BRANDHAREN EIKENPROCESSIERUPS GEVEN VEEL OVERLAST
'Kan ik straks nog in mijn tuin zitten?'
Heel Nederland heeft last van van de eikenprocessierups. Oók in Boxtel. De brandharen van het beestje kunnen zorgen voor uitslag, brandende ogen, ademhalingsproblemen en een grieperig gevoel. Jessica de Kok heeft een eik tegen de schutting van haar achtertuin aanstaan: ,,Ik snap dat het de gemeente niet lukt om alles te bestrijden, maar ik snap niet dat ze de bomen laten staan."
JULES HAMELEERS
De Kok woont in een huis aan de Esdoorngaard, waarvan de achtertuin grenst aan de Europalaan. Deze brede straat is omzoomd met grote eiken, die voor veel overlast zorgen. Dat de hoge bomen de zon weghouden, vindt ze nog zo erg, maar de rupsen, die zijn het probleem.
De plek waar De Kok het meeste last van de rups heeft, is achter in haar tuin. Daar is een gezellig zitje, waarvan ze geen gebruik meer maakt: elke dag liggen er wel rupsen op de kussens. En dan zijn de rondvliegende haren nog niet eens aan bod gekomen; die zijn namelijk niet te zien, maar veroorzaken wel de klachten. De Kok wijst naar boven, richting de tweede verdieping van het huis: ,,Mijn zoon heeft nu zijn raam op een kiertje staan, omdat het windstil is. Maar als het waait, dan durft hij het echt niet open te zetten."
ACHTHONDERD KILO
De gemeente Boxtel doet haar uiterste best om de rups zo goed mogelijk te bestrijden, aldus een woordvoerder. Op dit moment wordt er reactief bestrijden. Dat betekent dat op het moment dat er een melding komt, een gespecialiseerd bedrijf met een enorme stofzuiger naar die boom gaat en de nesten wegzuigt. Er is in deze regio in totaal ruim achthonderd kilo rups weggezogen.
De Kok begrijpt dat het beest moeilijk tot niet te bestrijden is, maar ziet toch wat haken en ogen aan de huidige aanpak. ,,Na een melding zuigen ze de nesten uit onze boom. Maar als er dan een noodoproep komt, bijvoorbeeld bij een school, dan gaan ze weer weg. Dat begrijp ik wel, maar dan verschuif je het probleem alleen maar, als kinderen thuis wel last krijgen."
hard werken
De Kok: ,,Ook zuigen ze maar tot de eerste takken. Als daarboven nesten zitten, dan zijn ze nog niet weg." Ook over de aansprakelijkheid heeft de bewoonster van de Esdoorngaard iets te zeggen: ,,Het is een beetje raar dat als een nest toevallig aan onze kant van de schutting valt, wij ervoor op moeten draaien om het te laten verwijderen. Zelf de rupsen weghalen wordt namelijk afgeraden."
Daarnaast kan de Boxtelse zich voorstellen dat de bestrijding erg duur is. ,,Ik heb eens met die mannen die de rupsen wegzuigen gepraat en zij zeggen dat het voor één boom op zo'n 150 tot 200 euro per uur neerkomt. En ze zijn toch wel een paar uurtjes per boom bezig."
De woordvoerder stelt ook dat het hard en veel werken is voor de bestrijdingsteams: ,,Ze zijn de hele week door op pad en vaak ook op zaterdag. De ploeg die eerst gedeeld werd met Sint-Michielsgestel, is nu alleen in Boxtel aan de slag." Wat de kosten betreft kan de gemeente nog geen inschatting maken: ,,Na afloop van het rupsenseizoen evalueren we het uitgevoerde werk."
DRIEJARIGE
Tot nu toe kwamen ruim honderd klachten binnen bij de gemeente Boxtel. Soms ging het over één boom, soms meerdere of alle eiken in de straat. Ook buurtbewoners van De Kok, waaronder Susanne Kuijs, hebben regelmatig geklaagd. Kuijs' zoon Finn (3) zat van top tot teen onder. Niet alleen op zijn rug (zie foto linksonder), maar ook op zijn benen en billen had hij veel uitslag.
Vorige week werd de boom naast de woning van de familie Kuijs daarom leeggezogen, maar de rupsen zijn alweer terug. Door de enorme jeuk heeft de jongen meerdere slapeloze nachten gehad; hij werd vaak midden in de nacht wakker, omdat hij zo'n last had.
MET EEN MES
Voor De Kok is er maar één oplossing: de eiken moeten om, het liefst zo snel mogelijk. ,,Het is onzin om te zeggen dat dat niet kan. De gemeente wil het gewoon niet. Op het moment dat het mag gaat hij om, hoor. Als ik hier de buurt optrommel, weet ik zeker dat het lukt; al moeten we het met een mes doen." De gemeente onderzoekt de optie om eiken te kappen, maar zegt dat dit 'slecht geleidelijk gerealiseerd kan worden.'
De eikenprocessierups is eigenlijk niet te bestrijden: het is een veelgehoord geluid. Ook de gemeente Boxtel kijkt daarom naar alternatieve en natuurlijke manieren om de rups weg te krijgen. ,,Door het minder maaien van bermen en grasvelden zullen meer bloemen tot ontwikkeling komen. Deze bloemen trekken insecten als zweefvliegen en wantsen aan. De larven hiervan eten processierupsen. Ook kool- en pimpelmezen eten de beestjes graag. Het ophangen van nestkasten kan de aanwezigheid van deze vogels bevorderen." Boxtel verwacht dat deze maatregelen in 2020 genomen worden.
De Kok is begripvol en realistisch, maar is ook wel klaar met het vervelende insect. ,,In ons gezin zijn we niet echt ziek geworden, maar als je er één ding wél van wordt, is het chagrijnig", stelt ze. ,,Ik zeg ook echt niet dat heel Nederland eikenvrij moet worden, maar in woonwijken moeten ze gewoon weg."
Voor de toekomst maakt de Boxtelse zich ook zorgen: ,,Vorig jaar was het al erg, maar iets minder. Nu hebben we er heel veel overlast van. Hoe is het dan over een paar jaar? Kan ik dan in de zomer überhaupt nog wel in mijn eigen tuin zitten?"
KLEINE FOTO ONDER: Jessica de Kok in haar tuin aan de Esdoorngaard met de eik die bij haar tuin staat op de achtergrond. (Foto: Jules Hameleers).
GROTE FOTO ONDER: Finn (3) zit onder de uitslag door de brandharen van de eikenprocessierups. (Foto: Susanne Kuijs).
