EIGENAAR ZIET INZAMELING VOOR BEHOUD VAN 17-EEUWSE BOXTELSE BOUWVAL KEMPSEWEG NIET ZITTEN

'Crowdfundingsactie zou onhaalbare verwachtingen wekken'

HENK VAN WEERT

Aan de Kempseweg 1 in Boxtel staat een boerderij die vermoedelijk uit 1607 stamt. Al decennialang is het een troosteloos gezicht. Het pand is danig in verval. Een poging om het tot rijksmonument te verheffen, strandde in 2004: te weinig zeldzaam en te weinig authentiek, luidde het oordeel. Een onlangs geopperd idee om geld in te zamelen voor herstel, vindt de eigenaar sympathiek, maar toch niet zo'n goed idee. ,,Dat wekt verwachtingen die niet waar te maken zijn."

Het idee voor een crowdfundingsactie komt vanuit Soest. Soest, zal de lezer denken. Jawel, Soest! Daar woont de 86-jarige Cees de Vos. Kort na de bevrijding, in de zomer van 1945, verbleef hij als tienjarig ventje enkele weken in de betreffende boerderij waar destijds de familie Schoenmakers woonde.

De Vos stamt uit een gezin van dertien kinderen dat in Nijmegen de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog meemaakte. Samen met zijn een jaar jongere broertje werd hij via een kinderactie naar Boxtel gezonden om aan te sterken. Broer Henk werd opgevangen bij de familie Scheutjens een eindje verderop in de buurtschap Roond.

Zijn herinneringen aan het verblijf in Boxtel, waar hij een jaar later terugkeerde, beschreef De Vos in 2007 op Noviomagus.nl, een geschiedeniswebsite over de Karelstad. Dat verhaal lazen Corrie en Jan Schoenmakers, kleinkinderen van het echtpaar dat de jonge Cees destijds onderdak bood. Afgelopen vrijdag maakten de twee Boxtelaren kennis met De Vos en werden in Soest herinneringen opgehaald.

De ontmoeting kwam tot stand nadat Corrie en Jan enkele weken geleden naar De Vos belden. En dat telefoontje was voor hem weer aanleiding om nog eens in de pen te klimmen. Dit keer niet om de goede herinneringen aan zijn verblijf in Boxtel nogmaals vast te leggen, maar om een pleidooi te houden voor behoud van de vervallen boerderij waar hij in 1945 en 1946 zo gastvrij werd ontvangen door de familie Schoenmakers.

Later keerde hij er nog tweemaal terug: in 1953 tijdens een fietstocht en in 2007 tijdens een bezoek aan de kleinkinderen van de familie Schoenmakers in Haaren. Over die laatste keer: ,,Dat was schrikken! Het deed me pijn de boerderij in zo'n slechte staat te zien", schrijft De Vos.

Na het telefoontje van Jan en Corrie stuurde De Vos zijn oproep tot een crowdfundingsactie naar deze krant met het verzoek er ruchtbaarheid aan te geven. Hij oppert om de bouwval op te knappen en in te richten als kinderboerderij. ,,Als startkapitaal schenk ik vijfhonderd euro", laat de Soestenaar weten.

GEPASSEERD STATION

De huidige eigenaar van Kempseweg 1, Harrie de Rooij, woont in een in 1962 naast de bouwval opgetrokken woning. Hij is in het verleden bezig geweest om de oude boerderij eigenhandig en met kennis van zaken te restaureren.

Als hij wordt geconfronteerd met het initiatief uit Soest, reageert De Rooij verrast. Hij kent het verhaal dat De Vos op internet optekende. Hoewel hij het idee van een geldinzameling sympathiek vindt, ziet hij er geen heil in. Sterker nog, het zou verwachtingen kunnen wekken die volgens hem niet waar te maken zijn.

,,Het is een gepasseerd station helaas. Vele jaren geleden had ik zelf plannen voor herstel, maar van hogerhand werd daar niet aan meegewerkt. Jammer, maar het is niet anders. De boerderij staat erbij, zoals het is. Ik heb er verder geen plannen meer mee", aldus De Rooij.

