Julitta Tonies wist tot een halfjaar geleden weinig van groenteteelt, maar dat is veranderd. (Foto: Bas van den Biggelaar).
Julitta Tonies wist tot een halfjaar geleden weinig van groenteteelt, maar dat is veranderd. (Foto: Bas van den Biggelaar). Foto: Basman Creëert - Bas van den Biggelaar

De zon schijnt weer
in het leven van Julitta

Julitta Tonies (52) ziet het leven weer helemaal zitten. Mede door de warmte die ze ervaart bij de Voedseltuin Boxtel, waar ze als vrijwilliger werkt. Haar kennismaking met de bijzondere kwekerij was niet vrijwillig. Ze belandde er via de reclassering, omdat ze een taakstraf uit moest voeren.







'In de Voedseltuin kan ik mezelf zijn'












Ze kreeg een taakstraf opgelegd wegens vernieling. Julitta: ,,Een vriendin heeft me vijf weken het bloed onder de nagels vandaan gehaald, tot het me te veel werd en ik haar televisie kapotsloeg." Ze vermoedt dat er amoureuze gevoelens in het spel waren. ,,Volgens mij was ze verliefd op mij."
29 uur moest Julitta aan de slag in de Boxtelse Voedseltuin. Een plek die zich niet al te ver van haar huidige woonplaats bevindt. ,,Ik kom uit 's-Hertogenbosch, maar woon tijdelijk in Sint-Michielsgestel, op het erf van een boerderij die deel uitmaakt van NovaFarm-Grip (hulporganisatie voor mensen met psychische- of verslavingsproblemen - red.). Daar moet ik over een paar maanden overigens weer weg, dan zit mijn hersteltraject van een jaar erop."
Ongeveer een half jaar geleden zette Julitta haar eerste stappen tussen de kolen en de prei op het terrein van De Kleine Aarde in Boxtel. Van het telen van groenten had ze geen kaas gegeten. ,,Ik dacht: je stopt een zaadje in de grond, er komt een plant uit en de natuur doet de rest. Zo werkt het niet, er moet van alles gebeuren."


CREATIEVE KLUSSEN
Wat er zoal nodig is om een plant tot volle wasdom te laten komen, leerde Julitta tijdens haar arbeid voor de reclassering én daarna, want ze voelde zich zo op haar plaats in de Voedseltuin dat ze besloot vrijwilliger te worden voor de Boxtelse organisatie. ,,Elke maandag help ik mee. Het liefst houd ik me met creatieve klussen bezig, als die er zijn. Iets moois maken voor in de insectentuin bijvoorbeeld."
Ze roemt de sfeer en de begeleiding binnen de stichting. ,,Ik kan hier mezelf zijn. Iedereen wordt in zijn waarde gelaten. Dat is ook een verdienste van de tuinleiders. Zij weten precies wat er elke dag gedaan moet worden en sturen de groep aan." Julitta voelt dat de tuinleiders iedereen met respect behandelen en ruimte geven. Niet voor niets trekt het groene paradijsje mensen aan die buiten bezig willen zijn, met hun handen in de aarde en beide benen op de grond. Er heerst rust voor wie kalmte zoekt en er is gezelligheid voor wie daar behoefte aan heeft. De Voedseltuin biedt mensen bovendien arbeidsritme, want de handen moeten wel uit de mouwen. De gewassen hebben zorg nodig. Zon en regen doen veel, maar toch niet alles.
In de Voedseltuin Boxtel kweken vrijwilligers groenten en fruit voor cliënten van de voedselbank. De organisatie werkt samen met de Reclassering, die er mensen met een taakstraf onder begeleiding laat werken. Het komt niet zo vaak voor dat taakgestraften uiteindelijk de schoffel uit vrije wil ter hand nemen. Julitta doet dit wel.
De doelstelling van de Voedseltuin spreekt haar aan. ,,Groenten kweken voor cliënten van de voedselbank, dat is toch prachtig?" Alle noeste arbeid in weer en wind is niet voor niets. De verse producten komen goed terecht, vindt de enthousiaste vrijwilliger. En hoe mooi is het om die potlooddunne preitjes of iele slaplantjes die je maanden geleden in het zweet des aanschijns gepoot hebt, te zien floreren tot ze oogstrijp zijn.
Alle helpende handen zijn welkom op de akkers aan het Klaverblad. Zeker in het voorjaar en de zomer is er ontzettend veel te doen. De groenten schieten de grond uit, maar het onkruid ook. Dat is nu, in de winter, anders. Het is rustig op De Kleine Aarde. Desalniettemin komt Julitta elke maandag trouw naar Boxtel. ,,Er is altijd werk." En daar geniet ze van. De contacten, het bezig zijn.


