weggetrokken onder toeziend oog van toenmalig burgemeester Jan van Homelen en reus Jas de Keistamper als de Boxtelse wegenbouwer-bij-uitstek. 

Hiermee was de Keulsebaan officieel geopend. Vervolgens wandelde het gezelschap over het gloednieuwe asfalt naar het parkeerterrein bij het voor de ombouw van de rijksweg verplaatste horecabedrijf De Liempse Barrière waar Jorritsma ook de A2 voor geopend verklaarde. 

De bronzen eenden waren zodanig op de stenen kolos geplaatst dat je deze zag als je in de richting van Boxtel reed. Niet lang na de officiële openingshandeling waren de kunstzinnige watervogels én de plaquette echter al verdwenen. De daders werden niet achterhaald en er kwamen nieuwe exemplaren. 

KLOMPEN

Nadat de nieuwe sculptuur was gemonteerd, plaatsten onbekenden aan de andere kant van het rotsblok, dus zichtbaar voor degenen die naar Liempde of de A2 toe reden, drie klompen. Een ludieke actie die - zo werd algemeen aangenomen - rechtstreeks het gevolg was van de onvrijwillige samenvoeging van de gemeente Liempde met Boxtel die sinds de jaarwisseling van kracht was geworden. En korte tijd later werd voor de tweede maal het plastiek van eenden weggehaald door onverlaten...

Sindsdien staat de zwerfkei als een kale mijlpaal in een redelijk verwaarloosd plantsoentje. Weliswaar werd voor de derde maal een nieuw sculptuur vervaardigd, maar dát werd een kwintet eenden dat een plekje kreeg op de fontein in de gemeentevijver naast de raadzaal aan de Dr. Van Helvoortstraat. Daar staat het kunstwerk veilig voor vandalen...

Het gemeentebestuur is deze week gevraagd of zij de zwerfkei nog altijd als kunstwerk beschouwt en waarom dit ‘visitekaartje’ bij de entree van Boxtel niet beter wordt bijgehouden. Jeroen Pijnenburg, in Boxtel bekend als voormalig opbouwwerker, is deze week aan de slag gegaan als de nieuwe beleidsmedewerker cultuur. Hij vindt de vragen terecht en laat weten op onderzoek uit te gaan en binnenkort met antwoorden te komen. ,,Ik weet dat er een recente rapportage en inventarisatie is van de plaatselijke kunstwerken. Ik moet me daarin nog verdiepen en ben benieuwd wat er over dit gedenkteken wordt geschreven.”

OP DE FOTO: Samen met toenmalig burgemeester Jan van Homelen onthulde minister Annemarie Jorritsma het monument dat werd opgericht tijdens de opening van de Keulsebaan. (Foto: Piet van Oers).

In maart 1996 werd een enorme blok natuursteen bij de spoorwegovergang van het Duits Lijntje geplaatst. (Archieffoto's: Piet van Oers | Beeldbank Boxtel).
Kort nadat voor de tweede maal bronzen eenden waren geplaatst, plaatsten onbekenden aan de Boxtelse kant van de zwerfkei houten klompen.
Met reus Jas de Keistamper in haar kielzog en toenmalig burgemeester Jan van Homelen aan haar zijde wandelt verkeersminister Annemarie Jorritsma over de nieuwe Keulsebaan.
Het monument voor de opening van de Keulsebaan staat er vandaag de dag wat plompverloren bij in een verwaarloosd plantsoentje nabij de spoorwegovergang met het Duits Lijntje. (Foto: Albert Stolwijk).