• EMOTIES ONDER AGRARIËRS OVER BEZETTING • 'ERGSTE WAT IK HEB MEEGEMAAKT'
'Boer slachtoffer van protest op varkenshouderij'
PÅL JANSEN
Boosheid, verdriet, angst, overmoedigheid, maar ook verbroedering: circa 125 activisten die een stal aan de Brede Heide bezetten, maakten allerlei emoties los onder boeren uit alle windstreken. Agrariërs uit de gehele provincie maar ook uit onder meer Rotterdam, Vlaardingen, Limburg en Groningen trokken maandag naar Lennisheuvel vanwege de actie: witheet waren ze. En daar hebben de boeren hun redenen voor.
Een lange stoet auto's staat geparkeerd naast het doorgaans zo rustige landweggetje; de eerste straat links voor wie vanuit bedrijventerrein Ladonk Lennisheuvel binnenrijdt. Op een bordje prijkt de naam van gastouderopvang De Drie Biggetjes. De Boxtelse stal, geëxploiteerd door een boer uit Zijtaart, ligt in het achterland van slachterij Vion. We zijn in het epicentrum van de varkenshouderij; juist hier vinden de boeren dat zij topwerk afleveren en een voorbeeld zijn voor de wereld.
Hoewel de woede onder de 'tegendemonstranten' groot is, blijft het deze avond relatief rustig. Enkele tientallen, aangemoedigd door een jongere die op de schouders is gehesen, scanderen leuzen: ,,Komaan boeren, laat van je horen!" Baldadige jongeren hebben een aantal uren terug diverse wagens met een buitenlands kenteken in de sloot gekieperd. Niet slim, erkennen diverse aanwezigen. Of dat ook boeren waren of gewoon sensatiezoekers (of beide), blijft deze avond in het midden hangen.
MILITAIRE EENHEID
Het gros van de mensen is vooral oprecht geïnteresseerd in wat er staat te gebeuren. Inmiddels, even na tienen 's avonds, is de militaire eenheid (ME) volop bezig de diverse activisten uit de stal te krijgen. Het gebeurt relatief geruisloos: tactisch heeft de ME de activisten afgevoerd buiten het zicht van de meute boeren.
Het duurt lang voordat de ME mocht ingrijpen, vinden de agrariërs. Volgens het Boxtelse gemeenteraadslid Wim van der Zanden van oppositiepartij Balans, ook aanwezig, 'ongeveer een half uur geleden'. Oppositiepartij CDA zou later vragen stellen over 'waarom er tot in de avond is gewacht' (lees elders op de pagina).
Ergens tussen 21.00 en 21.30 uur kreeg de ME het fiat van de gemeente om iets te doen aan de activisten die zich hadden opgesloten in de stal, bevestigden diverse andere aanwezigen. Terwijl zij er al vanaf 12.00 uur zaten.
'DUURT ZÓ LANG'
Hierdoor groeiden ook de boeren in aantal. ,,We hadden geen social media-actie of iets dergelijks. Iedereen vernam het uit de media, nam contact met elkaar op en is hier naartoe gekomen", zegt een boer uit de buurt van Rotterdam die met een groepje jonge vakgenoten naar Brabant is gekomen. ,,Het duurt zó lang", verklaart een ander. ,,Dit is inbraak en die mensen moeten er gewoon uitgehaald worden."
Weinig boeren willen met hun naam in de krant. Niet omdat zij zich schamen voor hun beroep. Integendeel. ,,Kom maar eens kijken in mijn stal", is eigenlijk het standaard antwoord. Zij willen echter voorkomen dat 'dit soort mensen' straks bij hen voor de deur staat. ,,Onlangs is iemands stal afgebrand [Biezenmortel - red.]. Als je vervolgens gebeld wordt met een doodsbedreiging, bedenk je je wel", aldus een van de boeren.
ZERE BEEN
Protestacties tegen de sector zijn er regelmatig, en die gaan uiteraard bij vakgenoten over de tong. Ook Linda Janssen van belangenbehartiger Producenten Oganisatie Varkenshouderij krijgt bedreigingen tegen agrariërs onder ogen: ,,We zijn als sector erg bezig met duurzaamheid en biologisch boeren. Dat brengen we meer naar buiten, maar als dat proces continu doorkruist wordt met dit soort negativiteit, dan is het voor ons als varkenshouders ook een soort ongelijke strijd."
Veel van de aanwezige agrariërs werken zes, zeven dagen per week op het land of in de stal. Het stoot behoorlijk tegen het zere been van de mensen, die zoveel tijd en energie in hun dieren of land steken, dat ze ervan worden beschuldigd slecht hiermee om te gaan. Een omstander: ,,Om de sector te promoten, stond ik voor een klas en er begon één meisje van zeven of acht jaar te huilen en ze vertelde dat ze thuis varkens hadden. Haar medeleerlingen wisten dat niet. Ze durfde het niet eerder te vertellen uit angst gepest te worden."
INLEVEN
,,Boeren kunnen zich inleven in wat er hier gebeurt", vertelt Wim Jennissen, voorzitter van ZLTO Dommeldal die tevens aanwezig is. ,,Iedereen zit hier in hetzelfde schuitje natuurlijk."
En vanuit heel Nederland zijn de boeren er dan ook om 'steun te betuigen' voor de varkensboer die wellicht grote gevolgen gaat ondervinden van de actie (lees elders op deze pagina). Als op een moment de strijdkreet 'een voor allen, allen voor een' geldt, dan is het wel deze avond.
Een echte strijd was het niet. Nog niet. De verbetenheid heerst echter onder de boeren. Boosheid en verdriet komen door deze actie samen en de dreigingen erg dichtbij voor agrariërs, zegt Janssen van POV. ,,De familie die het bedrijf runt, is erg emotioneel. Deze actie is niet op haar gericht, maar op de varkenshouderij."
FOTO BOVEN: Honderden boeren kwamen als tegenprotest opdraven aan de Brede Heide. Ze waren ontzet over de activisten die een stal bezetten van een varkenshouder. (Foto: Hans Verberk).
Activisten al eerder op bezoek bij varkensstal
RENS VAN DEN ELSEN
Een kleine groep activisten heeft de varkensstal aan de Brede Heide in Lennisheuvel al eerder bezocht. Dat geeft woordvoerder Jonathan Loogman van Meat the Victims aan. ,,We troffen toen al veel wantoestanden aan", vindt hij. ,,Daarom was deze locatie makkelijk om onze actie te houden: we kennen het gebouw."
Vijf activisten, onder hen de woordvoerder zelf, zijn vorig jaar ook de stal binnengedrongen en hebben heimelijk foto's en filmpjes gemaakt van de omstandigheden waar de biggen en zeugen zich in bevinden. Op zijn telefoon toont Loogman foto's van een bak met dode biggen die vorig jaar bij de stal zouden zijn aangetroffen. ,,Kijk naar de blauwe plekken en de bebloede lichamen", vertelt hij erbij. Volgens de activist zijn de omstandigheden in andere stallen vergelijkbaar en is de locatie in Boxtel puur gekozen omdat de protestgroep al wist hoe zij het beste binnen kon komen.
FOTO RECHTS: Een grote groep demonstranten stond ook buiten om de activisten aan te moedigen. (Foto: Bart Meesters).