VISHANDEL
Het leven glimlacht weer naar Julitta. Dat was nog niet zo lang geleden anders. Ze heeft heel wat meegemaakt. Ernstige gezondheidsproblemen noopten haar zo'n twee jaar geleden te stoppen met haar werk. ,,Mijn nieren functioneerden slecht en ik had huidkanker. Ik werkte zestig, zeventig uur per week, maar moest noodgedwongen een stap terug doen. Ik stond met een viskraam op vijf markten in Noord-Brabant. Niet in Boxtel, maar in de omgeving van Uden." Tonies is daar dan ook een bekende naam. ,,Mijn jongste zus runt het bedrijf nu. Onze vader is het destijds gestart."
Behalve tegen kanker streed Julitta ook nog tegen een andere geduchte vijand: de fles. Ze kampte met een alcoholverslaving waardoor ze de grip op haar bestaan verloor. Die heeft ze nu goeddeels terug. ,,Ik drink niet meer en de huidkanker is onder controle. Dankzij NovaFarm-Grip ben ik in kalmer vaarwater terechtgekomen."


NovaFarm-Grip is een organisatie die cliënten met verslavingsproblematiek of psychische problemen helpt de draad van hun leven weer op te pakken. Dat doet ze door dagbesteding aan te bieden op boerderijen en soms wonen cliënten ook op het erf. Julitta is een van hen. Ze woont nu nog in Sint-Michielsgestel, waar zich het boerenbedrijf van de familie Van Heesch bevindt. Daar is ze de afgelopen maanden tot rust gekomen. Ze kan er terugvallen op begeleiding, helpt mee de paarden verzorgen en heeft veel baat gehad bij sessies paardencoaching. ,,Diana, de boerin, heeft daar verstand van."



PAARD
Een paard praat niet, maar kan ook zonder te spreken van alles zeggen. Het vluchtdier bezit een natuurlijk instinct om levende wezens in zijn nabijheid te peilen.
,,Zo'n dier spiegelt je. Het reageert op je gemoedstoestand en daar kun je lessen uit trekken." Zo weet Julitta nog precies hoe het er tijdens een van haar eerste workshops aan toeging. ,,Ik bevond me met een paard in de ring. Het dier kwam naar me toe duwde met zijn hoofd tegen me aan. De boodschap was duidelijk: je staat stil, het wordt tijd dat je weer in beweging komt. Onderneem actie."
Julitta ís in beweging gekomen. Haar leven ziet er een stuk zonniger uit dan een poos geleden. Hoe het pad naar de toekomst er precies uitziet, is nog niet helemaal duidelijk, maar Julitta heeft de kracht en de energie om op weg te gaan, mede door de Voedseltuin.
Nog zo'n drie maanden verblijft ze op de boerderij in Sint-Michielsgestel. Dan wacht een terugkeer de maatschappij in. Julitta zoekt een woning in 's-Hertogenbosch. ,,Daar ligt toch mijn hart." Maar ze zegt het akkerland in Boxtel niet vaarwel. ,,Ik ben wel van plan bij de Voedseltuin te blijven werken. Ik voel me gewaardeerd en op mijn plaats hier."