Speuren naar Slag om Boxtel tijdens archeologieproject CARE

De ‘summer school’ van het archeologieproject CARE was dinsdag pas twee dagen bezig, maar leidde al meteen tot een spectaculaire vondst. Weliswaar niet uit Slag om Boxtel in 1794, waar het onderzoek zich op richt, maar uit de Tweede Wereldoorlog. Het ging om niet-ontplofte granaat. 

In het weiland aan de Molendijk in Liempde, op de oever van de Dommel en nabij de plek waar ooit de Kasterense watermolen stond, staan her en der oranje stokjes in de grond. Daar hangen zakjes aan met voorwerpen die met een metaaldetector zijn gevonden. Voor een leek zijn deze objecten niet altijd herkenbaar, maar de aanwezige archeologen kunnen er wel wijs uit. Natuurlijk worden alle voorwerpen nog wel gedetermineerd, maar een eerste blik maakt voor het geoefende oog al veel duidelijk. De vondsten variëren van gespen en knopen tot musketkogels. Maar ook hedendaagse zaken zoals stukjes blik of onderdelen van een sproeier.

De deelnemers aan de ‘summer school’ van het gemeenschappelijk archeologieproject CARE gingen maandag enthousiast aan de slag. In twee weken tijd leren zij onder leiding van Johan Verspay (werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam) de kneepjes van het archeologievak. Gelijktijdig wordt het project aangegrepen om meer te weten te komen over de Slag om Boxtel en de Kasterense watermolen. Zo’n 45 erfgoedliefhebbers, metaaldetectorhobbyisten en amateurarcheologen hebben zich aangemeld. ,,Die doen mee aan verschillende onderdelen, sommigen zijn er alle dagen bij, anderen nemen er een dag vrij voor. Dat is prima, want zo houden we ook de coronaregels in acht”, aldus de in Liempde woonachtige wetenschapper Verspay.

Het project is ook bedoeld om, bij succes, het archeologiewerk in kleine gemeenschappen uit te breiden. Via CARE, een afkorting die staat voor Community Archeology in Rural Environments, wordt in dorpen binnen nationaal landschap Het Groene Woud gezocht naar sporen uit het verleden. 

GELUK BEPROEVEN

Dinsdagmiddag lopen op verschillende plekken in het weiland en rond de plek waar de Kasterense watermolen ooit stond mensen in gele hesjes. Zij zoeken met metaaldetectors druk naar voorwerpen die erop kunnen duiden dat de Slag om Boxtel ook daadwerkelijk op deze plek plaatsvonden. Maar buiten wat kogeltjes en de granaat uit de Tweede Wereldoorlog, vallen de vondsten uit de tijdsperiode van de slag tijdens de invasie van de Fransen aan het einde van de 18e eeuw nog wat tegen.

Net buiten het hekwerk staat Boxtelaar Rob Margry. Hij zucht: ,,Ik kan geen Bavaria meer zien.” Hij doelt op de vele blikjes waar zijn metaaldetector op reageert. ,,Waar ik nu loopt, richting waterkant, worden wat meer kogeltjes gevonden. Maar hier zitten blijkbaar veel vissers, die wel van een biertje houden. Dit frustreert de zoektocht een beetje”, geeft hij aan. En dus besluit hij zijn zoekgebied te verplaatsen.

Margry woont al zijn hele leven in Boxtel, maar hoorde pas een jaar of vijftien geleden over de Slag om Boxtel toen hij zich bij de plaatselijke heemkundestichting aansloot. ,,Het is ergens wel vreemd dat je over deze grote gebeurtenis in de lokale geschiedenis niets leest of hoort op de Boxtelse basisscholen, maar dat er wel over wordt gerept in Engelse en Franse geschriften”, geeft hij aan.  Mede daardoor besloot hij deel te nemen aan de ‘summer school’ van Care. ,,Het is mooi vakantieverzet.” Dan grinnikend: ,,En ik ben gepensioneerd, dus heb tijd.”

De zomerschool duurt tot en met 6 augustus en omvat naast veldwerk ook lezingen en een excursie naar het nationaal militair museum in Soest, die vond woensdag plaats.

OP DE FOTO’S: Met een radar en metaaldetectors zoeken de deelnemers ronde Kasterense watermolen naar sporen uit het verleden. Dat leidde al tot de vondst van een niet-ontplofte granaat uit de Tweede Wereldoorlog. De Explosieven Opruimingsdienst maakte deze woensdag onschadelijk. (Foto’s: Albert Stolwijk).