NATUURMONUMENTEN IN VERWARRING: DIEFSTAL OF STUNT?
Opsporing verzocht: molensteen weg
MARC CLEUTJENS
Wie is in natuurgebied Kampina aan de haal gegaan met een historische molensteen van minstens 2.000 kilo? Hij lag tot vorige week donderdag vlakbij het Belversven, maar is vreemd genoeg verdwenen. Hoe, waarom en door wie is een raadsel voor Natuurmonumenten.
De molensteen vormde op de grens van de gemeenten Boxtel en Oisterwijk al minstens 65 jaar een belangrijk oriëntatiepunt voor wandelaars en fietsers. ,,We gaan uit van diefstal, maar sluiten een ludieke stunt ook niet uit”, reageert boswachter Luc Roosen van Natuurmonumenten.
Die organisatie kreeg in de loop van vorige week een melding van een wandelaar die het grijze object miste. ,,In eerste instantie namen we het bericht met een korreltje zout. Wie neemt er nou een loodzware molensteen mee?” Toen de boswachter meer berichten kreeg, ging hij poolshoogte nemen en bleek de molensteen inderdaad verdwenen. ,,Onbegrijpelijk”, zegt hij vol ongeloof. ,,Wat moet je met een molensteen en waarom haal je die weg uit een natuurgebied?” Op Twitter regent het reacties, ook van mensen die in de avonduren een paardentrailer in het bos hebben zien rijden.
Op de plek waar de molensteen lag, waren vorige week volgens Roosen in elk geval tractorsporen zichtbaar. ,,We vermoeden dat hij is afgevoerd op een aanhanger, die werd getrokken door een tractor of een kraanwagentje. Dat moet woensdagavond laat of donderdagochtend heel vroeg zijn geweest.” De locatie is volgens de boswachter vanuit Oisterwijk makkelijk bereikbaar. ,,De paden zijn officieel verboden voor gemotoriseerd verkeer, maar na zonsondergang is er niemand die dat ziet.”
VERHALEN
Over de herkomst van de molensteen doen veel geheimzinnige verhalen de ronde. Het meest aannemelijk is dat hij afkomstig is van de Kerkhovense molen in Oisterwijk. In of rond 1956 zou hij geplaatst zijn bij het Belversven om de nieuw vastgestelde gemeentegrens van Boxtel en Oisterwijk te markeren.
In heemkundetijdschrift De Kleine Meierij schreef Koos Vermuë in 1993 een artikel over de molensteen. Na het nodige speurwerk kwam Vermuë tot de conclusie dat deze afkomstig moet zijn uit de Eifel, waar basaltlava gebruikt werd voor de fabricage van de maalstenen. Het verdwenen exemplaar heeft een doorsnede van 150 centimeter, is 41 centimeter hoog en telt ongeveer 140 kerven. Onduidelijk is wat de inscriptie ‘1212' betekent. Het is volgens de heemkundige aannemelijk dat het een runsteen was waarmee eikenbast werd vermalen tot run, een looistof die ook werd gebruikt in Oisterwijkse leerlooierijen.
Het verhaal gaat dat de molensteen na verkoop van de Kerkhovense molen in 1953 in onbruik raakte en werd verkocht. De Oisterwijkse VVV zou hierbij betrokken zijn geweest, maar daarvoor heeft Vermuë geen bewijs gevonden. ,,Dit alles maakt wel onduidelijk van wie de steen is”, reageert boswachter Roosen, die de VVV ook als mogelijke eigenaar noemt. ,,Natuurmonumenten wil graag aangifte doen van diefstal. Het gaat hier om een belangrijk cultuurhistorisch object. Maar het is de vraag of de molensteen van ons is.”
De mysterieuze verdwijning levert meer kopzorgen op. Roosen: ,,In de beschrijving van veel wandelroutes wordt de molensteen als herkenningspunt aangeduid. Nu hij is verdwenen, betekent dat goed opletten bij het Belversven.” De boswachter van Natuurmonumenten hoopt dat de maalsteen snel gevonden wordt. ,,Misschien is het een stunt en duikt hij ergens op. 1 april 2021 lijkt me een mooie datum.”
p De historische molensteen bij het Belversven in de Kampina is vorige week ontvreemd. Onduidelijk is wie de loodzware molensteen heeft meegenomen en hoe dat is gebeurd. (Foto: Luc Roosen/Twitter).