TOEKOMST VAN HET BEWAARDE LAND VOORLOPIG GERED, EDUCATIEPROJECT ZOEKT WEL EXTRA VRIJWILLIGERS
Boompje klimmen, kruiden eten en struinen door bos en veld
JAN HERMENS
Een grote bonte specht roffelt en even verderop 'lacht' zijn groene neef. Het krioelt van leven in en rond Het Bewaarde Land. Hier, in de Kampina, spelen en leren schoolkinderen uit Boxtel en omliggende dorpen drie weken op rij een volle dag in bos en hei. Ze voelen, zien, horen, ruiken, proeven en beleven de natuur in hun eigen 'achtertuin'. De toekomst van het schoolprogramma van IVN leek een jaar geleden ongewis, maar daar is verandering in gekomen.
In bomen klimmen, met de voeten in een stromende beek staan en soep eten van zelf geplukte wilde kruiden. Wat is er mooier voor een kind dan rauzen in het bos, ontdekken en ervaren, kracht en lenigheid op de proef te stellen en vol verwondering te kijken naar een paddenstoel, vossenkeutel of mierenhoop? Projectleider kind en natuur Marion de Cocq van IVN Natuureducatie, is al jaren betrokken bij Het Bewaarde Land: ,,Als kinderen een jaar of negen zijn, worden ze zich bewust van hun omgeving. Maar ze zijn nog jong genoeg om zich te verwonderen over wat ze ontdekken en om mee te gaan in onze verhaallijn, met Vrouw Fleur en vier wachters. Bezig zijn in de natuur is goed voor de gezondheid van kinderen en positief voor hun concentratievermogen en motoriek."
VIER ELEMENTEN
De bijeenkomsten van Het Bewaarde Land, ontstaan vanuit De Kleine Aarde en later overgenomen door IVN, beginnen met het personage Vrouw Fleur, die de klassen ontvangt. In groepjes gaan ze vervolgens de natuur in, op zoek naar de wachters. Vrijwilliger Peter van Erp: ,,Die wachters zijn verbonden aan een van de vier elementen: lucht, aarde, water en vuur. Dat zie je terug in hun kleding. Ze hebben ook allemaal een speciale naam. De kinderen leren van alles over het element van hun wachter, maar ook over dat van de andere begeleiders, want alles hangt tenslotte samen."
Van Erp draagt een T-shirt met daarop de naam Wolf. ,,De kinderen krijgen ook een shirt. Daarop mogen ze zelf een naam bedenken en een bijpassende tekening maken. Ik heet Wolf, want dat dier was weg uit Brabant, maar is teruggekeerd. Dat geldt ook voor mij." Zijn medevrijwilliger Dorothé Vos heet, hoe toepasselijk, Vosje. ,,Dat is natuurlijk een verwijzing naar mijn achternaam", lacht ze. ,,Maar ook naar een bekend spreekwoord: een vos verliest wel zijn haren..."
De Cocq is gehuld in de kledij van Vrouw Fleur. Dat Fleur bloem betekent, past wel bij de gastvrouw. ,,Ik vertel over geneeskrachtige en eetbare planten. De kinderen mogen zelf op zoek naar smakelijke kruiden, ik maak daar vervolgens soep van. Het is voor de leerlingen een openbaring dat ze sommige planten uit het bos zomaar kunnen eten. Ze speuren meestal vol enthousiasme naar de juiste kruiden, zoals bijvoorbeeld schapenzuring."
Spannend is ook het spel waarbij kinderen geblinddoekt een touw moeten volgen. Van Erp: ,,Dan worden ineens andere zintuigen dan het zicht leidend." En bomen klimmen, dat vinden de deelnemertjes geweldig. Vos: ,,We hanteren wel regels, maar ze mogen de boom in. Dat is behalve leuk ook erg goed voor hun coördinatie, kracht en soepelheid. Kinderen zitten veel binnen, ze verliezen motorische vaardigheden. Buiten spelen is echt nodig."
SPANNEND
Meer dan eens maken de vrijwilligers van Het Bewaarde Land mee dat jeugd het in eerste instantie wat spannend vindt om naar waterdiertjes te vissen of onder dode boomstronken te zoeken naar insecten. Van Erp: ,,Maar aan het eind van de rit staan ze met de voeten in het water en wroeten ze met de handen in het zand. Docenten zeggen ook dat de kinderen enorm veel leren van drie dagen Bewaarde Land. Een klaslokaal kan ook niet op tegen buiten zijn en daar bewust de omgeving in je opnemen. Alleen stilstaan en geconcentreerd luisteren naar alle geluiden maakt al indruk."
De Cocq: ,,Ik ben ook lid van de scouting en merk dat de ervaringen die kinderen hier opdoen, beklijven. Ik hoor regelmatig van jonge stafleden bij buitenactiviteiten: 'Hé, dit ken ik. Dat deden we vroeger ook bij Het Bewaarde Land."
VRIJWILLIGERS GEZOCHT
Omdat de gemeente Boxtel sinds vorig jaar geen subsidie meer verleent, dreigde het natuureducatieproject te duur te worden voor scholen. Vrijwilligers, IVN en onderwijsinstellingen staken de koppen bij elkaar om tot een passende oplossing te komen. De Cocq: ,,We dragen meer taken aan vrijwilligers over. Er zijn inmiddels meerdere werkgroepen gevormd. Ik ben in dienst van IVN en kan hier een stapje terug doen, dat scheelt weer in de kosten. Scholen betalen nu 35 euro per kind. Dat bedrag proberen we met de hulp van sponsoren verder terug te brengen."
Het Bewaarde Land beschikt over een aardig legertje enthousiastelingen, maar kan nog extra vrijwilligers gebruiken. Die hoeven niet per se als wachter het bos in. De Cocq: ,,We zoeken ook mensen die verstand hebben van financiën, of bijvoorbeeld van communicatie. Daarnaast zijn begeleiders die het veldwerk willen doen, natuurlijk ook welkom."
Op woensdag 10 maart is er om 19.30 uur een online informatieavond voor mensen die eventueel vrijwilliger zouden willen worden. Aanmelden hiervoor is mogelijk via de website, daar is ook meer informatie over Het Bewaarde Land te vinden. Kijk op: www.ivn.nl/het-bewaarde-land.nl.