REPLICA ALTAARSTUK NAAR PETRUSBASILIEK
De Heilig Hartparochie krijgt een kunstwerk
De Heilig Hartparochie heeft van stichting Beheer Kasteel Stapelen een replica gekregen van een altaarstuk. Museum Boxtel (MuBo) had het in bruikleen en droeg het volgens afspraak over aan de parochie. Vorige week woensdag brachten vrijwilligers van MuBo de foto op foam over naar de Sint-Petrusbasiliek.
Het werk was te zien in de wisselexpositie Schatkamer van Boxtel. Afspraak was dat de foto na afsluiting van de tentoonstelling een definitieve plek zou krijgen in de basiliek. Dat is nu het geval.
Het kunstwerk dat op de uitvergrote foto staat, een eeuwenoud schilderij, bevindt zich in de kapel van kasteel Stapelen. Die is nog volledig intact, maar aan de eredienst onttrokken en niet toegankelijk voor publiek.
Het altaar is gesierd met een schilderstuk op hout uit de zestiende eeuw. De naam van de schilder is onbekend, maar het is wel bekend dat het schilderij een kopie is uit 1540 van een schilderij van Maarten van Heemskerck (1498–1574). Van Heemskerck was niet de eerste de beste kunstenaar. Hij groeide uit tot een gerespecteerd meester en welgesteld burger in zijn woonplaats. De schilder schopte het zelfs tot kerkmeester van de Sint-Bavo, het grote godshuis in Haarlem met het immense orgel, dat toen overigens nog niet bestond.
Het originele werk van Van Heemskerck is in het bezit van het Museo Nacional del Prado te Madrid. Naar verluidt, zijn er slechts vier naar dit voorbeeld geschilderde tableaus in omloop, waarvan er dus één in het Boxtelse kasteel hangt. Het schilderij stelt de graflegging van Christus voor. In tempera, een schildertechniek die in de middeleeuwen vóór de opkomst van olieverf werd gebruikt, is weergegeven hoe vrouwen de gestorven Jezus met zorg omringen. Jezus werd in de tuin van Jozef van Arimathea in een graf gelegd, gewikkeld in windsels. Voor de grot kwam een zware steen te liggen. Na drie dagen bezochten de vrouwen, onder wie Maria Magdalena, het graf. Niet de apostelen, maar zij zagen als eersten dat de steen was weggerold. Christus was verrezen. Die gebeurtenis keert terug op een van de zeven medaillons in terracotta die rond het schilderstuk zijn aangebracht. Ze verbeelden zeven episodes uit het leven van Jezus: doop, Bergrede, avondmaal, kruisiging, verrijzenis, Hemelvaart en Pinksteren.
PARIJS
Ten tijde van de verkoop van kasteel Stapelen, hebben de Assumptionisten in Parijs de gedachte uitgesproken om het schilderstuk uit de kapel over te brengen naar de Franse hoofdstad. Jan van Homelen, voorzitter van de stichting Beheer Kasteel Stapelen, heeft daarmee niet ingestemd met het argument dat het stuk thuishoort in het Boxtelse kasteel. Bij de verkoop van kasteel Stapelen is met de huidige eigenaar bedongen dat het schilderstuk na de verkoopdatum nog 25 jaar in bruikleen blijft in de kapel van kasteel Stapelen. Wel heeft de stichting er door Rini van Oirschot een foto van laten maken, die door het bedrijf Infolio is uitvergroot en geplakt op foam van 2,10 meter breed en 1,70 meter hoog. Omdat de Assumptionisten uit Parijs hiervoor geen belangstelling hadden, is afgesproken met het bestuur van de Heilig Hartparochie de foto via een schenking een definitieve plaats te geven in de Sint-Petrusbasiliek.
BRUIKLEEN
Voordat het zover was, heeft Van Homelen het idee geopperd om het in tijdelijk bruikleen te exposeren in Museum Boxtel in de wisselexpositie ‘De schatkamer van MuBo’. Dat idee is door MuBo in dank aanvaard. Helaas was het slechts kort te zien vanwege de sluiting van het museum op 8 maart door de coronacrisis. Op 24 juni hebben vrijwilligers het stuk daarom overgebracht naar de Sint-Petrusbasiliek, waar het door de voorzitter officieel is overgedragen aan pastoor Geertjan van Rossem. Vanaf nu is de replica dus weer voor publiek te zien.
p Jan van Homelen (links) draagt het tableau over aan pastoor Geertjan van Rossem bij de ingang van de Sint-Petrusbasiliek. Op het altaarstuk is een scène uit de graflegging van Christus verbeeld. Vrouwen verzorgen de gestorven Jezus voordat hij in de tuin van Jozef van Arimathea in een grot gelegd wordt. (Foto: MuBo).