VENAKKERS, WEIAKKER, SANCTA MONICA EN REIGERSKANT, SOMS BLIJFT HET BIJ PLANNEN
Bouwen in Esch kwam langzaam op gang
RENS VAN DEN ELSEN
De maanden kruipen voorbij en steeds komt het moment dichterbij dat Esch bij de gemeente Boxtel gaat horen. Daarom haalt Brabants Centrum herinneringen op aan de 25 jaar dat het dorp deel uitmaakte van de gemeente Haaren. In deze editie kijken we naar 2009, een jaar dat in het teken stond van de uitspraak: 'niet mauwen, maar bouwen'.
Voor vrijwel elke gemeente in Nederland geldt dat de geschiedenis zich keer op keer herhaalt. In het geval van het bouwen van nieuwe woningen in Esch gaat die vlieger zeker op. Na jaren van stilte kwamen in 2009 weer wat plannen los of werden deze afgerond. Natuurlijk, binnen de bouwlocatie Venakkers waren al heel wat nieuwe woningen verrezen in het dorp, maar veel andere projecten lagen nog op de plank in afwachting van de te doorlopen procedures.
Eind 2008 was toenmalige wethouder Jan Brenninkmeijer van de gemeente Haaren optimistisch over de komst van nieuwe woningen. En er zat volgens hem voor Esch heel wat in het vat: fase 4 van Venakkers, Sancta Monica, Reigerskant en het bouwprogramma Tweede Spoor. Daarnaast was eind 2008 al begonnen met de bouw van huizen voor senioren met een zorgvraag aan de Weiakker.
VER VAN DORP
Voor starters was op dat moment het plan Sancta Monica aan de Gestelseweg de beste mogelijkheid om een woning in Esch te kunnen bemachtigen. Daar was het idee om in de tuin van het voormalige klooster van de Witte Zusters 24 huizen te bouwen en in het hoofdcomplex twintig appartementen te realiseren. Vooraf waren er echter twijfels over de slagingskans van het project. Het gebouw ligt immers vrij ver van de bebouwde kom.
Dat beaamde in 2009 ook Marijke van de Sande. De toen 17-jarige Essche stond op het punt om haar vleugels uit te slaan naar een grote stad voor een studie. ,,Maar mocht ik daarna terugkeren naar Esch en er zijn op dat moment geen andere mogelijkheden dan Sancta Monica, dan zou ik het misschien toch doen. Die locatie heeft ook enkele voordelen, bijvoorbeeld dat je vlak bij de snelweg woont", gaf Van de Sande destijds aan.
Als lid van het jongerenpanel van de gemeente Haaren liet de betrokken Essche tijdens een jaar eerder gehouden debat over het onderwerp huisvesting al weten dat er meer woningen voor jongeren gebouwd moesten worden in de dorpen. Het idee om flats neer te zetten werd door haar resoluut van de hand gewezen. ,,Dat past niet in het karakter van dorpen als Esch. Maar een appartementencomplex voor jongeren zou zeker een mogelijkheid zijn, mits deze natuurlijk niet te hoog wordt."
Nog voor 2009 voorbij was, kreeg de verbouw van het klooster groen licht. Met nul bezwaren tegen het plan konden de werkzaamheden een jaar later al van start. Van de Sande heeft er overigens nooit haar intrek genomen.
NIET MAUWEN
Voor het plan Venakkers was er begin 2009 nog wat gesteggel over het aantal woningen dat in de laatste fase moest komen. Raadslid Peter den Ouden van Samenwerking '95 zag liever twee keer zoveel woningen op de locatie verschijnen en dan voor zowel senioren als starters. Dat zou echter niet alleen een fikse vertraging opleveren, maar ook een verhoging van de kosten.
VVD-raadslid Wil van Pinxteren (nu gedeputeerde Cultuur van de provincie Noord-Brabant) verwoordde wat de rest van de raadsfracties op dat moment dacht: ,,We hebben een grote bouwachterstand opgelopen, dus is er met elkaar afgesproken: niet mauwen, maar bouwen! Laten we daarom niet weer zo gaan twijfelen."
Die twijfel sloeg uiteindelijk alsnog toe, want dat er meer behoefte was aan andere woningen werd later duidelijk. Pas in 2015 kwam er schot in het project en werd het idee gelanceerd om achttien woningen aan het Kruys te bouwen, in plaats van de geplande acht. Dat kon op meer bijval rekenen.
PRIVACY
Uiteindelijk werden er in Esch wel woningen opgeleverd in 2009. Namelijk de achttien zorgappartementen aan de Weiakker, achter woonzorgcentrum Sint-Jozef (nu Buitenhuis). De bouw was eind 2008 al begonnen en de oplevering was vlak voor de bouwvak. Een maand later namen de eerste bewoners hun intrek.
Dit project kwam echter niet zonder slag of stoot tot stand. Omwonenden maakten bezwaar en zorgden voor vertraging. Zij vonden dat hun privacy door de hoogte van de appartementen werd aangetast. Vanaf de galerij zou men namelijk zo in de tuinen van de omwonenden kunnen kijken. De gulden middenweg was het plaatsen van lamellen. Een oplossing die voor alle partijen acceptabel was.
GAREN OP DE KLOS
Inmiddels is het plan Venakkers fase 4 gerealiseerd, wonen de bewoners van Sancta Monica ook alweer een hele tijd in het voormalige klooster en zitten de senioren al ruim tien jaar tevreden in hun huisjes aan de Weiakker. Het particuliere bouwproject Tweede Spoor is uiteindelijk niet van de grond gekomen.
Voor het plan Reigerskant werd vorig jaar de eerste schop in de grond gestoken; het heeft dus nog meer dan tien jaar geduurd voor hier garen op de klos kwam. Brenninkmeijer gaf in 2009 al aan dat de insteek moet zijn dat er gebouwd moet worden 'naar de behoefte'.
Ondertussen is die behoefte in Esch alleen maar groter geworden, maar buiten de woningen in de vrije verkoop zien omwonenden nog weinig beweging in de bouw van de starters- en seniorenwoningen. En zo lijkt de geschiedenis zich dus wederom te herhalen...
