GEVLEUGELDE GASTEN IN LIEMPDS GODSHUIS
Ook paartje kerkuilen is via webcam te volgen
JAN HERMENS
De slechtvalken die in een nestkast aan de toren van de Sint-Jans Onthoofdingkerk in Liempde huizen, zijn niet de enige gevleugelde 'filmsterren' in het dorp. Ook een plaatselijk kerkuilenpaar is online te volgen.
De nestkast waar de vogels in broeden, bevindt zich in de dorpskerk. Daar hangt hij al sinds 1969. Ger van den Oetelaar en Jan Doevendans plaatsten hem. Sindsdien hebben kerkuilen er veelvuldig gebruik van gemaakt. Mede door de inzet van Dirk Eijkemans is het vorig jaar mogelijk gemaakt om met een webcam het doen en laten van de vogels te volgen.
GROTE HIT
Vogelbescherming plaatst sinds een aantal jaren camera's bij nesten van een aantal vogelsoorten. Onder de noemer Beleef de Lente kunnen belangstellenden het wel en wee van de dieren van nabij meemaken. Die webcams zijn van meet af aan een grote hit. Niet dat de beelden van een vogel op eieren zo spannend zijn, maar zo gauw er kuikens tevoorschijn piepen, is er ineens volop leven. Liempde kent in wezen zijn eigen versie van Beleef de Lente.
De kerkuilen hebben inmiddels vijf eieren gelegd. Of die allemaal uitkomen is de vraag en of de kuikens vervolgens overleven hangt onder andere samen met het voedselaanbod. Eijkemans, coördinator nestkasten bij Natuurwerkgroep Liempde: ,,Vorig jaar zaten er vijf kuikens in de nestkast. Die hebben het niet gehaald door de warmte en de droogte. De muizenstand zakte in en dat is de dieren fataal geworden."
Eijkemans houdt samen met andere vrijwilligers de populaties kerk-, bos- en steenuilen in de omgeving van Liempde in de gaten. ,,De sneeuw van deze winter kwam de uilen niet ten goede. Muizen waren daardoor moeilijker te vangen." In zijn algemeenheid gaat het in en rond Liempde overigens niet slecht met de uilensoorten die de werkgroep monitort. Eijkemans: ,,De populatie steenuilen groeit en het aantal bos- en kerkuilen blijft op peil."
Momenteel controleren de vrijwilligers de nestkasten van de bosuil. ,,Die broedt vroeg en heeft al kuikens, sommige zijn zelfs al uitgevlogen. Wij kijken 's avonds heel snel in een nestkast hoe het ervoor staat. Het is belangrijk zo'n controle op het juiste moment uit te voeren. Als de dieren zitten te broeden, zouden we ze verstoren. Dat is niet de bedoeling."
SPOOK
De kerkuil, bewoner van torens, schuren en zolders van oude boerderijen is in het verre verleden meer dan eens voor spook aangezien. Mistpluimen vormden in combinatie met het afschrikwekkende krijsende geluid van de nachtjager de zogeheten witte wieven uit sagen en legenden. De dieren, met hun witte, hartvormige 'gezicht' en geruisloze vlucht door het duister, deden denken aan geheimzinnige geesten.
Met een beetje geluk brengt het Liempdse kerkuilenpaar een legsel groot. Als de jongen zelfstandig zijn, verlaten ze het nest en zwerven uit, naar plekken die soms wel tientallen kilometers van hun geboorteplaats liggen, om daar te gaan 'spoken'.
'NATUUR IN DE WIJK' OP STOOM IN BOXTEL
250 nieuwe nestkasten in Breukelen en Selissenwal
Het project Natuur in de Wijk is op stoom in Boxtel. Bewoners van de wijken Breukelen en Selissenwal kregen de oproep mee te helpen om meer natuur in de bebouwde kom te realiseren om zo een beter leefgebied voor vogels en insecten te creëren. Eind maart zijn er voor de tweede maal nestkasten uitgereikt. Deze keer in totaal zo’n 250.
Het stedelijk gebied is voor dieren over het algemeen geen makkelijke plek om te overleven, maar er zijn bepaalde soorten die het al sinds jaar en dag juist erg goed doen in dorp en stad. Toch wordt het langzaam maar zeker steeds lastiger voor deze dierlijke bewoners om goed te kunnen overleven.
Een gebrek aan veilige plekjes om te nestelen en het steeds schaarser worden van voedsel door onder andere minder beplanting, zijn belangrijke redenen voor de terugloop van wilde bijen, huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen. Project Natuur in de Wijk is in het leven geroepen om méér stadsnatuur en nestplaatsen te realiseren voor deze doelsoorten.
NULMETING
Binnen de kom van Boxtel is een kerngebied aangewezen: dat wordt gevormd door de wijken Breukelen en Selissenwal. Natuur in de Wijk biedt inwoners van dit gebied de kans om de doelsoorten een handje te helpen door het kosteloos leveren van nestkasten, beplanting, bloemenzaad en insectenhotels.
Aan het begin van het project is een nulmeting gehouden om te bepalen hoeveel huismussen, vleermuizen en gierzwaluwen in het kerngebied rondvliegen. Aan het eind van het project wordt nogmaals een inventarisatie gemaakt. Zo is te zien wat het effect is voor de biodiversiteit.
Veel mensen in het kerngebied hebben inmiddels beplanting en nestkasten aangevraagd. In 2020 zijn er al 69 nestkasten en 2.250 stuks beplanting uitgedeeld. Eind maart werden er weer nestkasten bij 150 deelnemers thuis afgeleverd. En dat waren er nogal wat: 116 grote en kleine huismuskasten, 24 insectenhotelletjes, 50 vleermuiskasten en 61 gierzwaluwkasten. Het enthousiasme van de deelnemers was hartverwarmend, meldt een woordvoerder van het project.
BLOEMENVELDJES
In samenspraak met de gemeente Boxtel worden er op termijn bloemenveldjes aangelegd op gemeentegrond. Aanvullend zullen daar een paar grote insectenhotels worden geplaatst.
Enkele basisscholen in het kerngebied zijn ook aangehaakt bij het project. Zij ontvangen een speciaal lespakket over biodiversiteit in de wijk, zakjes bloemenzaad, nestkastjes en grote verblijfplaatsen voor insecten en beplanting voor het schoolplein.
Natuur in de Wijk is een project van het in Oirschot en Uden gevestigde bedrijf Orbis dat zich bezighoudt met natuur-, landschap- en klimaatadaptatie. Orbis werkt in dit project samen met het Nijmeegse adviesbureau Natuurbalans-Divergens, de provincie Noord-Brabant en de gemeente Boxtel. Dat gebeurt in het kader van het beschermingsplan Uitwerking Leefgebied Stad in Noord-Brabant.
