CHRIST VAN EEKELEN VAN HEEMKUNDE BOXTEL DIGITALISEERT 24.212 BEELDEN
'Elke foto in de beeldbank heeft wel een verhaal'
JULES HAMELEERS
De digitale beeldbank van Heemkunde Boxtel bevat ondertussen 24.212 foto's. Christ van Eekelen verzamelde ze in de twaalf jaar dat hij het online archief beheert, waardoor de website een schatkist aan verhalen is geworden. Net als hijzelf, overigens.
Het gesprek voor dit artikel vindt plaats in het kantoortje in zijn woonhuis, dat hijzelf 'de plaats delict' noemt. ,,Waar wil je zitten? De tuin is veel mooier, maar boven gebeurt het allemaal", vraagt hij bij binnenkomst. Van Eekelens benaming voor de kamer die van vloer tot plafond volstaat met boeken en klappers, is een verwijzing naar zijn loopbaan voordat hij met pensioen ging. De Boxtelaar was namelijk rechercheur bij de politie en de marechaussee.
Eigenlijk is hij dat nog steeds, vindt hij, maar dan voor Heemkunde Boxtel. ,,Maar die functie bestaat volgens mij nog niet", grinnikt Van Eekelen. Er hangt een klein schilderij boven zijn bureau, dat hij gebruikt om zijn vasthoudende onderzoekshouding uit te leggen ,,De schilder Pierre Janssen kwam uit Steenwijkerwold in Overijssel, maar belandde in Boxtel. Dan ga ik met mijn caravan naar de provincie en ga ik daar een week staan om de geschiedenis van het kunstwerk tot op de bodem uit te zoeken."
Is het dan een obsessie? ,,Nee, een passie", zegt de Boxtelaar stellig. ,,Toen ik het ooit aan iemand beschreef als een verslaving, verbeterde hij me en zei hij dat het een passie was. Daar heb ik maar aan vastgehouden", legt Van Eekelen uit met een twinkeling in zijn ogen.
OMVANG
Het was de rechercheur in hem die ervoor zorgde dat de online beeldbank van de Boxtelse heemkundevereniging, de huidige enorme omvang heeft. Want oude foto's vinden is één ding, het verhaal erachter ontdekken is een veel grotere uitdaging.
Zo kan hij intrigerend vertellen over de vele histories die het Boxtelse archief rijk is. Toen Van Eekelen de verantwoordelijkheid van de werkgroep in 2008 op zich nam, had Heemkunde Boxtel al twee- tot drieduizend foto's in beheer. ,,Rini van Oirschot en ik hebben het stokje overgenomen van Piet Rood, August van Vught en Jan van Asveldt. Zij zijn ondertussen allemaal overleden, dus het was goed dat we in actie kwamen om het archief levend te houden."
De toenmalige beeldbank bestond vooral uit straatfoto's: de drie mannen hadden als doel om veranderend Boxtel in beeld te brengen. Door beelden te schieten van verschillende locaties, kon de werkgroep een vergelijking maken tussen Boxtel nú en toen. Deze basis is uitgebreid met nóg zo'n 23.000 foto's. Zo kreeg Van Eekelen in 2015, toen hij een tentoonstelling samenstelde voor de paters assumptionisten die toen honderd jaar op kasteel Stapelen verbleven, toegang tot hun fotoarchief.
Uit die verzameling kwamen ook foto's van de Tweede Wereldoorlog, toen er bezetters verbleven op kasteel Stapelen. Nadat de Duitsers vertrokken waren, vond een pater een stapel foto's in een nachtkastje: één van de soldaten had deze, waarschijnlijk in de haast, achtergelaten. ,,Zo hadden de paters van Stapelen beelden van de Tweede Wereldoorlog in hun archief die de Duitsers zélf gemaakt hadden. Dat is natuurlijk heel bijzonder", aldus Van Eekelen.
TRANEN
Ook pater Hans de Visser, die onlangs overleed aan de gevolgen van het coronavirus, heeft een grote bijdrage geleverd aan de beeldbank. Zijn familielid, Willem de Visser, was namelijk in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw een verzamelaar van Boxtelse foto's, vooral van een stadsfotograaf. Die schoot plaatjes op drukbezochte plaatsen, die mensen dan konden kopen. Willem de Visser had van alle beelden een kopie. ,,En daar had hij alle namen bij gezocht. Want als je naam- en toenaam weet, dan wordt het pas echt interessant."
De beeldbank is meer dan een enorme digitale fotobak. ,,Een van de dingen die me het meest zijn bijgebleven, is een moment met Jos Vervoort. Hij vroeg me iets op te zoeken in de Boxtelse beeldbank en vond toen zijn vader op een oude klassenfoto. De man was erg jong overleden en Jos had alleen foto's van hem als baby en van vlak voor hij overleed. En toen zag hij ineens zijn vader als zestienjarige jongen. De tranen stroomden hem over de wangen. Dat vind ik dan zo fantastisch mooi", glundert van Eekelen.
NAAM
De hobbyspeurder steekt echter niet alle moeite in de beeldbank om zijn eigen ego voor het voetlicht te brengen, benadrukt hij. ,,Ik vind het mooi om iets uit te vinden wat niemand weet en dat dan met anderen te delen." Wanneer hij later zijn visitekaartje overhandigt, wordt dit beeld bevestigd: ,,Zie je, mijn eigen naam staat er niet eens op."
p Christ van Eekelen op 'de plaats delict', zoals hij het kantoortje noemt waar hij al het onderzoek voor de online beeldbank van Heemkunde Boxtel doet. (Foto: Bas van den Biggelaar).