HERDENKINGSMOMENT OP BURGAKKERPLEIN BIJ BABEL BIBLIOTHEEK BOXTEL
Viering 75 jaar vrijheid met 100 zeilen en 150 rozen
MARC CLEUTJENS
'Het leven zien als een boek waarvan je elke bladzijde zelf kunt schrijven'. Deze en 99 andere inspirerende gevelteksten worden stilletjes in de schijnwerpers gezet. Violiste Daniëlle van Berkom speelt 'I Believe' van new age-componist Eric Lévi. En de ongeveer honderd aanwezigen op het Burgakkerplein voor Babel Bibliotheek in Boxtel zijn muisstil. De herdenking van 75 jaar vrijheid neemt een aanvang, dagboekfragmenten en filmbeelden bepalen de sfeer.
Vrijdag 25 oktober 2019. Precies 75 jaar geleden ontvluchtte de Duitse bezetter Boxtel en maakten Engelse en Amerikaanse geallieerden een einde aan vier jaar tirannie en terreur. Na de 'officiële' herdenking van de bevrijding bij het verzetsmonument in de Kampina op 20 oktober, volgde vijf dagen later een ingetogen herdenkingsmoment met interviews, muziek, kunst en film.
Op de gevel van de woning naast de bibliotheek werden beelden getoond van de laatste oorlogshandelingen in bezet Brabant en onderdrukt Boxtel. Dagboekfragmenten uit oktober 1944 galmden over het Burgakkerplein. 'Vandaag is Renold D. Derenne binnengebracht. Hij is overleden. We hebben nu drie dode Amerikanen in ons ziekenhuis op Duinendaal', schreef een Boxtelse verpleegster in haar dagboek.
POLARISATIE
Waarnemend burgemeester Fons Naterop vertelde tijdens het herdenkingsmoment een persoonlijk verhaal over 'zijn' oorlog. ,,Mijn vader bewaakte met een dozijn andere mannen het bijna uitgestorven dorpje Oosterhout bij Nijmegen en hielp Engelse soldaten onderduiken. Dat ging tweemaal bijna mis. Als hij door de Duitsers was opgepakt, had ik hier niet gestaan."
Naterop werd geïnterviewd door bibliotheekmedewerker Marlies Germanus, die NOS-journalist Theo Verbruggen met verve verving. ,,Iedereen kent het dagboek van Anne Frank, maar er zijn zoveel meer oorlogsverhalen die je raken", ging de waarnemend burgemeester verder. ,,Vandaag wil ik tijdens deze herdenking benadrukken dat we in Nederland ook stilstaan bij honderd jaar kiesrecht. Kiezen is een voorrecht in onze democratie waarin polarisatie toeneemt. Wees alert. Ga het debat aan."
SAMENWERKING
Hoewel Boxtel de voorbije weken al uitgebreid stilstond bij 75 jaar bevrijding, worden ook de komende maanden meerdere activiteiten georganiseerd. Anke Snijders van de VVV Noordoost-Brabant kondigde vrijdagavond een fiets- en wandelkaart aan die in het voorjaar van de drukpers rolt. ,,Daarop staan anekdotes over de Tweede Wereldoorlog in Boxtel en vind je alle plekken waar die verhalen zich hebben afgespeeld."
Snijders roemde de samenwerking van veel lokale organisaties om tot een bijzonder herdenkingsjaar te komen. Naast Heemkunde Boxtel en museum MuBo waren dat evenementenstichting Boxtel Vooruit en Babel Bibliotheek. Ellen Reinders, werkzaam bij de bibliotheek, was enthousiast kartrekker van veel projecten. ,,Als ik íets heb geleerd, is het dat we nooit mogen vergeten. We hebben zulke mooie verhalen over de oorlog verzameld en nieuwe anekdotes opgepikt. Die gaan we verder uitdiepen."
VRIJHEIDSLEUZEN
Tijdens het herdenkingsmoment op het Burgakkerplein speelde het eerder onthulde zeilkunstwerk van ontwerper Stan Wijnands een hoofdrol. Tijdens het optreden van violiste Van Berkom werden de lampen voor de kleurrijke zeilen ontstoken en lichtten ook alle vrijheidsleuzen op: 'Gaan en staan waar ik wil'. 'Vrij om te denken wat ik wil'.
,,Mijn kunstwerk bestaat uit honderd vierkante zeildoeken die symbool staan voor honderd Airbornes die in de Kampina ondergedoken hebben gezeten", vertelde Wijnands. ,,Ze zaten zes weken verborgen onder tentzeil, in de hoop niet ontdekt te worden door de Duitsers. Inwoners van Boxtel hebben een grote rol gespeeld bij hun redding. Daarom heb ik honderd mensen uit Boxtel gevraagd deze teksten te schrijven en is het een mooi voorbeeld van community art."
MELANCHOLIE EN HOOP
Nadat de honderd zeilen waren verlicht, kreeg het publiek uit handen van bibliotheekmedewerkers Reinders en Germanus een rode roos, als teken van vriendschap, vrede en liefde. Violiste Van Berkom besloot het herdenkingsmoment met stemmige muziek. ,,Het is een compositie die past bij vandaag", lichtte de muzikante toe. ,,Dit is een bijeenkomst waar we herdenken én vieren. Daarom kies ik voor muziek die melancholisch klinkt maar ook hoop biedt."
Bezoekster Meta Wiersma was onder de indruk. ,,Ik ben geboren op 6 juni 1944. D-Day dus. Toen ik nog een baby was, werd een militair bij ons thuis ingekwartierd. Hij dwong mijn ouders mij stil te houden. Op jonge leeftijd werd mij dus al een stukje vrijheid ontnomen. Dat raakt me nog steeds."
Voeding en gezondheid
Voeding heeft veel invloed op gezondheid van mensen. In een korte cursus van vier bijeenkomsten neemt Ingrid Dimmers bezoekers van Hobbycentrum Boxtel mee in de wereld van gezonde voeding. Wat is puur en gezond? Waar let je op als je voedingsmiddelen koopt? Welke invloed heeft voeding op je gezondheid? Wat kun je zelf met eenvoudige middelen doen? De cursus start morgen, vrijdag 1 november en duurt van 13.00 tot 14.30 uur. Aanmelden: www.hobbycentrumboxtel.nl.
