Merel van den Bosch bij het graf van haar overgrootouders; elders hebben ook haar opa en oma een laatste rustplaats gevonden op Munsel. De Boxtelse adviseerde de gemeente over het toekomstbestendig maken van de begraafplaats. (Foto: Bas van den Biggelaar).
Merel van den Bosch bij het graf van haar overgrootouders; elders hebben ook haar opa en oma een laatste rustplaats gevonden op Munsel. De Boxtelse adviseerde de gemeente over het toekomstbestendig maken van de begraafplaats. (Foto: Bas van den Biggelaar). Foto: Basman Creëert - Bas van den Biggelaar

BOXTELSE GEEFT GEMEENTE BELEIDSADVIES

'Investeer in urnentuin begraafplaats Munsel'


JAN HERMENS

Als je middelbare scholieren vraagt wat zij willen worden, zegt er waarschijnlijk niemand: adviseur begraafplaatsen. Merel van den Bosch rolde bij het Boxtelse bedrijf Kybys in dit specifieke vakgebied en vindt het razend interessant. Ze adviseerde de gemeente Boxtel onlangs over een beleidsplan. Dit om de algemene begraafplaats Munsel toekomstbestendig te maken en te houden.

Komend weekend is er in heel Nederland op verschillende plaatsen extra aandacht voor dodenakkers. In Boxtel zijn geen speciale activiteiten. Van den Bosch: ,,Maar begraafplaats Munsel mag best eens uitgelicht worden. Het is een groene oase van rust die er heel mooi bij ligt. Ze wordt dan ook goed onderhouden. De gemeente heeft hier haar zaken prima voor elkaar. Op tal van graven liggen bloemen, dat geeft aan dat er regelmatig bezoekers komen."

MINDER BEGRAFENISSEN

Zelfs na de dood kosten mensen geld. Immers, het park vol laatste rustplekken moet beheerd en bijgehouden worden. Om te zorgen dat de begraafplaats aan de Kastanjelaan in trek blijft, moet Boxtel meegaan met de tijd.

Van den Bosch legt uit: ,,Het aantal teraardebestellingen neemt in het hele land af, ook in Boxtel. Waren het er vroeger 120 per jaar, nu zijn het er nog zo'n veertig. Begrafenissen vormen een bron van inkomsten, net als grafrechten. Dat geld is nodig, want de kosten blijven doorlopen. Om de belangstelling voor de begraafplaats levendig te houden, is het van belang om in te spelen op veranderende wensen. Een urnentuin bijvoorbeeld. Ik heb de gemeente geadviseerd daarin te investeren."

Steeds meer mensen kiezen ervoor zich te laten cremeren. ,,De aangepaste Wet op de lijkbezorging die eraan komt, staat resomeren oftewel alkalische hydrolyse toe. Dit betekent dat een lichaam onder hoge druk wordt opgelost. Net als na een crematie blijven er asresten over. Des te meer reden om ruimte te creëren voor urnen en te zorgen voor een fraai strooiveld", vindt de Kybys-adviseur.

DUURZAAMHEID

Een andere trend is de aandacht voor groen en biodiversiteit. Niet voor niets zijn natuurbegraafplaatsen in opkomst. ,,Natuurbegraafplaatsen zijn nogal eens particulier eigendom, daar is Kybys niet zoveel bij betrokken. Bij parochiële kerkhoven ook niet zozeer. Wel bij gemeentelijke dodenakkers. Die verschillen behoorlijk van elkaar, in ligging, inrichting en staat van onderhoud. Duurzaamheid is echt een thema in mijn vakgebied. Mensen hechten daar waarde aan. Dat uit zich onder andere in de keuze voor wel of geen kist."

Al is het misschien niet het eerste waar mensen aan denken: begraafplaatsen lenen zich vaak uitstekend voor een rondwandeling. Met respect voor bezoekers en graven uiteraard. Wie er oog voor heeft, kan verrassende symboliek ontdekken op grafmonumenten. Van den Bosch herkent verschillende namen die in de zerken gebeiteld staan. ,,Ik ben geboren en getogen in Boxtel en dan is het onvermijdelijk dat je bekenden ziet liggen. Mijn opa en oma zijn hier ook begraven."

De noordzijde van de oase van rust grenst aan een sloot. ,,Uitbreiding is niet nodig", weet Van den Bosch. ,,Alleen in de Biblebelt, waar mensen om religieuze redenen kiezen voor een begrafenis, is uitbreiding nog wel eens aan de orde." Inkrimping is nauwelijks een optie, ook niet als graven geruimd zijn. ,,Grond waarin mensen begraven hebben gelegen, mag je niet zomaar een andere bestemming geven. Daar gaan heel wat jaren overheen."

ADMINISTRATIE

Begraafplaatsbeheer is meer dan het maken van graven en het snoeien van bomen en struiken. Administratie is zeer wezenlijk. ,,Na een bepaalde termijn, bijvoorbeeld twintig jaar, verstrijken de grafrechten en kunnen nabestaanden ervoor kiezen die al dan niet te verlengen. Afhankelijk van hun besluit wordt een graf geruimd, of niet. Het is belangrijk precies te weten wie waar ligt en welke nabestaanden voor een laatste rustplaats betalen", aldus Van den Bosch.

Wanneer graven geruimd worden, moet dat in de administratie doorgevoerd worden, anders ontstaat er onduidelijkheid. Een klus die nauwkeurigheid vereist. Voor een aantal gemeenten houdt Kybys die administratie bij. ,,Een van de vele zaken die met begraafplaatsen te maken hebben en waar lang niet iedereen weet van heeft. Er kleven nog veel meer aspecten aan mijn werk die interessant zijn, ik kan er uren over praten."

Het verlichte kruis op de Calvarieberg, midden op de algemene begraafplaats Munsel. De foto is gemaakt tijdens de lichtjestocht met Allerzielen. (Foto: Albert Stolwijk, 2017).