Tommy van Doorn bespeelt de beiaard in de Sint-Petrustoren.
Tommy van Doorn bespeelt de beiaard in de Sint-Petrustoren. Foto: Jan Hermens

TOMMY VAN DOORN VERTOLKT WERELDHIT DAVID GUETTA & SIA

Boxtelse beiaard wekelijks op 3FM

MARC CLEUTJENS

De beiaard in de toren van de Sint-Petrusbasiliek in Boxtel was zondagavond laat een paar minuten te horen op radio 3FM. En dat is voortaan elke week zo. Beiaardier Tommy van Doorn speelde in het programma ‘Kaat tot Laat’ van deejay Joram Kaat een popdeuntje dat door de luisteraars geraden moest worden. ,,Helemaal niet zo bijzonder”, reageert Tommy nuchter. ,,Al in de 17e eeuw werden op carillons populaire liedjes gespeeld.”

3FM benaderde Tommy via zijn website en nodigde hem uit om een rol te spelen in ‘Kaat tot Laat’. ,,Het idee was om tijdens de avondklok een raadspelletje te houden”, vertelt de beiaardier. Lachend: ,,Ik werd gevraagd om spreekwoordelijk de avondklokken te luiden en koos voor een hit van David Guetta & Sia, ‘Let’s Love’. Ik heb het nummer goed bestudeerd, bladmuziek gezocht én vrijdagochtend gespeeld. Ik ben dan namelijk in de Sint-Petrustoren te vinden. Ik heb ‘Let’s Love’ voor 3FM opgenomen in mijn playlist.”

Tommy’s muzikale bijdrage aan ‘Kaat tot Laat’ was dus niet live? ,,Nee, dat ging niet vanwege de avondklok waaraan ook ik me natuurlijk moet houden”, grinnikt de beiaardier. ,,Bovendien is het zo laat op de avond niet toegestaan om de klokken te bespelen.” Tommy is enthousiast over de geluidskwaliteit van de opname die op 3FM te horen was. ,,Het carillon in de Sint-Petrustoren heeft een modelopstelling. Die maakt het mogelijk om de muziek perfect op te nemen, zonder hinder van overstemmende grote klokken of harde wind die door de galmgaten blaast.”

‘BORN IN THE U.S.A.’

Tommy is blij met de uitnodiging van 3FM, die bovendien een vervolg krijgt. ,,Vanaf zondag 14 februari is het carillon elke week ’s avonds op 3FM te beluisteren en ga ik popliedjes spelen voor luisteraars”, maakte de beiaardier gisterochtend opgetogen bekend. ,,Veel mensen denken ten onrechte dat op een carillon alleen oude muziek wordt gespeeld”, gaat hij verder. ,,Ik breng altijd een mix van klassiek, jazz, pop en rock en vertolkte al eens liedjes van Queen en Gerard van Maasakkers voor De Bokselse Kwis. De hit van David Guetta & Sia past dus prima in mijn repertoire.” De melodie werd geraden door luisteraar Tim uit Eindhoven, die grapte dat hij Tommy’s carillonspel in zijn woonplaats kon horen.

In de 17e, 18e en 19e eeuw was het gebruikelijk om populaire melodieën te spelen. ,,De laatste vijftig jaar denken velen dat op een beiaard alleen klassieke muziek ten gehore wordt gebracht. Niets is minder waar. Bovendien houd ik de actualiteit in de gaten. Op de sterfdag van acteur Sean Connery klonk in Boxtel het 007-thema van James Bond. En in de week van de Amerikaanse presidentsverkiezingen speelde ik ‘Born in the U.S.A.’ van Bruce Springsteen, ‘Blowin’ In The Wind’ van Bob Dylan en natuurlijk ‘The Star Sprangled Banner’. Nu ik vanaf 14 februari elke week op 3FM kom, ga ik nog meer popmuziek spelen.”


p Beiaardier Tommy van Doorn aan het werk in de Sint-Petrustoren. (Foto: Jan Hermens).


