Raadsvragen kosten gemeente Boxtel veel tijd, maar zijn een fijn middel voor politieke partijen
Algemeen Centrum-Breukelen (c) Nieuws (c)De hoeveelheid artikel 37-vragen die raadsleden stellen, vormt een serieuze zorg voor de gemeente Boxtel. Dat laat burgemeester Ronald van Meygaarden weten in een interview met deze krant. ,,De beantwoording kost erg veel tijd, tijd die we soms beter in het bedienen van de inwoners kunnen steken.” Hoewel hij voorstander is van het democratische instrument, roept hij de lokale partijen op terughoudend te zijn. Maar het is wel een heerlijk politiek middel voor raadsleden...
Artikel 37-vragen bij een gemeente. Het klinkt formeel en als taaie kost. Het eerste is waar, het tweede zeker niet. Want juist deze vragen, die vaak gaan over een bepaald onderwerp, belanden vaak in de media en roepen op tot discussie bij de inwoners. De Markt autovrij maken, toch een autotunnel onder de dubbele overweg, actie tegen de overlast die vleesverwerker Vion veroorzaakt in Boxtel: dit soort suggesties klinken door in de schriftelijke vragen aan het college van B en W en daardoor ook in de media.
Omdat het college van B en W wettelijk verplicht is binnen dertig dagen een antwoord te formuleren, gebruiken politieke partijen de vragen om alsnog een reactie af te dwingen op onbeantwoorde kwesties. En als het niet lukt om binnen de gestelde termijn te reageren, dan moet het college de betreffende fractie informeren dat het antwoord later komt. ,,Voorafgaand aan een vergadering van de gemeenteraad heb je ook het vragenhalfuurtje, maar daaruit volgt soms geen reactie, dan is zo’n Artikel 37-vraag eigenlijk de enige zekerheid om antwoorden te krijgen”, legt raadslid Christien van Schijndel van Combinatie95 uit.
SPANNINGSVELD
Er is echter een spanningsveld dat voor ambtenaren een serieuze uitdaging vormt: het kost tijd om de vragen, die schriftelijk worden gesteld, te beantwoorden. En niet zo’n een beetje ook. ,,Per artikel-37-vraag duurt het gemiddeld twintig uur om deze te beantwoorden”, vertelt burgemeester Van Meygaarden. Hij komt tot deze conclusie na een interne spreekproef binnen de eigen gemeentelijke organisatie.
Alle inzendingen passeren eerste de griffie en de afdelingsleiders om uiteindelijk bij de beleidsmedewerker terecht te komen die er met een wethouder antwoorden op formuleert. Vervolgens moeten die antwoorden ook nog met de andere wethouders en burgemeester worden besproken. ,,Alles moet worden gecheckt”, aldus Van Meygaarden.
Deze vragen worden niet altijd puur informatief gesteld, maar zijn regelmatig doordrenkt van politiek. ,,Het is natuurlijk ook een manier voor partijen om zichzelf te profileren”, geeft de burgemeester aan. Vrij vertaald: het is een fijn middel om druk te kunnen zetten om iets voor elkaar te krijgen als partij. Hierin spelen media (waaronder deze krant) ook een rol. ,,Het hoofddoel is niet om in de krant te komen, maar om te zorgen dat een probleem wordt aangekaart en aangepakt. Maar media-aandacht helpt daarbij wel”, vertelt fractievoorzitter Vera Brouns van CDA.
INFORMATIE EN AANDACHT
In veel gevallen heeft de christendemocraat ook gewoon behoefte aan informatie. Zo wilde de partij alles weten over de toekomstplannen op het terrein van De Kleine Aarde. Maar de schriftelijke vragen helpen ook om politiek druk uit te oefenen. Brouns: ,,Bijvoorbeeld het gat in de weg aan de Mijlstraat waar al een jaar niets aan is gedaan. Na verschillende keren aandringen, kregen we als reactie van de wethouder (Fred van Nistelrooij) dat er nog niets is gebeurd. Met een belletje los je het zeker niet op. Een brief krijgt al meer aandacht en we hebben ook het idee dat het antwoord dan ook anders wordt.”
