Herauten, tamboers en vendeliers vormen steevast de openingsgroep van Heilig Bloedprocessie. (Foto's: Peter de Koning).
Herauten, tamboers en vendeliers vormen steevast de openingsgroep van Heilig Bloedprocessie. (Foto's: Peter de Koning). Foto: Peter de Koning

KLAAGZANGER DEBUTEERT IN HEILIG BLOEDPROCESSIE

'In habijt voel ik me monnik'

Maar ik ben hier niet om te brevieren, om metten, lauden of vespers op te luisteren. Nee, klagen zal ik, over het tragische lot van Abel.

Kaïn en Abel lopen namelijk voor ons in de stoet. Wij klaagzangers jeremiëren niet voortdurend, alleen als de oudste zoon van Adam en Eva zijn jongere broer heeft doodgeslagen. Dat doet hij gedurende de processie toch zeker een keer of tien.

DONDERWOLKEN

Het is trouwens nog wel even spannend voor vertrek. Aan de hemel dreigen donderwolken. Zou het dan toch nog...? ,,Vorig jaar begon het twee minuten voor aanvang te regenen", hoor ik mede-deelnemers zeggen. Gelukkig, de klokken van de Sint-Petrustoren slaan drie uur, trommels beginnen te roffelen. We gaan. Mijn eerste Heilig Bloedprocessie is begonnen.

Monniken lopen doorgaans de honderd meter niet in tien seconden: klaagzangers ook niet. Ik moet wennen aan het trage tempo, zeker op de kinderkopjes van de Burgakker. Het gezang dat we aanheffen als Abel voor het eerst ter aarde stort, is vierstemmig, harmonieus en polyfoon. Het blijkt een uitdaging om op hetzelfde moment aan het eind te komen. Goed luisteren is het devies, hier en daar een toon wat langer aanhouden om op het juiste ogenblik de slotnoot in te kunnen zetten.

Wanneer Kaïn en Abel hun scène even niet opvoeren, zijn wij stil. Net als het publiek. Dat lijkt onze devotie over te nemen. Met de handen vroom gevouwen zijn we net echte kloosterlingen.

Achter ons roffelen stokken. Er klinkt gejoel. Het volk Israëls mort. Het wil van Mozes af. Helaas, ik kan het tafereel niet zien, want een omkijkende zanger, dat is geen gezicht. Bovendien zou ik dan gestruikeld zijn over de pij van mijn voorganger.

Koud is het niet. Prettig voor het publiek, minder fijn voor mij in mijn vorstbestendige kostuum. Normaal gesproken zou ik daar niet over zeuren, maar ja, klaagzanger hè. Ehbo'ers delen in de Baroniestraat water uit. Dat is welkome verkoeling.

UITDOSSINGEN

Tijdens de processie zelf krijg ik weinig mee van alle pracht en praal. Bij het opstellen en na afloop geniet ik echter van creatieve uitdossingen in de mooiste kleuren. ,,Als je een markante uitstraling hebt, mag je misschien nog eens meedoen als figurant", grapt een collega-klaagzanger. ,,Een flinke baard en een priemende blik maken die kans groter."

AARTSENGEL

Om me heen kijkend zie ik een aartsengel met vleugels die als goud schitteren in de zon. Twee bazuinblazers en een verteller. Pastoor Geertjan van Rossem met een monstrans en vrouwen die de het beeld van de Moeder Gods door Boxtelse straten torsen. Er worden heel wat bijbelverhalen uitgebeeld. Zo ging dat ook in de tijd dat 'het gewone volk' niet kon lezen of schrijven. Afbeeldingen, processies en wagenspelen wekten het Oude en Nieuwe Testament tot leven. Rijke roomse luister, daar houd ik van, al ben ik geboren in een tijd van ontkerkelijking. Aan de Heilig Bloedprocessie ligt een mirakel ten grondslag. Of die middeleeuwse witte wijnvlekken nu daadwerkelijk het bloed van Christus vormen of niet, daar waag ik me niet aan. Met tientallen mensen samen een prachtige traditie in stand houden, dat is voor mij het ware wonder.


Klaagzangers en projectkoor naar Hoogstraten

De klaagzangersgroep die zondag deelnam aan de Heilig Bloedprocessie in Boxtel, doet ook mee aan de ommegang in het Belgische Hoogstraten. Althans, gedeeltelijk.

De Heilig Bloedprocessie in Hoogstraten is zondag 23 juni. Deze ommegang refereert aan dezelfde bloeddoeken als in Boxtel. Een van de twee wordt in de Belgische plaats bewaard, de andere keerde in 1924 terug naar Boxtel.

Ook het projectkoor Cantasona verleent medewerking aan de plechtigheden in België. Het luistert de eucharistieviering in de Katharinakerk op met de mis voor driestemmig mannenkoor van Perosi. Kees Doevendans heeft de muzikale leiding in handen.

Cantasona zong deze mis zondag ook in Boxtel, tijdens de hoogmis in de Sint-Petrusbasiliek. De compositie van Perosi klonk 95 jaar geleden eveneens, toen een van de bloeddoeken naar Boxtel terugkeerde.

Koning David is een van de bijbelse figuranten die tijdens de Heilig Bloedprocessie op diverse plekken het publiek toespreekt.
Kaïn en Abel vechten hun bijbelse ruzie uit op de Boxtelse kasseien.
Verslaggever Jan Hermens (midden) liep mee met de klaagzangers.
Het Mariabeeld uit de Sint-Petrusbasiliek wordt meegetroond in de ommegang.
Boxtelse edelen die in de veertiende eeuw een rol speelden bij de erkenning van het bloedwonder.
Afbeelding
Ook achter de schermen gebeurt van alles. Met naald en draad wordt de laatste hand aan een kostuum gelegd. (Foto's: Peter de Koning).
Afbeelding
Voordat alle deelnemers zich opstellen, kunnen ze elkaar nog even bewonderen op het plein van de Sint-Petrusschool.
Vrouwen in stijlvolle kledij met druiven op schaaltjes.
Adrie van Osch (links) en Jos Vervoort (duo Two of Us) als speelmannen.
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
De processie kent deelnemers van alle leeftijden. Jonge bruidjes zijn de toekomst van de traditie.
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding