...DE KIEUWPOOTKREEFT...
...DE KIEUWPOOTKREEFT... Foto: Ingrid Margry-Moonen

DIERTJE IS IN GROTEN GETALE AANWEZIG

Zeldzame kreeftensoort ontdekt in De Geelders

RENS VAN DEN ELSEN

Er is een bijzondere ontdekking gedaan in natuurgebied De Geelders tussen Liempde en Gemonde. Bioloog Mark Scheepens van waterschap De Dommel heeft daar de zeldzame kieuwpootkreeft gespot. Het gaat niet om slechts een exemplaar; er is een verrassend grote populatie van het bijzondere beestje aanwezig.

De Eubranchipus grubii ofwel het oranje-blauw zwemmend geraamte: zo is de officiële naam van de gevonden soort. Lang werd gedacht dat het diertje dat familie is van de watervlo, was uitgestorven in Nederland. De laatste decennia werd het beestje echter op een aantal plekken waargenomen, onder andere in Het Groene Woud. Maar nog nooit in de hoeveelheid die Scheepens in De Geelders heeft ontdekt. Met hun felle, bijna fluorescerende kleur, blauwe gloed op de rug en hun lengte van zo'n twee à drie centimeter, zijn deze kieuwpootkreeftjes met het blote oog gemakkelijk te vinden.

IDEALE LEEFOMGEVING

De leembossen in Nationaal Park Het Groene Woud blijken een ideale leefomgeving te zijn voor de kieuwpootkreeftjes. De oude sloten, ooit gegraven om de bossen te ontwateren, en de poelen in het gebied vallen in de zomer vaak droog, maar in de winter staan ze vol water. De diertjes leggen er op dat moment dan ook hun eieren in. Als de slootjes langere tijd droog blijven staan, kunnen de eitjes toch nog meerdere jaren overleven. In een nat voorjaar komen de diertjes dan met z'n allen tevoorschijn.

Het kreeftje voelt zich thuis in een specifieke habitat: sloten die in de schaduw staan en waarvan het water tussen de veertig en honderd centimeter diep is. Zeker 95 procent van de dieren werd hierin gevonden. De overige vijf procent zat in kleine poelen die in contact stonden met de sloten. De bodem in de bossen van Het Groene Woud bestaat veelal uit leem, dat de zuurgraad van het water neutraliseert. Dat vindt het kreeftje ideaal. In droge dennenbossen of op zandgrond komt het diertje dan ook niet voor.

ONDERZOEK

Scheepens presenteerde zijn vondst onlangs in het vakblad Faunistische Mededelingen Nederland, waarna natuursite Nature Today de ontdekking bij het grote publiek bekendmaakte. De bioloog startte vijf jaar geleden al met zijn onderzoek, nadat hij samen met enkele vrienden van de natuurgroep van de Heemkundige Kring De Oude Vrijheid uit Sint-Oedenrode het beestje in zijn keukenzeef vond. Hij schreef zijn wetenschappelijk artikel samen zijn oud-docenten van de opleiding milieutechnologie (nu Helicon) Ger van den Oetelaar uit Liempde en Jos van Ooijen en Kees Margry uit Boxtel.

Van den Oetelaar is ontzettend trots op zijn oud-student: ,,Hij bewijst hiermee De Geelders en Het Groene Woud een grote dienst. De vondst laat zien dat we op de goede weg zitten, want let wel: dit beestje bestaat al ruim een half miljard jaar!" (Foto: Ingrid Margry-Moonen).

    ...DE KIEUWPOOTKREEFT...