De beksteker, een prehistorische multitool waarmee de bewoners van het Dommeldal ver voor onze jaartelling konden snijden, schrapen en steken. (Foto: Johan Verspay).
De beksteker, een prehistorische multitool waarmee de bewoners van het Dommeldal ver voor onze jaartelling konden snijden, schrapen en steken. (Foto: Johan Verspay). Foto: Johan Verspay

STEEDS MEER VONDSTEN WIJZEN OP VROEGE BEWONING

Prehistorisch multitool op Kasteren

MARC CLEUTJENS

Ruim een week na de archeologische opgravingen op de Roosakker staat vast dat de geschiedenis in de Liempdse buurtschap Kasteren voor het oprapen ligt. Bestudering van de vondsten die veertig amateurarcheologen vorige week deden, leert dat het oudste voorwerp dateert uit de laatste ijstijd. Het gaat om een beksteker, die volgens archeoloog Johan Verspay het best omschreven kan worden als een prehistorisch multitool.

Snijden, schrapen en steken. Dat kon allemaal met de beksteker die tijdens de opgravingen door leden en vrijwilligers van erfgoedvereniging Kèk Liemt werd aangetroffen op de Roosakker. Volgens Verspay, verbonden aan CARE (Community Archeology in Rural Environments), is het vuurstenen voorwerp afkomstig uit de periode 11.900-10.900 voor Christus. ,,Bijzonder is dat het om een vuursteensoort gaat die in deze contreien niet voorkomt. We denken aan vuursteen uit het Noordzeebekken.”

Dat betekent dat de beksteker en/of zijn bezitter ver voor onze jaartelling op reis is geweest. ,,De laatste ijstijd was in de aangeduide periode minder koud”, vertelt Verspay. ,,In dit tijdvak, dat we aanduiden als Allerød-interstadiaal, was het voor mensen mogelijk hier te wonen, te jagen en te verzamelen. De beksteker laat zien dat de mensen aan de Dommel niet geïsoleerd woonden maar contacten hadden met andere volkeren.”

Samen met Verspay bestuderen de amateurarcheologen van erfgoedvereniging Kèk Liemt alle vondsten. ,,De opgravingen op de Roosakker hebben veel puzzelstukjes opgeleverd. Samen lijken ze aan te tonen dat de bewoningsgeschiedenis van de buurtschap Kasteren heel ver teruggaat.”

SLAG BIJ BOXTEL

Naast een Romeinse munt bestond de archeologische ‘buit' vorige week ook uit scherven van middeleeuws aardewerk en een gietijzeren kartetskogel. Nader onderzoek leert dat de kogel vermoedelijk is gebruikt in de Eerste Coalitieoorlog (1792-1797), toen geallieerde troepen uit Groot-Brittannië, Hannover en Hessen oprukkende Franse Republikeinen en Bataafse Patriotten bij de Dommel wilden tegenhouden. ,,In die tijd werden diverse bruggen over de Dommel bezet en vond op 14 en 15 september 1794 de Slag bij Boxtel plaats”, aldus Verspay. ,,De Franse drongen de geallieerden terug en stootten door naar de Nederlanden.”

Als het aan de archeoloog ligt, worden de vondsten op termijn geëxposeerd in Liempde. Daarnaast verwacht hij dat de erfgoedvereniging Kèk Liemt nader archeologisch onderzoek in Kasteren wil verrichten.


p De kartetskogel die vorige week op de Roosakker werd aangetroffen is vermoedelijk een overblijfsel van de Eerste Coalitieoorlog die in 1794 ook in deze contreien werd uitgevochten.


t Opname van de beksteker, een prehistorisch multitool waarmee de bewoners van het Dommeldal ver voor onze jaartelling konden snijden, schrapen en steken. (Foto's: Johan Verspay).

De kartetskogel die vorige week op de Roosakker werd aangetroffen is vermoedelijk een overblijfsel van de Eerste Coalitieoorlog die in 1794 ook in deze contreien werd uitgevochten.