TAPTOE UIT EERBIED VOOR DE GEVALLENEN
'Dit signaal moet je met zorg en respect spelen'
Jan Hermens
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei roept blazers in heel Nederland op om maandagavond 4 mei exact anderhalve minuut voor acht uur vanuit tuin of balkon het taptoesignaal te spelen. Daarna gaan de twee minuten stilte in die bij dodenherdenking horen. ,,De taptoe leent zich voor gevorderde blazers", aldus de Boxtelse trompettist Roel van der Sloot.
Van der Sloot, lid van de Gildenbondsharmonie én fanfare Sint-Arnoldus, laat al zo'n tien jaar zijn trompet klinken tijdens de dodenherdenking op 4 mei in Boxtel en bij de ceremonie in oktober in de Kampina. ,,Ik vind het initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei heel mooi, maar een onervaren trompettist moet naar mijn mening de taptoe niet spelen. Dit signaal moet je met respect brengen, puur op natuurtonen. Dat vergt wat van de embouchure, vandaar dat enige ervaring nodig is. Het moet wel klinken."
De melodie is niet zo eenvoudig, de sprongen maken haar lastig. Van der Sloot is weliswaar door de wol geverfd, maar blaast de taptoe toch altijd even door. Maandag doorklieven zijn plechtige klanken de stilte, tijdens de dodenherdenking zonder publiek.
Boxtelaar Johan van de Loo, ook trompettist, blaast de taptoe in zijn tuin. Als hij niet hoeft te werken, tenminste. Van de Loo: ,,Ik ben conducteur bij de NS. Afhankelijk van mijn rooster kan ik al of niet meeblazen. Ik vind het gezamenlijk spelen van het taptoesignaal een prachtig initiatief."
BLADMUZIEK
Het taptoesignaal lijkt sterk op het Britse The Last Post, maar is niet helemaal hetzelfde. De bladmuziek is terug te vinden op de website van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, www.4en5mei.nl. In verschillende toonsoorten, want de oproep geldt niet alleen voor trompettisten, hoewel dit instrument het meest gebruikt wordt voor militaire signalen. Maar wie bariton speelt, klarinet, saxofoon, trombone of een ander blaasinstrument, mag ook meedoen.
Heel ingewikkeld zijn de noten niet, maar door de vele intervallen is de melodielijn alleen geschikt voor gevorderde muzikanten. Van de Loo: ,,Ik oefen niet speciaal op de taptoe, maar zorg wel dat ik alle vaardigheden beheers die nodig zijn om de sprongen soepel te kunnen spelen. Mijn vrouw geeft trompetles en onze kinderen blazen ook. Als ik niet hoef te werken, doen we met z'n vieren mee."
Het initiatief leeft, merkt Van de Loo. ,,Een jonge leerling van mijn vrouw wil ook meedoen. Misschien is het nog een tikje moeilijk, maar het enthousiasme is al mooi."
Zoals vrijwel alle openbare gelegenheden, is ook dodenherdenking dit jaar anders dan anders. Er zijn nergens bijeenkomsten met publiek. Door in heel Nederland uit eerbied voor de gevallenen de taptoe te laten klinken, ontstaat er verbondenheid door muziek.
q Roel van der Sloot tijdens de herdenking bij het Boxtelse verzetsmonument in de Kampina. (Foto: Albert Stolwijk, 2019).