MUSEUM MAAKT EREGALERIJ VOOR OMGEKOMEN BOXTELAREN
Oorlogsjaren komen tot leven in MuBo
MARC CLEUTJENS
Persoonsbewijzen, voedselbonnen, authentieke kledingstukken en zelfs een Duitse Stahlhelm. En helemaal uit de Verenigde Staten: een jas, een foto én een oorkonde van Mervin E. Stomberg, een van de ruim honderd Amerikaanse militairen die in de herfst van 1944 in de Kampina onderdook. In MuBo opent zaterdag 31 augustus de expositie 'Boxtel in de oorlogsjaren 1940-1944'. Het museum in Sint-Ursula verrast met bijzondere primeurs.
Deze week heeft een groep vrijwilligers een begin gemaakt met de inrichting van de tentoonstelling, waaraan veel voorbereiding vooraf is gegaan. Gisterochtend hielden Jolande Tiellemans, Irma Weijs, Jacomine Wels en Ineke van Boggelen zich onder meer bezig met de aankleding van een etalagepop. ,,Die draagt de originele kleding van de Airbornes in de Kampina", vertelt Jolande.
Even verderop zet museumsecretaris Willem van Vossen met Hans Dekker een zender van de geallieerden op een tafel. De zender is van Britse makelij en weegt minstens veertig kilo, weet Dekker. ,,Mijn vader Roel was een verzetsman in Boxtel", vertelt hij. ,,Ik ben van na de oorlog, maar mijn vader heeft er altijd veel over verteld. Daarom vind ik het leuk om bij deze expositie betrokken te zijn."
Dekker verzamelt communicatieapparatuur uit de Tweede Wereldoorlog. ,,Met deze zender kon je op twee frequenties communiceren. Het apparaat werd meestal gebruikt voor verbindingen over een afstand van vijf tot vijftien kilometer." In MuBo zijn meerdere apparaten uit Dekkers collectie te bezichtigen.
GEEN FAKE NEWS
,,Het idee voor een tentoonstelling over Boxtel in de Tweede Wereldoorlog bestaat al enkele jaren", licht secretaris Van Vossen toe. ,,Twee jaar geleden zijn we al begonnen met de voorbereidingen. Omdat het zo'n grote klus was, hebben we al snel besloten aan te sluiten bij de herdenking van 75 jaar bevrijding van Boxtel in 2019."
MuBo werkt nauw samen met andere organisaties, zoals Heemkunde Boxtel, bibliotheek Babel en VVV Noordoost-Brabant. In de projectgroep zitten naast Van Vossen en Dekker ook Hans van Liempt, Guus Bekooy, Christ van Eekelen, Peter van der Linden en Roel Manders. ,,Samen hebben we tal van bijzondere projecten opgezet die deze expositie bijzonder maken", meent de MuBo-secretaris.
Hij noemt als voorbeeld de 'Oorlogscanon van Boxtel', die is geschreven door historicus Frank van Doorn. ,,De canon omvat alle feitelijke oorlogsgebeurtenissen in Boxtel in 1940-1944", legt Van Vossen uit. ,,In de canon is geen plaats voor geruchten, onbevestigde berichten en fake news uit de oorlog." De canon is in MuBo vanwege de te verwachten toeloop van bezoekers in tweevoud te zien, op grote vensters van pakweg twee bij één meter.
EREGALERIJ
Met veel zorg heeft de projectgroep gewerkt aan de samenstelling van een eregalerij van alle Boxtelse militairen en verzetsmensen die in 1940-1944 zijn gestorven voor de vrijheid. Op basis van geschiedkundig onderzoek is een lijst opgesteld waarop de namen van 26 inwoners prijken. Zij zijn als militair gesneuveld of als verzetsstrijder omgekomen of geëxecuteerd. Van de meesten zijn foto's opgespoord, voor allen is een digitaal gedenkschild ontworpen. ,,De eregalerij krijgt na afloop van de expositie een plek in onze permanente tentoonstelling", aldus Van Vossen.
Bezoekers van de expositie krijgen in MuBo ook zeven 'locatieverhalen' voorgeschoteld. Auteur Hans van Liempt heeft zeven thema's uitgewerkt. Het gaat onder meer over de opvang van Airbornes in de Kampina, de bombardementen van het station in 1940, het opblazen van de Zwaanse Brug in 1944 en de op het nippertje voorkomen verwoesting van de Sint-Petrustoren, ook in 1944. ,,Ook zijn verhalen over NSB-burgemeester René Thomaes en neergestorte vliegtuigen te lezen", vult Van Vossen aan.
AANRAAKSCHERM
Ronduit fier is de secretaris van MuBo op het digitale aanraakscherm dat tijdens 'Boxtel in de oorlogsjaren 1940-1944' voor het eerst te zien. ,,Het scherm biedt bezoekers de gelegenheid om zelf teksten, foto's en films over de Tweede Wereldoorlog in Boxtel te zien. We zetten het na afloop van deze tentoonstelling in voor het uitbeelden van de Canon van Boxtel." Volgens Van Vossen hebben met name Hans van Liempt en Guus Bekooy vele vrijwilligersuren gestoken in het vullen van deze digitale aanwinst.
Niet alleen nieuwe snufjes dragen in het Boxtelse museum bij aan het tot leven wekken van de oorlogsjaren. Het zijn ook veel voorwerpen die herinneren aan de bezetting, variërend van tot vaas omgevormde granaathulzen - die stonden vroeger bij heel veel inwoners op de schouw - tot een klein moppenboekje waarin de Duitse bezetter wordt bespot. Van Vossen: ,,We hopen met deze expositie een breed publiek te bereiken, óók jongeren. Daarom werken we samen met CultuurBox en begroeten we graag schoolklassen die hier een educatief programma kunnen volgen."
OFFICIËLE OPENING
De expositie 'Boxtel in de oorlogsjaren 1940-1944' wordt zaterdagochtend 31 augustus officieel geopend. Van 31 augustus tot en met 3 november is de tentoonstelling elke zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur te bezichtigen. Op 8 september en 13 en 27 oktober verzorgt MuBo telkens om 11.15 uur een lezing over de Tweede Wereldoorlog. Meer weten? Kijk op www.muboboxtel.nl.