TOMMY VAN DOORN GEEFT UITVOERING OP BEVRIJDINGSDAG
Schindlers List en Imagine op Boxtelse beiaard
Beiaardier Tommy van Doorn vertolkt dinsdag 5 mei een speciaal repertoire op het klokkenspel in de Boxtelse Sint-Petrustoren. Van 11.00 tot 12.00 uur speelt hij repertoire dat past bij Bevrijdingsdag: Beethovens Ode an die Freude en bewerkingen van de vaderlandse Valeriusliederen. Maar ook muziek uit de tijd van de bevrijding.
Tijdens de oorlog waren nummers als In the mood, Lili Marlene en We'll meet again ongekend populair. Nog altijd roepen deze melodieën de sfeer op van de jaren veertig. Van Doorn vertolkt ze samen met andere hits uit de oorlogsjaren of uit oorlogsfilms. Zo klinkt ook het ontroerende thema uit Schindlers List van John Williams. De Boxtelse beiaardier sluit af met John Lennons Imagine.
EXTRA LADING
,,Ondanks het uitblijven van grote evenementen is er zo toch muzikaal aandacht voor deze belangrijke dag in Boxtel. In deze tijd van social distancing krijgt beiaardmuziek een extra lading. De beiaardier is in feite de enige muzikant die nog kan werken", meldt Van Doorn.
Het sociale en culturele leven werd in de afgelopen weken stilgezet, maar hoog vanuit de toren is muziek van verbinding en troost blijven klinken. Klokken en beiaarden vervullen immers al eeuwenlang deze rol in de Lage Landen, en dat komt in deze crisistijd goed naar voren.
In Boxtel programmeert Van van Doorn voor beiaardconcerten tijdens de weekmarkt op vrijdag repertoire dat troost biedt, verbindt en de moed erin houdt. Op Bevrijdingsdag wil hij dit onderstrepen.
HANS VAN DER HORST (80) VERTELT AAN ZIJN KLEINDOCHTER NOORE
Herinneringen aan de Boxtelse oorlogsjaren
Noore van der Horst (15) uit Gemonde is vierdejaars havoscholier aan het Jacob-Roelandslyceum in Boxtel. Na de middelbare school wil ze graag een opleiding tot journalist gaan volgen. Naar aanleiding van 75 jaar bevrijding hield ze een interview met haar opa Hans van der Horst. Hij was bijna tien maanden oud toen de oorlog uitbrak. Noore die vond het interessant om te weten hoe iemand van jonge leeftijd de oorlog heeft ervaren.
Hoe was u als kind? ,,Ik was een vrij gewoon kind eigenlijk. Ik kon goed leren en was erg nieuwsgierig. Ik speelde veel voetbal en was vooral buiten.”
U was een nieuwsgierig kind vertelt u. Was u dan ook erg geïnteresseerd in de oorlog? ,,Nee dat niet, er is in Boxtel zelf niet erg veel oorlogsgeweld geweest. Er viel af en toe een bom en dat was dan wel een beetje spannend, maar het was niet zo dat er in Boxtel werd gevochten. Ik merkte er daarom als kind niet veel van, wel wist ik dat er iets bijzonders was, want je krijgt natuurlijk het een en het ander mee. Ik was er op dat moment, zover ik me kan herinneren, niet heel veel mee bezig. In 1944 begon het oorlogsgeweld dichterbij te komen. Ik merkte toen dat er meer gaande was, er reden namelijk jeeps rond en dat was best spannend.”
Het station van Boxtel is op 23 mei 1940 gebombardeerd. Het was een belangrijk knooppunt in het spoorwegnet, onder andere door het Duits Lijntje. Hans woonde met zijn ouders destijds in de buurt van station en hebben in die nacht besloten om te vluchten naar de fabriek van de familie aan de Herman Brandstraat.
Hoe was dat voor u om midden in de nacht te vluchten? ,,De Duitsers hadden besloten om de omgeving van het station te ontruimen, maar of dat de hoofdreden was om te vluchten, durf ik niet te zeggen. Boxtel was een belangrijk vervoerspunt voor de Duitsers, mede door het Duits Lijntje. Dat speelde een essentiële rol rondom het transport naar de frontlinies. Mijn ouders hadden het gevoel dat het gevaarlijk was om te wonen bij het station en zijn daarom gevlucht. Ik ben door mijn oudere broer midden in de nacht in de kinderwagen gestopt. Ik was nog heel jong, dus kan me er zelf niet veel van herinneren, maar ik weet uit latere verhalen dat het voor de rest van mijn familie erg spannend was.”
