Commentaar: de burger bepaalt, of toch niet?
RENS VAN DEN ELSEN
De kerntakendiscussie die de gemeente Boxtel vanaf deze week voert past helemaal in het plaatje van wat de Rijksoverheid voor ogen heeft. Het is burgerparticipatie pur sang. De term wordt echter vaak gebruikt om te laten zien dat inwoners betrokken worden bij de keuzes die de gemeente maakt, terwijl het uiteindelijk toch de gemeenteraad is die bepaalt.
De intentie is nobel: de burger krijgt een overzicht van 32 zaken die de gemeente moet regelen en waar geld op bespaard kan worden. Aan de Boxtelaren de keuze wat er geschrapt mag worden. Op het eerste gezicht kun je het niet transparanter krijgen, maar wie verder in de materie duikt kan zich afvragen of het meedenken überhaupt wel zoden aan de dijk zet.
Dat begint al met het aanmelden voor de (digitale) enquêtes. Door een omslachtige aanmeldprocedure (je moet een account aanmaken zonder dat je weet waarvoor je gegevens gebruikt gaan worden) is de drempel om deel te nemen al hoog. Wie dan de vragenlijsten doorneemt, ziet steeds dezelfde onderwerpen voorbij komen waarbij de vraagstelling telkens net anders is. Het is daardoor niet heel aantrekkelijk om alles in te gaan vullen...
Daarnaast is het onduidelijk of de bezuinigingsopties die de gemeente aandraagt wel echt helpen het financiële tij te keren. Ten eerste wordt nergens duidelijk wat de gesuggereerde besparingen opleveren. Boxtel komt in de 32 onderwerpen veelal met opties die echt geen miljoenen gaan besparen. Neem het stoppen met het inzamelen van luiers of het weghalen van bushokjes. Voor de goede orde, de bushokjes in de gemeente Boxtel zijn op de vingers van twee handen te tellen...
Maar het gemeentebestuur stelt ook voor om de subsidiekraan dicht te draaien voor organisaties als de Geitenwei, Kinderboerderij Boxtel en de vrijwilligers van de buurtbus. Dat zijn politiek gezien al geen populaire beslissingen om te nemen, laat staan als die keuze aan de burger is.
Als laatste betreedt Boxtel ook precair gebied. Zo worden opties aangedragen om te besparen op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Zoals het kritischer beoordelen of een inwoner hulp nodig heeft of het afschaffen van de extra acht uur per jaar huishoudelijke hulp. Daarmee laat Boxtel in feite een inwoner beslissen over het welzijn van zijn of haar buren, familie of vrienden. Wie wil daar verantwoordelijk voor zijn? De vraag rijst dan of het juist niet de taak van de gemeente(raad) is om dergelijke verstrekkende keuzes te maken? Wellicht geldt hier: gedeelde smart is halve smart?
Uiteindelijk is het toch aan de politiek om de knopen door te hakken. Ondanks de goedbedoelde vraag aan de burger om mee te denken, komt de pijn die de bezuinigingen ongetwijfeld gaan doen uiteindelijk bij de inwoners te liggen. Achteraf is het dan gemakkelijk om tegen de burger te zeggen: 'Tsja, het is uw keuze geweest...'
De inwoners betrekken bij keuzes die de gemeente maakt is een mooi streven. De vraag is echter hoe ver een gemeente hierin moet en mag gaan en of zij hiervoor wel voldoende expertise in huis hebben...
p Wel of geen bushokjes meer? Dat is een van de keuzes die Boxtelaren krijgen binnen de kerntakendiscussie die momenteel wordt gevoerd. (Foto: Hans van Doorn).