MAMMOETKRANEN PLAATSEN LIGGERS ECODUCT DE MORTELEN
'Dieren melden zich aan voet van natuurbrug'
PÅL JANSEN
Twee 'mammoeten' stonden afgelopen weekeinde op de taluds naast het spoor bij De Mortelen vanwege de natuurplannen van Noord-Brabant. Nee, de provincie wil na de terugkeer van het edelhert in 2017 niet het wolharige, prehistorische zoogdier terugbrengen in het natuurgebied. Dat is immers uitgestorven. Het ging om twee enorme hijskranen die de 28 liggers van ieder veertig meter en 66 ton plaatsten.
Ecoduct De Mortelen, zo heet het project van 7,5 miljoen euro officieel. Dit moet het mogelijk maken om wild over te laten steken tussen natuurgebieden De Scheeken en een deel van De Mortelen naar de overkant van het spoor. Daar wacht het andere deel van De Mortelen en daarachter weer de Kampina.
VIER METER ONDER GROND
Zaterdag en zondag werden de liggers geplaatst. Daar komt nog een betonnen dek overheen en vervolgens nog een laag van circa twee meter grond. ,,We staan op dit moment nog inderdaad zo'n vier meter onder het uiteindelijke oppervlak", vertelt projectmanager Camiel Meijneken van ProRail op het landhoofd aan de zijde van De Scheeken.
De liggers worden los geplaatst op de twee taluds en rusten op een stuk speciaal geproduceerd rubber. Meijneken: ,,De liggers hebben speling nodig. Bovendien kunnen we de ligger bij onderhoud een klein beetje omhoog tillen en zo het rubber opvijzelen als dat nodig is."
VERTRAGING
Zaterdag ontstond er enkele uren oponthoud: die ochtend ging een relais in een van de kranen stuk. Daardoor moest ProRail twee hijskranen laten overkomen. Maar dit had geen nadelige invloed op de deadline van maandag 05.00 uur.
Eind 2019 moet de gehele brug klaar zijn, een jaar later dan gepland, onder meer door gesoebat met een aannemer die het niet eens was met de aanbesteding. De samenwerking met Brabants Landschap, beheerder van het gebied, verliep dan wel weer uitstekend, aldus Meijneken. Deze stichting beheert straks de brug en wordt er ook eigenaar van. ,,We hebben veel gehad aan de kennis van Brabants Landschap. Bijvoorbeeld met het aanleggen van een bouwweg: we werden gewezen op een bospad dat veel handiger was dan de route die we eerst bedacht hadden."
In 2005 werden door het Rijk 178 knelpunten in Nederlands vastgelegd in het Meerjarenprogramma Ontsnippering (MJPO). Natuurgebieden moeten via faunapassages (zowel onderdoorgangen als bruggen) aan elkaar gekoppeld worden. ,,In 1996 werd het baanvak van het spoor hier verdubbeld. Toen al werd hardop nagedacht over faunapassages hier", zegt programmamanager Meijneken. ,,Inmiddels zijn in Nederland dertien bruggen gemaakt. Er moeten er nog twee gebouwd worden. En in totaal zijn er, uit mijn hoofd, al 90 tot 95 passages gerealiseerd."
De natuurbrug, op de grens van Boxtel, Best en Oirschot, is al een attractie onder de dieren: die zijn al diverse keren wezen snuffelen bij de de taluds. 'Ze kloppen op de deur', zegt een van de medewerkers.
Voor de dieren werden er tijdens de verbreding van het spoor in 1996 al een paar passages onder het spoor gerealiseerd. Maar die te klein voor grotere dieren, zoals het edelhert dat twee jaar geleden opnieuw werd uitgezet in De Scheeken. De natuurbrug moet de oversteek mogelijk maken. Ook de kruisbestuiving tussen plantensoorten wordt zo bevorderd, legt hoofd communicatie Inès Plasmans uit.