ZEVEN VARKENSHOUDERS IN BOXTEL OPTEREN VOOR SANERINGSREGELING
‘Afbreken wat je ooit hebt opgebouwd, vreselijk’
MARC CLEUTJENS
De belangstelling voor de Saneringsregeling Varkenshouderijen is groot. Landelijke cijfers ontbreken nog, maar volgens het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gaat het om aanzienlijke aantallen. In de gemeente Boxtel hebben zeven varkenshouders zich voor de regeling aangemeld en willen zij hun onderneming met subsidie van de overheid stopzetten. ,,Zo’n besluit neem je niet zo maar en is heel ingrijpend”, reageert voorzitter Erik van Asten van ZLTO Dommel en Aa.
De Saneringsregeling Varkenshouderijen is inmiddels gesloten. Volgens een woordvoerder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), die de regeling namens landbouwminister Carola Schouten uitvoert, wordt pas later bekend hoeveel varkenshouders daadwerkelijk in aanmerking komen voor gesubsidieerde bedrijfsbeëindiging. ,,Zodra de regeling is afgerond, wordt de stand van zaken in een Kamerbrief gepubliceerd”, stelt de woordvoerder. Hij verwacht dat dit eind dit jaar zal zijn.
ZLTO-afdeling Dommel en Aa, waaronder ook Boxtel valt, begeleidt agrariërs die overwegen hun bedrijf te beëindigen. Voorzitter Van Asten, zelf varkenshouder in Helvoirt, zegt dat boeren die zo’n ingrijpend besluit nemen nooit over één nacht ijs gaan. ,,In veel gevallen gaat het om familiebedrijven die al enkele generaties actief zijn in de varkenshouderij. Het is emotioneel zwaar als jij de ondernemer bent die de stekker eruit trekt. Het is tegennatuurlijk om iets af te breken dat je ooit zelf hebt opgebouwd. Vreselijk.”
455 MILJOEN EURO
De rijksregeling valt onder het Programma Sanering en Verduurzaming Veehouderij en is gericht op de bedrijfsbeëindiging van varkenshouderijen in Zuid- en Oost-Nederland. De overheid wil de geuroverlast in deze ‘veedichte’ gebieden verminderen en heeft 455 miljoen euro beschikbaar gesteld. Volgens de woordvoerder van de RVO is genoeg budget beschikbaar om alle goedgekeurde aanvragen af te handelen. Eerder was ‘slechts’ 180 miljoen euro gereserveerd, maar minister Schouten heeft in juni een bedrag van 275 miljoen euro extra vrijgemaakt.
ZLTO-voorzitter Van Asten zag de voorbije jaren veel varkenshouderijen verdwijnen. ,,Vroeger telde Helvoirt nog twintig varkensboeren, dat zijn er vandaag nog twee. Ik ben er eentje van.” Van Asten zelf heeft zich niet aangemeld voor de saneringsregeling, maar kent verhalen van collega-varkenshouders. ,,Ik weet van sommigen die eerder stopten dat ze spijt hebben. Het is soms heel lastig een nieuw bestaan op te bouwen. Zo biedt de ZLTO ondernemers de kans om cursussen te volgen en op die manier een nieuwe start voor te bereiden.”
SOCIAAL TEAM
De voorzitter onderstreept wel dat de ZLTO meer doet dan cursussen aanbieden. Er is ook een adviesgroep in het leven geroepen die varkenshouders met financiële raad en daad bijstaat. ,,Stoppen met je bedrijf heeft grote boekhoudkundige en fiscale gevolgen die helder in kaart gebracht moeten worden”, legt Van Asten uit. Hij geeft aan dat alles op alles moet worden gezet om te komen tot een zogeheten ‘warme sanering’. ,,Het kan niet zo zijn dat varkenshouders na de beëindiging van hun bedrijf nog decennialang gebukt gaan onder de financiële gevolgen van hun toch al ingrijpende besluit.”
Belangrijk vindt hij de sociale ondersteuning die ZLTO Dommel en Aa kan bieden. ,,Momenteel zijn twee medewerkers permanent in touw om leden op sociaal gebied te ondersteunen”, vertelt Van Asten. Hij vervolgt: ,,Stoppen met je bedrijf heeft veel impact, vooral omdat je in een fase komt waarin je als ondernemer druk bent met zaken waarmee je je helemaal niet bezig wilt houden.” De voorzitter vult aan dat de emotionele klap pas komt als de staldeur op slot gaat, de dieren weg zijn en alle opstallen worden ontmanteld. ,,Boeren hebben hun stal vaak steen voor steen opgebouwd. Als die verdwijnt, barsten de emoties pas écht los.”
Volgens Van Asten is de ZLTO er alles aan gelegen om de saneringsregeling zo ruim mogelijk te maken. ,,De regeling is weliswaar gesloten, maar het proces is nog in volle gang. Zo worden nog gesprekken gevoerd om de slooptermijn te verruimen. Dat biedt varkenshouders die mee willen doen meer tijd om hun erf leeg te maken.”
Cartoon: Maarten Melis.