DORP ESCH HERDENKT BEVRIJDING 1944

Re-enactors WOII nemen eerbetoon uiterst serieus

Het geratel van de militaire colonnes over Hell's Highway is nog niet verstomd, of een nieuw front bereidt zich voor. Liefst zeventig Tweede Wereldoorlog-figuranten slaan eind oktober hun kampement op in Esch. Als Schotse, Canadese en Duitse soldaten én als Essche burgers beelden zij de strijd uit die het dorp 75 jaar geleden in angst hield.

Het comité Esch in Oorlogstijd, 75 jaar Bevrijding hoopt met dit huzarenstukje veel en vooral ook jonge toeschouwers te trekken. ,,Ons doel is grijs verleden te laten herleven in kleur en 3D", belooft Roel Manders. Hij is gepassioneerd lid van de zogeheten re-enactment-groep War Department. Onlangs waren hij en mede-lid Floris Baars in Esch om toe te lichten wat hen bezielt.

Beiden zijn van jongs af aan gegrepen door Nederlands zwartste dagen in de vorige eeuw. De opa van Roel overleed aan oorlogsletsel, de vader van Floris was als militair uitgezonden naar Libanon. ,,Hij nam mij als kind al elk jaar mee naar de Ginkelse Heide om daar de parachutisten te zien landen."

EER

Het doel van War Department is niet domweg 'oorlogje spelen', maar om eer te betuigen aan de jonge soldaten die hun leven in de waagschaal stelden voor onze vrijheid. Floris: ,,Die mannen hebben geen jeugd gehad, en velen van hen kregen nooit meer een leven. Anderen leggen een krans, maar wij willen die herinnering op onze manier levend houden."

Trailers vol materieel rijden in de laatste week van oktober Esch binnen. Vooral zaterdag 26 oktober wordt spectaculair, want dan zal de dorpskern het decor zijn van een vijandelijk treffen. Roel: ,,We hebben alle archiefstukken geraadpleegd die er zijn over Esch in die tijd. We beelden uit hoe de confrontatie er toen heeft uitgezien. Er gaat geschoten worden, dat is zeker." Woningen en de kerk gaan een rol spelen. Misschien lopen er zelfs zomaar burgers en kinderen over straat…

DUITSERS

Een andere re-enactment-groep, Der Windhund, neemt de uitbeelding van de Duitse soldaten op zich. ,,Let wel", zegt Floris, ,,geen nazi-soldaten! De Duitse infanteristen waren gewone jongens. Net als de geallieerde infanteristen werden ze ook maar gestuurd. Kanonnenvoer. Wie dienst weigerde, werd gedeporteerd. Maar je snapt wel dat ze bij Der Windhund kritisch kijken wie ze in hun groep toelaten."

Zelf beelden Floris en Roel soms Duitse soldaten uit. ,,Je hebt als Britten immers een vijand nodig. Na afloop drinken we gezellig samen een colaatje." Daarmee is het ook gedaan met de gezelligheid want alle acteurs nemen hun rol bloedserieus. Floris: ,,Als we oefenen, doen we dat met volle bepakking en we graven onze eigen schuttersputjes. Als het regent of sneeuwt hebben we pech, want alles gaat gewoon door. Bij onze bevrijders kwam er wel erger uit de lucht vallen dan water..."

DILEMMA'S

Behalve op het levensechte spel verheugen 'sergeant' Manders en 'sergeant-majoor' Baars zich op het scholierenbezoek aan hun kampement aan de Haarenseweg. Het doel is de jongeren te confronteren met de dilemma's waarmee je te maken kunt krijgen in oorlogstijd. Roel: ,,Ze krijgen vragen. Bijvoorbeeld: er ligt een gewonde Britse soldaat, help je die? Oké. Maar nu ligt er een gewonde Duitse soldaat die je om hulp vraagt - wat doe je dan?"

,,We zijn eraan gewend geraakt om het oorlogsverleden letterlijk en figuurlijk in zwartwit te zien. Maar als je de geschiedenis tot leven brengt, ziet het er allemaal heel wat genuanceerder uit", stelt Roel tot besluit.

* * *

In voorbije jaren werd in Esch zelden of nooit stilgestaan bij de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. Daar komt nu verandering in. Van 25 tot en met 27 oktober wordt herdacht dat het 75 jaar geleden is dat het dorp werd bevrijd van de Duitse bezetting. Onder meer met de nabootsing van een militair kampement door War Department.

Speelgoedbeurs Esch

Gebruikt speelgoed in goede staat wordt maandag 28 oktober van 19.00 tot 21.00 uur te koop aangeboden in Ons Café aan de Leunisdijk 28 in Esch. De speelgoedbeurs is gratis toegankelijk. Mensen die spullen te koop willen aanbieden, dienen uiterlijk 27 oktober te mailen naar speelgoedbeursesch@gmail.com. Zij bepalen de prijs, de organisatoren verkopen de spullen. Er zijn geen tafels te huur.