Achter de woningen aan de Ridder van Cuijkstraat en de Van Ranststraat wil ProRail twee waterputten slaan om in geval van calamiteiten op het spoor voldoende bluswater te hebben. (Foto: Albert Stolwijk, 2019).
Achter de woningen aan de Ridder van Cuijkstraat en de Van Ranststraat wil ProRail twee waterputten slaan om in geval van calamiteiten op het spoor voldoende bluswater te hebben. (Foto: Albert Stolwijk, 2019). Foto: Albert Stolwijk

HEEL TRACÉ METEREN-BOXTEL IN TOEKOMST 'PLASBRANDAANDACHTSGEBIED'

Risicotoename goederentreinen: twee waterputten in Boxtel

Jan Hermens

De toename van het goederenvervoer leidt tot meer transport van gevaarlijke (en brandbare) stoffen. Om in geval van calamiteiten snel te kunnen blussen, worden in Boxtel ter hoogte van de Ridder van Cuijkstraat en Van Ranststraat waterputten aangelegd. Het spoor is in deze gemeente overal goed bereikbaar in noodsituaties, aldus het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Maar oppervlaktewater ontbreekt, vandaar de putten.

Met de aanleg van een zuidwestboog bij Meteren, een afslag voor treinen vanaf de Betuweroute richting Zuid-Nederland, neemt het goederenvervoer uit de richting 's-Hertogenbosch in Boxtel toe. Het aantal goederentreinen op de Brabantroute (vanuit Tilburg) daalt dan weliswaar, maar daar komen passagierstreinen voor in de plaats. De goederentreinen vervoeren ook giftige en brandbare stoffen. Dat heeft invloed op toekomstige nieuwbouwprojecten in de nabijheid van het spoor langs het hele tracé Meteren-Boxtel.

30 METER AFSTAND

Langs geheel Meteren-Boxtel wordt in de toekomst een zogeheten plasbrandaandachtsgebied ingesteld, dit omdat er na de voltooiing van het project, ergens tegen het eind van dit decennium, jaarlijks meer dan 3.500 wagons met brandbare vloeistoffen over dit traject rijden. Wanneer onverhoopt een wagon lekt, kan er een plas ontstaan, die in brand vliegt. In een plasbrandaandachtsgebied worden aan nieuwbouw binnen dertig meter van het spoor aanvullende eisen gesteld. Onder andere op het gebied van vluchtwegen en brandwerendheid. In Boxtel zou dit een rol kunnen spelen bij eventuele nieuwbouw in de zogeheten oksel, het gebied rond De Braken tussen beide spoorlijnen uit noordelijke en westelijke richting. Voor bestaande bouw gelden geen extra maatregelen.

De raadsfractie van D66 en het college van burgemeester en wethouders in Boxtel spraken vorig jaar hun zorgen al uit over een verwachte toename van het transport van gevaarlijke stoffen over het spoor. B en W stuurde, net als een aantal andere gemeenten aan de Brabantroute, een brief naar staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat. ,,Een uitbreiding van het aantal treinen met gevaarlijke stoffen op de sporen door Boxtel roept bij ons forse bedenkingen op", aldus het college toen.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geeft aan dat het per trein transporteren van gevaarlijke stoffen een van de veiligste manieren van vervoer is. Verder meldt Den Haag dat het vervoer van gevaarlijke stoffen weliswaar toeneemt, maar dat de risico's onder de wettelijke normen blijven.

TRACÉBESLUIT

Het vervoer van gevaarlijke stoffen is een van de vele aspecten die aan bod komen in het Tracébesluit Meteren-Boxtel. Dit ligt tot en met woensdag 15 juli ter inzage in het gemeentehuis en is eveneens in te zien via www.platformparticipatie.nl. Hiertegen kan beroep worden ingediend, maar alleen door belanghebbenden die al een zienswijze ingebracht hebben tegen het ontwerptracébesluit (OTB), dat in 2018 ter inzage lag. Ook belanghebbenden die het oneens zijn met wijzigingen die zijn doorgevoerd naar aanleiding van de zienswijzen op het OTB kunnen beroep aantekenen. Die aanpassingen spelen overigens niet in Boxtel. Hier blijft het spoor zelf namelijk intact.

De grootste verandering schuilt voor Boxtel in de toename van het treinverkeer en dan met name van goederentreinen. De dubbele overweg in Boxtel valt buiten het Tracébesluit Meteren-Boxtel, zo staat in de Risicoanalyse Overwegen van het ministerie. Hetzelfde geldt voor geluidsschermen langs onder andere de Parallelweg-Zuid in Boxtel. Die staan op een online kaart op de website van ProRail ingetekend, maar behoren tot het Meerjarenprogramma Geluidssanering.

BETUWEROUTE

Actiegroep Goederentreinen Nee presenteerde vorig jaar een petitie met 11.000 handtekeningen tegen de afslag bij Meteren. In Brabants Centrum meldde Boxtelaar Jan Bakx toen dat de bezwaarmakers pleiten voor meer gebruik van de Betuweroute, die immers speciaal is aangelegd voor goederenvervoer. Hij doelde op de complete oost/west-as, van de Maasvlakte bij Rotterdam tot de Duitse grens.

Volgens het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is het echter om twee redenen niet mogelijk goederentransport naar Duitsland geheel via de Betuweroute te laten verlopen: ,,In de eerste plaats heeft een deel van dit vervoer een bestemming in Zuidoost-Nederland, bijvoorbeeld Venlo of Geleen, die niet via de Betuweroute bereikbaar is."

De tweede reden speelt pas op langere termijn: ,,Uit de prognoses voor goederenvervoer per spoor blijkt dat tussen 2030 en 2040 de capaciteit van de Betuweroute van 192 treinen op het grenspunt bij Emmerich volledig wordt benut." Het aantal treinen boven die 192 moet worden afgewikkeld via de zuidwestboog bij Meteren om via Venlo naar Duitsland te rijden, aldus het ministerie.

GELUID

Goederentreinen Nee ageert tegen de overlast die het spoorverkeer veroorzaakt. Staatssecretaris Van Veldhoven zegde vorig jaar toe dat het traject Meteren-Boxtel een zogeheten Quieter Route wordt. Hierop mogen alleen goederentreinen rijden waarvan de wagons met een aangepast remsysteem zijn uitgerust, waardoor ze stiller zijn. Bovendien schroeft de overheid het op dit traject toegestane geluidsniveau terug.

Behalve met geluid gaat spoorvervoer gepaard met trillingen. ProRail heeft van december 2019 tot en met medio februari een proef gehouden naar het effect van langzamer rijdende goederentreinen op trillingen. In het onderzoek zijn de gevolgen voor goederentransporteurs en voor de dienstregeling van de reizigerstreinen meegenomen. Resultaten van de studie zijn nog niet bekend.

Boxtelaren die meer willen weten over het Tracébesluit Meteren-Boxtel kunnen maandag 15 juni tussen 19.30 en 21.00 uur deelnemen aan een online informatieavond. Vragen stellen is dan eveneens mogelijk. Spoorwegbeheerder ProRail plaatst in de ochtend van 15 juni een link op www.prorail.nl/projecten/meteren-boxtel. Daar komt bij te staan hoe belangstellenden de informatieavond kunnen volgen.


De spoorwegovergang Runsdijk in Esch. (Archieffoto: Peter de Koning).