Afbeelding
Foto: Maarten Melis

WETHOUDER VERBAASD OVER BESLUIT MINISTER DE JONGE


'Zware jeugdzorg niet plots weghalen'

PÅL JANSEN

Zware jeugdzorg had in 2015 nooit de verantwoordelijkheid van gemeenten mogen worden, vindt de Boxtelse wethouder Marusjka Lestrade. Maar nu het een aantal jaren onder de lokale overheden valt, kan je die daar niet plots weghalen, stelt ze in een reactie op een voorstel van de ministers Hugo de Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Sander Dekker (Rechtsbescherming). Zij willen dat de jeugdzorg opnieuw op de schop gaat.

Enerzijds is de decentralisatie, waarbij het Rijk in 2015 onder meer zijn verantwoordelijkheid omtrent jeugdzorg overdroeg aan gemeenten, geslaagd. De lokale overheden hebben meer kinderen in beeld dan voorheen. Maar ondertussen krijgen die niet altijd de hulp die ze nodig hebben en staan professionals onder grote druk. Bovendien zijn de wachtlijsten lang en worden de organisaties overspoeld met administratieve taken. Zo moet een jeugdzorginstelling als Koraal - waar onder meer De La Salle in Boxtel onder valt - prijsafspraken maken per gemeente waar zij actief is.

Het kabinet trok al een miljard extra uit voor de gemeenten, verspreid over drie jaar (2019-2021), maar De Jonge en Dekker vinden ook dat het jeugdstelsel beter moet worden georganiseerd. ,,Dit om de beloften van de Jeugdwet te kunnen inlossen", aldus de ministers. In eerste instantie werden de jeugzorgtaken juist overgeheveld naar gemeenten om de versnippering van instanties en daarmee ook de administratieve lasten tegen te gaan.

CONCREET

De ministers willen alles weer overhoop halen, maar de grote vraag is nu: wat gaat er concreet veranderen? De Jonge en Dekker willen per wet vastleggen wie wat moet doen op lokaal, regionaal en bovenregionaal niveau. Maar zij vinden ook dat gemeenten 'niet-vrijblijvend' regionaal moeten samenwerken om hulp aan en bescherming en reclassering van jongeren goed op te pakken. Alleen... veel gemeenten zitten al in zo'n samenwerkingsverband, óók Boxtel. Wethouder Lestrade: ,,Blijkbaar willen de ministers de huidige inkoopregio's formeel een structurele zeggenschap geven. Wij werken al in zo'n regio samen, dus geen idee wat zij willen." Boxtel is aangesloten bij de Jeugdhulp Noordoost-Brabant (NOB) en Jeugdbescherming Brabant (JBB).

De Jonge gaf in zijn brief aan dat het kabinet gaat bepalen welke zorg bij de gemeente blijft en welke zij 'aan een regio of zelfs nog groter verband moet overlaten'. Dit alles zegt nog niets over de financiering. Die lijkt vooralsnog gewoon bij de gemeentes te blijven, zowel voor de zwaardere als lichtere vormen van jeugdzorg. Of wellicht komt er nog meer bovenop: de ministers wijzen erop dat gemeenten met een redelijke vergoeding moeten komen en niet moeten gaan voor de aanbieders met de laagste prijs.

De kosten voor de jeugdzorg drukken momenteel zwaar op het Boxtelse huishoudboekje. Alleen al op dit beleidsterrein komt de gemeente in 2019 een bedrag van 1,9 miljoen euro te kort. Mede hierdoor moest er 3,5 miljoen euro gevonden worden om de begroting voor 2020 rond te krijgen. Met name vanwege de huidige financieringsregeling omtrent zware jeugdzorg is Boxtel veel geld kwijt aan De La Salle van Koraal. Die jeugdzorginstelling biedt hulp bij zware problematiek voor jongeren uit de hele regio, niet alleen uit Boxtel.

FEITEN AFWACHTEN

Boxtel draait echter wel op voor een onevenredig groot deel van de regionale kosten, stelt Lestrade. Oneerlijk, verkondigt zij al geruime tijd. Vorig jaar luidde de wethouder, samen met collega's van Landerd, Leudal, Oosterhout en Deurne, bij minister De Jonge de noodklok. Ook die vier gemeenten hebben een jeugdzorginstelling binnen hun gemeentegrenzen en dragen daardoor onevenredig veel lasten.

Over concrete oplossingen staat nog niets te lezen in de brief die de twee bewindslieden aan de Tweede Kamer schreven. Ook bij Koraal c.q. De La Salle tasten ze nog in het duister. ,,Er is tijd voor nodig om te interpreteren wat de brief van de minister nou precies betekend", aldus een woordvoerder. ,,We zien ondertussen allerlei speculaties voorbij komen, maar we wachten de feiten af."


ALLEEN BUDGET HERINRICHTING RECHTER- EN STATIONSSTRAAT

Nog geen geld voor Boxtel Binnen de Bruggen

HENK VAN WEERT

Het centrum van Boxtel kan wel een impuls gebruiken op het gebied van leefbaarheid en economie. Hier wordt dan ook al ruim twee jaar volop over gepraat en nagedacht. Alle ideeën daarover zijn samengebracht in de visie Boxtel Binnen de Bruggen. De gemeenteraad wordt gevraagd die dinsdag 19 november vast te stellen. Geld om zaken ook daadwerkelijk uit te voeren is er echter nog niet. Met uitzondering van de herinrichting van de Rechterstraat en Stationsstraat.

De lokale rekenkamercommissie uitte in het voorjaar van 2018 stevige kritiek op het centrumbeleid van de gemeente Boxtel. Het miste sturing, overzicht en samenhang. De visie Boxtel Binnen de Bruggen is - samen met een daaraan gekoppeld 'masterplan' met deelprojecten - een eerste aanzet tot verbetering. Van een integrale centrumvisie is echter nog geen sprake beseft het college van B en W. Enerzijds vanwege onder meer botsende belangen, anderzijds door de wens om snel met een visie te komen voor aanpak van de openbare ruimte. Hierdoor ontbreken nog aspecten als huisvestigingsproblemen en leegstand van panden.

Burgemeester en wethouders constateren dat veel omliggende dorpen de voorbije jaren een kwaliteitsslag maakten in hun centrum. De economie en leefbaarheid in hartje Boxtel vergen dan ook dat er snel verbeterslagen worden gemaakt als vervolg op de reeds uitgevoerde herinrichting van de Markt en de cultuurhistorisch as tussen kasteel Stapelen en de Sint-Petusbasiliek.

Voor de aanpak van de Rechterstraat en de Stationsstraat, waarvoor door burgerinitiatieven concrete plannen zijn aangedragen, heeft het college uitvoeringsbudgetten beschikbaar gesteld: respectievelijk 1,1 miljoen en 600.000 euro.

Het centrum van Boxtel is toe aan een flinke facelift. De visie ligt klaar, maar geld om álle ideeën te verwezenlijken ontbreekt. (Foto: Henk van Weert).