CONCLUSIE ARCHEOLOGIEPROJECT:
Huidig Gemonde lijkt te zijn ontstaan vanaf 1700
Gemonde is vermoedelijk zo'n 320 jaar oud. Het dorp zou in zijn huidige vorm rond het jaar 1700 zijn ontstaan. Dat is een van de conclusies die is opgedaan tijdens het putjesproject Gemonde Graaft Geschiedenis, onderdeel van CARE. In september hoopt heemkundevereniging Den Hogert een nieuwe editie van het archeologie-evenement te organiseren.
Tijdens het project, waarbij dorpsbewoners zelf de opgravingen deden, zijn ontzettend veel aardewerkfragmenten gevonden; 853 in totaal. Doordat studenten van de Universiteit van Amsterdam, een van de initiatiefnemers van het CARE-project, deze scherven konden determineren, werd deels het verloop van de geschiedenis van Gemonde in beeld gebracht.
Duidelijk is dat het gebied al duizenden jaren bewoond is. Zo werden scherven van zo'n 4.500 jaar oud gevonden in het weiland achter begraafplaats De Hogert. Tevens werd daar aardewerk opgegraven uit de Romeinse tijd, circa 1.800 jaar geleden. De Gemondse heemkundekring Den Hogert vermoedt dat ergens in de buurt van de begraafplaats restanten zijn van een Romeinse ruïne, maar daar zijn vooralsnog geen sporen van gevonden...
Wel werden vondsten gedaan die duiden op vroegere bewoning rond de Boomstraat. Zo werden scherven opgegraven aan de Kriekelaar uit de Late Middeleeuwen tussen 1250 en 1500. De Gemondse heemkundevereniging denkt dat daar rond het jaar 1000 al mensen leefden. Desalniettemin lijkt alles erop dat de bewoning tot 1700 meer verspreid was en dat het huidige Gemonde pas daarna werd gevormd.
CARE
CARE staat voor Community Archeology in Rural Environments. Onder meer in Gemonde nam een flinke groep inwoners in juli 2019 deel aan dit project. Zij groeven op verschillende locaties putjes van een kubieke meter uit om te ontdekken wat er allemaal in de grond werd gevonden. Naast dat de UvA en andere internationale universiteiten op deze wijze willen weten hoe kleine dorpen in diverse Europese landen zijn ontstaan, heeft de studie ook een sociaal component: dorpsbewoners staan samen met de poten in de klei om de geschiedenis over hun dorp te achterhalen. Meer informatie over het project is te vinden op www.gemeenschapsarcheologie.nl.
p De Gemondse familie Van Deutekom deed met het hele gezin mee aan het archeologieproject en groef een flink stuk metaal op in eigen tuin. Dit bleek later een deel van een oud olievat. (Foto: Gerard Schalkx, 2019).