'FINANCIËLE DOELSTELLING IS BEHAALD'
Besparing MGD gaat ten koste van kwaliteit
HENK VAN WEERT
Het is knap dat de fusie tussen de ambtenarenbedrijven van de gemeenten Boxtel en Sint-Michielsgestel resulteert in financiële besparing van 9 procent. Daarmee voldoet de vorming van fusieorganisatie MijnGemeenteDichtbij (MGD) aan de vooraf gestelde doelstelling met betrekking tot kostenbesparing. Dat concluderen onafhankelijke onderzoekers in hun evaluatierapport. Maar ze zetten er ook kanttekeningen bij...
Voor het in 2016 gestarte MGD werd een bedrijfsplan geschreven. Daarin was de doelstelling opgenomen dat de fusie stapsgewijs moest resulteren in een kostenbesparing van 2,6 miljoen euro. En dat is ambitieus, te meer als je beseft dat in de jaren vóór de samenvoeging er ook al flink op ambtenaren bezuinigd was.
De gemeenteraden stelden het te bezuinigen bedrag in 2018 naar beneden bij tot twee miljoen euro. Het bestuur van MGD gaf aan dat de oorspronkelijke doelstelling onhaalbaar bleek. Enerzijds vanwege de ambities die de gemeentebesturen aan de dag legden. Anderzijds omdat de economie inmiddels was aangetrokken hetgeen ook ambtelijk tot meer werk leidde.
Tegenover de (oorspronkelijke) besparing stond een investering van drie miljoen euro. Twee miljoen daarvan trokken de twee gemeenten uit om met de vorming van MGD een kwaliteitsimpuls te realiseren. Het resterende miljoen was bestemd voor zogeheten frictiekosten. Simpel gezegd: budget om problemen op te lossen die ontegenzeggelijk ook met een fusie ontstaan.
Beide budgetten zijn volledig besteed, berekenden de onderzoekers van het Utrechtse adviesbureau Berenschot. Bovendien concluderen zij dat de (aangepaste) besparing in vier jaar tijd eveneens is gerealiseerd. Berenschot evalueerde vorig jaar in opdracht van de twee gemeenten de fusie. Die bevindingen werden in januari door beide burgemeesters gepubliceerd. Deze krant belicht al enkele weken op rij delen uit het evaluatierapport.
'NEGATIEVE IMPACT'
Dat de kostenbesparing tot een goed einde is gebracht, ging echter wel ten koste van de dienstverlening, constateert Berenschot. Derhalve is de kwaliteitsverbetering waarvoor twee miljoen werd geïnvesteerd niet tot wasdom gekomen. Dat er minder geld werd uitgegeven, had immers vooral te maken met het feit dat vacatures niet werden ingevuld. Hiermee zou vier jaar na de fusie (in 2020 dus) bijna 1,7 miljoen euro bespaard moeten worden.
Het feit dat MGD zijn financiële doelstelling heeft bereikt, is vooral in de gemeenteraden niet algemeen bekend. Dat merkten de onderzoekers tijdens interviews met raadsleden. Uit de gesprekken met bestuurders en ambtenaren kwam volgens Berenschot naar voren dat de focus van de fusie lag op het realiseren van lagere kosten. 'Dit had een negatieve impact op realisatie van de andere doelstellingen van MGD, zoals verhoging van kwaliteit en beperking van kwetsbaarheid'.
De Utrechtse onderzoekers citeren een geïnterviewde wethouder ten aanzien van de noodzaak tot investeringen in de organisatie. De raad zag die noodzaak ook wel, maar worstelde met de financiën, concludeert deze persoon. ,,Dat is de grootste belemmering. Er wordt niet bezuinigd, maar ook niet geïnvesteerd. Ze hebben een organisatie voor 65.000 inwoners, maar een loongebouw wat daar niet op gericht is”, aldus de geciteerde bestuurder.
BOXTEL REAGEERT OP ZORGEN PVDA-GL
'Er is nooit garantie voor volledig schone compost'
PvdA-GroenLinks toonde zich onlangs bezorgd over eventuele microplastics in de gratis compost die normaal gesproken elk jaar uitgedeeld wordt. Volgens de gemeente Boxtel is er geen enkel keurmerk dat een volledig plasticvrije compost kan garanderen.
Mochten er deeltjes in de bodemverbeteraar zitten die er niet in thuishoren, dan zouden die door de uitdeelactie in de grond terecht kunnen komen en dat wil PvdA-GroenLinks voorkomen. Dan liever een duurdere compostsoort. Maar of die schoon is, valt volgens het college van B en W niet met zekerheid te zeggen.
De gemeentelijke buitendienst gebruikt voor plantsoenen en bakken klasse A natuurcompost, gemaakt uit aangeleverd (grof) groenafval. De bodemverbeteraard die elk voorjaar gratis aan burgers wordt uitgedeeld, is ontstaan uit rottend groente-, fruit- en tuinafval (gft). In feite krijgen inwoners die hun groente- en fruitafval scheiden dit in een andere vorm weer terug.
WETTELIJKE EISEN
Of er al of dan niet microplastics in compost zitten, is niet bekend, stelt het gemeentebestuur: ,,Die bodemverbeteraar wordt door de verwerker gratis verstrekt, wij hebben geen zeggenschap over de kwaliteit ervan. Maar elke variant moet voldoen aan wettelijke eisen."
Meevaller voor sportclubs die van gemeente Boxtel huren
Sportverenigingen die hun accommodatie rechtstreeks van de gemeente Boxtel huren, hoeven over de periode dat zij geen gebruik konden maken van hun complex, geen huur te betalen. Het gaat daarbij over het vierde kwartaal van 2020.
Boxtel kan voor de gederfde inkomsten compensatie aanvragen bij het Rijk, via de regeling Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties. De kwijtschelding geldt niet voor clubs die bijvoorbeeld huren van Optisport, De Braken of Pius X. Ook voor clubs die huur betalen aan een beheerstichting, geldt de regeling niet.
COMPENSATIE
Voor sportaccommodaties die per uur of dagdeel worden gehuurd, geldt volledige compensatie. Verenigingen die buitensportaccommodaties huren en daarvoor periodiek betalen, krijgen een compensatie van 45 procent. Dit omdat buiten deels wel en deels niet gesport werd en het niet duidelijk aan te wijzen is hoeveel uur de accommodatie wel of niet werd gebruikt.