BIJZONDERE VORM VAN FOTOGRAFIE FASCINEERT EN INSPIREERT CREATIEVE LIEMPDENAAR
Lichtschilder Tonny van Bree 'tovert' in het duister
JAN HERMENS
Bijna magisch zijn de foto's die Liempdenaar Tonny van Bree maakt. Hij houdt zich bezig met lightpainting en dat woord dekt de lading goed. Van Bree schildert als het ware, zonder verf, maar met gekleurde lampjes, filters en veelal zelfgemaakte attributen. Hij vertelt gloedvol over zijn passie en eet, drinkt en ademt creativiteit.
De passie van Van Bree schuilt in de beelden, maar ook in de benodigdheden om op tal van manieren te kunnen toveren met licht. ,,Om orbs, lichtbollen, te kunnen creëren, heb ik een slinger gemaakt, een bal aan een touwtje met daarin een lichtbron." In de bal zitten gaatjes waardoor het licht naar buiten schijnt. Hij vervolgt: ,,Ik kan de kleuren zelf bepalen, onder meer met behulp van gelpapiertjes. Om een orb vast te leggen, draai ik de slinger rond terwijl ik stapje voor stapje om een middelpunt loop."
Dat vereist concentratie en een vaste cadans. Van Bree: ,,Als ik geen gelijkmatige baan afleg, zie je dat terug in het resultaat."
IN HET WATER
De lichtbollen ogen als kleurrijke 'knikkers', opgebouwd uit baleinen. Van Bree laat er een opduiken in de muziekkiosk in het Concordiapark, maar ook in een bos en zelfs boven een waterplas. De camera vangt boven een spiegelend oppervlak, zoals een vijver of een ven, niet alleen de orb zelf, maar ook de reflectie. Om dat effect te bereiken, zijn laarzen handig. ,,Ik stond in het water om de bewuste foto te maken. De fotocamera bevond zich op het land, ik werkte met een afstandsbediening."
'Lichtschilders' leggen beelden vast die mensen met het blote oog niet zien. Wie in het donker een fotocamera op statief plaatst, een lange sluitertijd instelt, met een zaklamp in spiegelbeeld zijn naam in de lucht schrijft en op beeld vereeuwigt, beoefent een eenvoudige vorm van lightpainting. Van Bree: ,,De camera registreert iets wat er op het oog nooit geweest is."
Deze vorm van fotografie, van kunst, greep Van Bree twee jaar geleden en laat hem tot dusverre niet meer los. Hij kwam op internet voorbeelden van lightpainting tegen en die wekten een niet te stuiten fascinatie. ,,Er is zoveel mogelijk. Ik werk op gevoel, zonder een te vastomlijnde verwachting om teleurstelling te voorkomen. Want die kans is groot wanneer het resultaat niet voldoet aan wat ik in mijn hoofd had. Ik sta juist open voor het moment, voor de omstandigheden."
MODELLEN
De Liempdenaar gebruikt regelmatig modellen voor zijn foto's. Veelal vrouwen in een verstilde pose. Tussen bomen, nabij de Mariakapel in Liempde, op een stapsteen in een vijver. Sprookjesachtig is de vrouw in het wit, in een besneeuwd bos. Van Bree: ,,Zelf ben ik altijd in het zwart gekleed, ik verschuil me achter het model zodat ik buiten beeld blijf en teken met een lichtbuis in een vloeiende beweging cirkels en figuren. Die zie je op de foto terug."
Grote auto, man in donkere kleding, tasjes met attributen, expeditie in het donker: Van Bree moest de politie al eens uitleg geven over zijn passie. ,,Ik was met een andere lightpainter in het tunneltje onder de rijksweg A2 aan het fotograferen toen ik een politieauto zag naderen. 'Die stopt hier', zei ik al. Ik liep naar de agenten toe, grapte iets over graffiti en lightpainting, liet wat van mijn foto's zien en het was direct in orde. Bij een zandwinlocatie maakte ik iets soortgelijks mee. Dat was verboden terrein, maar wel ideaal voor een fotoshoot met een model. Ik kwam een bewaker tegen, die uiteraard aangaf dat ik niet op de bewuste plek mocht komen. Toen ik uitlegde wat mijn bedoeling was, foto's toonde en duidelijk maakte dat ik de gevaren van de zandbergen kende, liet de beveiliger me door."
Lightpainting omvat meer dan het vastleggen van orbs. Blading lijkt bijvoorbeeld op tekenen in de lucht en de effecten op een foto hebben wat weg van graffiti, maar dan zonder sporen na te laten. Deze techniek kent eveneens tal van tools die Van Bree goeddeels zelf bedenkt en maakt. En ook om zogeheten domes, halve bollen, te kunnen fotograferen, heeft de kunstenaar iets uitgevonden: een grote schijf met lichtpunten op een accuboormachine, die op een inventieve manier op een metalen grondplaat is bevestigd. ,,Ik kan de lampjes dimmen, laten knipperen, de kleuren veranderen, wat ik maar wil om het beoogde effect te bereiken."
Op dit moment is de kunstvorm een hobby voor de creatieve fotograaf, maar hij zou er graag meer mee doen. Van Bree: ,,Workshops geven lijkt me interessant en ik denk er ook aan werken te verkopen of fotoshoots in opdracht te houden. Ik speel met licht, dat boeit me mateloos."
* * *
Wie nieuwsgierig is naar het werk van Tonny van Bree, vindt foto's op zijn Facebookpagina, www.facebook.com/tonny.vanbree. Nog meer beelden zijn te bekijken op de website van de Liempdenaar: https://myalbum.com/TonnyvanBree-Lightpainting.