SCHOORSTEEN BIJ BIOMÉRIEUX TEN PROOI AAN SLOOPKOGEL

Stukje Ladonk-geschiedenis verdwijnt

PÅL JANSEN

Met de sloop van het restant van de schoorsteen bij Aspen Pharmaceuticals aan de Korenmolen op Ladonk, is ook een stukje Boxtelse bedrijvengeschiedenis verdwenen. Begin 19e eeuw was het bouwwerk onderdeel van de slachterij van de families Wijnbergen en Levano, waar later de farmaceutische gigant Organon furore zou maken.

Wijnbergen en Levano bouwden in 1916 voor 360.000 gulden hun vleesverwerkingsfabriek in Boxtel, nadat zij met hun exportslachterij en vleeswarenfabriek uit de gemeente Gestel-Blaarthem (nu Eindhoven) vertrokken, onder meer vanwege de stankoverlast. Destijds werkten circa 140 werknemers in de fabriek, maar al in 1921 werd de slachterij weer verkocht. Rond dezelfde tijd overleden ook beide Levano-directeuren. De drie overige directieleden - de gebroeders Wijnbergen - verkochten het bedrijf aan Van Zwanenberg uit Oss, de grondlegger van Organon. Iets meer dan een decennium later stopte de verwerking van vlees: in 1932 werd de productie overgeheveld naar Oss en de deuren sloten in 1936.

Van Zwanenberg bleef echter wel eigenaar van het gebouw. In 1947 bracht Organon de tak Insecto naar Boxtel. Er werd destijds onder meer het insectenverdelgingsmiddel DDT geproduceerd. In 1958 wijzigt de naam in Orgachemia en daarna naar Orgateknika als de fabriek onderdeel wordt van Akzo-Nobel. Er worden medisch-diagnostische activiteiten ontplooid. Orgateknika werd bekend het ontwikkelen van de eerste aidstest.

In 2001 neemt het Franse bioMérieux, dat medisch-diagnostische producten maakt, het bedrijf in Boxtel over. Dat zet op Ladonk het inzamelen van urine van zwangere vrouwen voort, bekend onder de naam Moeders voor moeders. Het hormoon dat in die plas voorkomt, helpt de vruchtbaarheid bij andere vrouwen te bevorderen, zo ontdekte Organon al in 1927.

ASPEN

Na diverse overnames en een fusie werd in 2013 uiteindelijk het Zuid-Afrikaanse Aspen Pharmaceuticals eigenaar van de biochemische fabriek. Nog steeds wordt er urine omgezet in grondstoffen voor medicijnen die helpen de vruchtbaarheid van vrouwen te bevorderen.

De schoorsteen op he terrein is al lange tijd niet meer in gebruik en werd rond 2002 al deels afgebroken. Het puin werd daarbij verzameld in de pijp. Aspen heeft het restant nu laten slopen omdat het bouwwerk tegen het bedrijfspand aanleunde, vertelt een woordvoerder namens de organisatie.


Dit artikel kwam mede tot stand dankzij Heemkunde Boxtel. Veel historische foto's zijn te vinden via www.beeldbankboxtel.nl. Onder het kopje 'Brabants Centrum categorie' is een deel van het fotoarchief van deze krant in te zien, dat Christ van Eekelen van de Heemkunde digitaliseert.

Het laatste stukje toren bij Aspen is steen voor steen weggehaald.
De afgelopen weken is het restant van de schoorsteen bij Aspen Phramaceuticals gesloopt, te zien op de linkse foto. De schoorsteen in volle glorie staat afgebeeld op de rechtse foto uit 1979. Destijds was de pijp nog onderdeel van Organon. (Foto links: Mart Renders | Foto rechts: Jan van Oploo/Beeldbank Boxtel).
Het laatste stukje toren bij Aspen wordt steen voor steen weggehaald. (Foto: Pål Jansen).