Tegenover het huis aan de Herman Brandstraat waren Duitsers ingekwartierd. Volgens zijn moeder was Hans was populair onder de Duitse soldaten door zijn uiterlijk. Hans had namelijk mooie blonde haren.
Vond u die positieve aandacht van de bezetters fijn of juist eng? ,,Daar heb ik eigenlijk geen nare herinneringen aan. Ik stond er niet zo erg bij stil. Als jongetje werd ik aardig door ze gevonden. Ik wist natuurlijk niet beter. Ook al zijn het soldaten, ze waren op dat moment aardig tegen mij en als jong jongetje is dat het belangrijkst op zo’n moment.”
D-day leidde ertoe dat op 5 september 1944, Dolle Dinsdag de bevrijding nabij leek voor het zuiden van Nederland. Hans vertelt dat dit ook onder de Duitsers in Boxtel voor veel paniek zorgde.
Hoe merkte u de paniek bij de Duitsers? ,,Er vonden plunderingen plaats en dat was natuurlijk wel spannend."
In de villa op de hoek van de Ons Doelstraat en Baroniestraat was een Duitse commandopost. Toen de Duitsers in paniek vertrokken werd de villa geplunderd. Er kwamen vervolgens kleurpotloden tevoorschijn en daar kreeg Hans er een van.
Waarom was dit voor u zo apart? ,,Omdat je niet makkelijk aan kleurpotloden kwam in die tijd en ik ze niet had. Ik kreeg ze zomaar en hoefde hier niks voor te doen.”
De Duitsers waren nog niet verslagen na D-day en keerden vervolgens terug. In deze periode kwamen er onderduikers in het huis van Hans.
Hoe ervaarde u het dat er onderduikers waren? ,,Ik wist dat ze er waren en dat ik er niet over mocht praten. In het gezin is dit denk ik wel spannend geweest, want het mocht natuurlijk niet bekend worden.”
Was het moeilijk om dit vóór u te houden aangezien u nog jong was en misschien niet zo goed realiseerde wat u geheimhield? ,,Ik wist dat het gevaarlijk was, maar realiseerde me de hele situatie niet helemaal, omdat mijn ouders er niet een te grote nadruk op wilden leggen. Ik was natuurlijk nog jong en mijn ouders wilden niet dat ik zomaar iets hierover zou vertellen aan mensen van buitenaf. Het valt goed te vergelijken met de tijd van nu omtrent jonge kinderen en corona. Aan de ene kant wilje ze niet bang maken, maar wel bewust maken van de situatie. Ik mocht enerzijds het niet aan buitenstaanders laten merken, maar anderzijds was het niet de bedoeling dat ik heel erg gespannen zou rondlopen.”
Hans vertelt dat tijdens Operatie Market Garden veel luchtlandingstroepen werden aangevoerd over Boxtel. Hij sliep op zolder en kon daardoor goed de vliegtuigen zien en horen.
Hoe vond u het als die vliegtuigen overvlogen? ,,Heel spannend. Ik kan me dat nog goed herinneren. Het was een eindeloze stroom van vliegtuigen met daaraan zweefvliegtuigen en die allemaal laag over kwamen. Dat was een gekke ervaring. Ik had ook zicht op de Duitsers die op dat moment schoten op de vliegtuigen. Ondanks dat het misschien een beetje gevaarlijk was om dit vanaf mijn zolderkamertje mee te maken van zo dichtbij, deed ik het toch. Het was net een scene uit een oorlogsfilm.”
Hans vervolgt: ,,Ik kan me ook nog herinneren dat er zilverpapier vanuit de verkennersvliegtuigen naar beneden werd gegooid om de radars van de Duitsers zo goed mogelijk te kunnen lokaliseren en te misleiden, zodat er goed kon worden geschoten.”
Een maand later werd Boxtel bevrijd en na drie jaar werd het huis van Hans gebruikt als school: de HBS, de voorloper van het Jacob-Roelandslyceum. Hans kreeg dus les in zijn oude huis.
Wat vond u ervan dat u les kreeg in het huis waar u de oorlog had meegemaakt? ,,Dat vond ik heel apart. Ik kende het gebouw natuurlijk van binnen en van buiten, maar het was niet anders. Ik kreeg tekenles op mijn oude slaapkamer en het kantoortje van de directeur was de oude plek waar mijn moeder had gekookt en dat vond ik wel heel gek.”
