GEEN HEILIG BLOEDPROCESSIE ZONDER GOEDE SCHOENEN
'Gympen zijn gewoon van Scapino'
MARIËLLE WIJFFELAARS
De prachtige kleding van de Heilig Bloedprocessie is welbekend en oogst bij het publiek elk jaar veel bewondering. Maar zonder bijpassend schoeisel zouden de bijzondere kledingstukken een stuk minder goed tot hun recht komen. Thea van der Velden en dochter Dorien zorgen er al tientallen jaren voor dat de deelnemers aan de Heilig Bloedprocessie de juiste schoenen dragen en zo helemaal in stijl de route af kunnen leggen.
Het is elk jaar weer een hele klus om voor alle deelnemers goede schoenen te vinden. Maar tussen de honderden paren zit altijd wel iets wat past. Er zijn verschillende rollen die al jaren door dezelfde mensen worden vertolkt, zij hoeven niet elk jaar opnieuw naar de pasavonden te komen. ,,Voor mensen die voor het eerst meedoen, geldt dat niet", legt Thea uit. ,,En ook kinderen moeten elk jaar opnieuw komen passen, zij zijn immers nog in de groei."
Op de bovenste verdieping van de bibliotheek aan de Burgakker staan tijdens de pasavonden dozen vol sandalen, laarzen en gympen in allerlei kleuren en maten. Om het voor Thea en Dorien zo makkelijk mogelijk te maken, is er een lijst waarop precies staat welke schoen bij welke rol hoort. Zo dragen de klaagvrouwen sandalen, de witte bruidjes witte schoenen en de aartsengel laarzen. De zoektocht naar egaal witte gympen bleek wel een flinke uitdaging. ,,Ze moeten helemaal wit zijn, er mag geen merkje opstaan", vertelt Dorien. ,,Waar we ze uiteindelijk hebben gevonden? Gewoon, bij Scapino."
EZELPOEP
De kenmerkende bruine sandalen komen uit Griekenland, de eerste exemplaren werden daar zo'n vijftig jaar geleden gekocht. ,,Meteen het eerste jaar kwam er een enorme hoosbui", blikt Thea terug. ,,De sandalen waren niet meer bruin, maar zwart. Het geeft ze wel een mooie oude uitstraling. Past eigenlijk prima bij de Heilig Bloedprocessie."
Het gebeurt regelmatig dat de Heilig Bloedprocessie geen doorgang kan vinden. Als het regent, is dat zonde van de oude kleding. Maar ook de schoenen hebben veel te lijden bij hoosbuien. ,,Die moeten we dan goed wassen en allemaal apart laten drogen voordat ze de kisten weer ingaan", zegt Dorien. ,,Dat is echt een enorme klus." Thea vult aan: ,,Maar ook andere zaken hebben soms grote gevolgen voor de schoenen. Een paar jaar geleden kreeg de ezel tijdens de processie een diarree-aanval. Ik hoef niet uit te leggen hoe de schoenen er toen uitzagen..."
Moeder en dochter zijn beiden opgegroeid met de Heilig Bloedprocessie. De familie van Thea was betrokken bij de oprichting en verzorgde jarenlang de kleding. ,,Ik ben al ruim vijftig jaar betrokken bij de processie, ik doe het nog met evenveel plezier", zegt de Boxtelse stellig. Dorien: ,,Omdat mijn moeder de schoenen verzorgde, ging ik als klein meisje altijd mee. Ik heb vaak meegelopen en help nu al flink wat jaren mee achter de schermen." Lachend: ,,We hebben allebei vrijwel alle damesrollen gespeeld."
AFBREUK
Acht weken voor Drievuldigheidszondag starten de voorbereidingen voor de Heilig Bloedprocessie. Op maandag- en woensdagavond zijn de pasavonden en dan moeten alle schoenen er goed uitzien. Op de dag zelf zorgen Dorien en Thea ervoor dat iedereen de juiste schoenen heeft. ,,Je denkt misschien dat schoenen niet zo belangrijk zijn en dat niemand ze ziet. Maar in Hoogstraten lopen de deelnemers op de eigen schoenen. Dat ziet er niet zo fraai uit, het doet echt afbreuk aan het totaalplaatje."
Het tweetal hoopt nog vele jaren mee te mogen werken aan de Boxtelse processie. ,,Het zou wel fijn zijn als er meer kinderen mee zouden lopen", vinden ze. ,,Het is echt lastig om genoeg kinderen te vinden. Hopelijk trekt dat wat aan, want deze Boxtelse traditie moet blijven."
FOTO BOVEN: Dorien van der Velden zorgt er met haar moeder voor dat de deelnemers aan de Heilig Bloedprocessie het juiste schoeisel dragen en alle schoenen er goed uit blijven zien. (Foto: Peter de Koning).
BLOEMRIJKE PRESENTATIE
Lezing over terugkeer bloeddoek naar Boxtel
De Heilig Bloedprocessie dankt haar ontstaan aan het zogeheten bloedwonder. Dit zou kort voor 1380 in Boxtel hebben plaatsgevonden. Christ van Eekelen gaat tijdens de Bloedmirakelse Avond, woensdag 12 juni in bibliotheek Babel aan de Burgakker uitgebreid in op de historie van het wonder en met name op de terugkeer van een van de twee bloeddoeken naar Boxtel.
In de middeleeuwen knoeide priester Van den Aker witte wijn op twee altaardoeken waaruit rode vlekken ontstonden. De wijn, volgens rooms-katholieken na de consecratie daadwerkelijk het Bloed van Christus, was niet meer uit de stof te wassen en de priester verborg de doeken. Op zijn sterfbed biechtte hij alsnog zijn geheim op en sinds die tijd werd jaarlijks bij het wonder stilgestaan met een processie.
In de zeventiende eeuw werd de processie echter verboden. De doeken werden daarom tijdelijk overgebracht naar de Belgische plaats Hoogstraten. In 1924 keerde er een terug naar Boxtel en sindsdien vindt de Heilig Bloedprocessie plaats. Dit jaar is die op zondag 16 juni. Traditiegetrouw wordt voorafgaand aan de processie de Bloedmirakelse Avond gehouden. Heemkundige Christ van Eekelen gaat dan in op de geschiedenis van het mirakel en geeft antwoord op vragen, zoals waarom de doeken naar Hoogstraten werden gebracht en waarom er na 272 jaar een terugkwam naar Boxtel.
Intermezzi worden verzorgd door muzikaal ensemble Blauwe Schuyt, bekend om zijn optredens in middeleeuwse kostuums en historische instrumenten.
De Bloedmirakelse Avond start om 20.15 uur. Entree is 8,50 euro, biebleden ontvangen op vertoon van hun ledenpas 2,50 euro korting. Kaarten zijn verkrijgbaar via www.bibliotheekdenbosch.nl.
FOTO RECHTS: De terugkomst van een van de twee bloeddoeken uit Hoogstraten. De stoet draait net de (oude) Kerkstraat in komende uit de Clarissenstraat. Door 528 mannen werd de Heilig Bloeddoek in Hoogstraten opgehaald en op 12 juni 1924 naar de Heilig Hartkerk gebracht. (Foto: collectie Christ van Eekelen).
Belastingservice
Leden en niet-leden van KBO Boxtel kunnen gebruik maken van de belastingservice, waarbij vrijwilligers meehelpen met het invullen van de belastingaangiftes. De service kost twaalf euro per huishouden. Wie zich als vrijwilliger op wil geven kan daarvoor nog terecht bij Theo van Hamond, telefoonnummer (0411) 67 16 47 of e-mail: theo.van.hamond@home.nl.