Hoewel de gemeente Boxtel destijds wel mee wilde werken aan de procedure om het 17-eeuwse pand tot rijksmonument te verheffen, is dat er nooit van gekomen. De zaak diende tot aan de Raad van State, maar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap trok in 2004 aan het langste eind.

NIET MEER AUTHENTIEK

Kempseweg 1 is een voormalige kortgevelboerderij in de vorm van een zogeheten hallenhuis. Het vermoedelijke bouwjaar is 1607; negentig jaar later werd de voorgevel in steen opgetrokken. Na verbouwingen in de 18e en 19e eeuw werden ook in 1931 en 1962 diverse aanpassingen aangebracht. Dit alles maakt dat de boerderij niet meer authentiek is, oordeelden het ministerie en de Rijksdienst voor Monumentenzorg bijna twintig jaar geleden. Bovendien zijn elders in Nederland volop voorbeelden van hallenhuizen te vinden, stelden de twee instanties.

In 1992 is de boerderij op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst.

Het verhaal met de herinneringen van Cees de Vos aan zijn verblijf in Boxtel in de zomer van 1945 en 1946 is terug te lezen onder gastredactie op de website: www.noviomagus.nl

EFFECT VAN CORONACRISIS PAS DIT JAAR VERWACHT

Stilte voor de storm in Sociaal Domein

RENS VAN DEN ELSEN

De verwachting was dat de gemeente Boxtel vorig jaar door de coronacrisis meer geld aan uitkeringen kwijt zou zijn dan in eerdere jaren. Dat blijkt echter alleszins mee te vallen. De cijfers over het onderdeel participatie uit de monitor Sociaal Domein van ambtenarenbedrijf MijnGemeenteDichtbij (MGD) laten weinig tot geen verschil zien tussen 2019 en 2020. Boxtel houdt er wel rekening mee dat de grootste klap nog moet komen.

Binnen participatie zijn alle regelingen opgenomen voor mensen die niet meer kunnen werken, bijvoorbeeld vanwege een handicap. Zij kunnen bij de gemeente aankloppen voor verschillende (tijdelijke) uitkeringsvormen en worden geholpen om weer mee te doen in de samenleving.

Vanwege de coronacrisis was de verwachting dat meer mensen eerder een beroep zouden doen op deze vormen van hulp, maar het tegendeel blijkt waar. Het aantal inwoners van de gemeente Boxtel dat een uitkering krijgt is gelijk gebleven ten opzichte van 2019 (426). Wel merkt de gemeente dat er minder mensen uitstromen dan een jaar eerder (125 tegen 143). Zij volgen iets vaker een re-integratietraject dat langer duurt. Opvallend is dat het aantal uitkeringsgerechtigden in de gemeente Sint-Michielsgestel (waar MGD ook voor werkt) daalde met 8,1 procent, terwijl dit in Boxtel gelijk bleef. Beleid en uitvoering zijn in beide gemeenten identiek. ,,De arbeidsmarkt is wel verschillend. Dat kan het verschil verklaren", valt te lezen.

In de cijfers is ook de steunmaatregel Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers) opgenomen. In de gemeente Boxtel maakten daar vorig jaar 269 ondernemers gebruik van.

COULANT

De opstellers van het document geven wel een verklaring over de stabiliteit van de Boxtelse cijfers: ,,Door corona is de afstand tussen de burger en de overheid letterlijk groter geworden. Veel mensen dachten, zeker in het begin, dat de gemeente gesloten was vanwege de crisis. Daarnaast zijn schuldeisers het afgelopen jaar coulant geweest en werkten zij makkelijker mee aan een betalingsregeling. Inwoners voelden daardoor waarschijnlijk minder druk om hulp in te schakelen." Ook de steunmaatregelen van de overheid, zoals de Tozo hebben daaraan bijgedragen.

Dat 2020 voor Boxtel dus relatief rustig verliep op het gebied van uitkeringen en de participatiewetgeving, geeft geen garanties voor dit jaar. De ambtenaren van het team Sociaal Domein van MGD verwachten dat de effecten van de coronacrisis in de loop van 2021 beter in beeld komen, een soort stilte voor de storm dus. ,,Inwoners en schuldeisers schuiven met de regelingen de financiële problemen alleen maar naar de toekomst. De druk is even wat lager, maar dit is slechts uitstel van de problematiek", stellen zij.