Echter, de roep om terughoudend te zijn met het politieke instrument, klinkt al verschillende bestuursperiodes. Een schriftelijke vraag komt vanwege de belasting op het ambtelijk apparaat binnen het gemeentehuis ook niet altijd goed uit: vaak liggen antwoorden voor de hand. Al is óók het maken van je punt een groot goed, vindt fractieleider Eric van den Broek (SP): ,,Er is ook niks mis mee om aan je achterban te laten zien waar je voor staat.”
SENTIMENT
Zijn partij stelde bijvoorbeeld de afgelopen maanden vlak na elkaar vragen over de voorgenomen sloopplannen van Joost in de Hertogenstraat. Tot tweemaal toe moest het college aangeven hierover nog geen inhoudelijke reactie te kunnen geven, omdat er nog geen concrete plannen liggen. Van den Broek vond dat teleurstellend: ,,Wij nemen een initiatief voor een enquête in de buurt en krijgen dan een kortaf antwoord. Als burgers via ons vragen stellen, vind ik het wel zo netjes als zij een fatsoenlijke reactie krijgen.”
Van Meygaarden snapt het sentiment: ,,We hadden die antwoorden uitgebreider kunnen formuleren, zoals dat we de zorgen van bewoners ook delen. Er gaat voor hen iets veranderen, aan een plek waar zij lange tijd veel dus dat is altijd vreselijk ingrijpend. Of dat beter was geweest? Het had misschien minder reuring veroorzaakt. Maar voor ons telt ook de afweging: hoe meer tijd we steken in het beantwoorden, hoe minder we over houden om inwoners te bedienen.”
Overigens benadrukt de burgemeester voorstander te zijn van het politieke instrument: ,,Het is goed als de raad gebruik maakt van al haar democratische hulpmiddelen. Maar je moet daar als bestuur ook zorgvuldig mee omgaan.”
Die afwegingen vinden ook plaats binnen de partijen. Al kan de kwaliteit van de vragen soms beter, denkt Van Meygaarden: een slechte vraag levert immers ook een matig antwoord op. In een aantal gevallen spelen raadsleden graag in op de actualiteit, wat soms ten koste kan gaan van de tijd om goede vragen formuleren. Maar wat ook meetelt is het feit dat er sinds de gemeenteraadsverkiezingen van november veel nieuwe gezichten zijn bijgekomen. Van Meygaarden: ,,Het is ook een stukje onervarenheid. Je kan vragen ook direct aan een beleidsmedewerker stellen.”
BELEID IN TWIJFEL TREKKEN
Fractieleden worden overigens via de zogeheten Raadsacademie intern opgeleid om op de meest efficiënte manier alle politieke hulpmiddelen in te zetten. ,,De laatste tijd heb ik ook de indruk dat dit goed wordt opgepakt door iedereen”, aldus Van den Broek.
Nog een belangrijk verschil is ook welke fractie de vraag stelt. Oppositiepartijen maken het beleid niet, dus is het niet raar als zij dat via de Artikel-37 vragen in twijfel gaan trekken. De coalitiepartijen hebben zelf het beleid opgesteld, dus zou het vreemd zijn als zij dat in twijfel gaan trekken. Voorman Stefan de Nijs (Combinatie95): ,,Ik denk dat als wij een oppositiepartij waren, we ook meer schriftelijke vragen zouden stellen.”
Zijn fractie is de laatste maanden echter wel kritisch geweest over de toevoeging van Esch. De Nijs: ,,Dat is ook wel een ander verhaal: we hebben natuurlijk met een boedelscheiding te maken die door Haaren niet optimaal is geregeld. Dus zijn die vragen wel begrijpelijk.” Met name partijgenoot Van Schijndel, zelf woonachtig in Esch, is daar actief mee bezig. Zij maakt dan ook dankbaar gebruik van het hulpmiddel: ,,Dat is mijn werktuig om iets onder de aandacht te brengen.”
OP DE FOTO: Een autovrije Markt? Het is een van de suggesties die Combinatie95, voorstander van het idee, opwierp via een artikel 37-vraag. Tegelijkertijd is het een veelbesproken onderwerp in Boxtel. (Foto: Peter de Koning).
