Hans van Casteren, Fons van Heesch en Gerdine van de Ven (v.l.n.r. bekijken de aluminium asbak en mok die loodgieter Noud van de Wijdeven in een Duits concentratiekamp maakte tijdens de Tweede Wereldoorlog. (Foto: Henk van Weert).
Hans van Casteren, Fons van Heesch en Gerdine van de Ven (v.l.n.r. bekijken de aluminium asbak en mok die loodgieter Noud van de Wijdeven in een Duits concentratiekamp maakte tijdens de Tweede Wereldoorlog. (Foto: Henk van Weert). Foto:

NALATENSCHAP NOUD VAN DE WIJDEVEN VIA NIEUW-ZEELAND TERUG BIJ FAMILIE

'n Mok en asbak uit 't concentratiekamp

HENK VAN WEERT

Een aluminium mok en een dito asbak. Ze vormen de stille getuigen van een recent bekend geworden oorlogsverhaal. Gemaakt in een concentratiekamp van de nazi's, kwamen de mok en asbak in Boxtel terecht met de maker: loodgieter Noud van de Wijdeven. In 1987 verhuisden ze naar Nieuw-Zeeland om in maart jongstleden terug te keren in Boxtel.

Geboren in 1909 te Sint-Oedenrode trouwde Noud in 1941 met de vier jaar jongere Marietje van de Ven uit Boxtel. Hoe en waarom de loodgieter in een Duits concentratiekamp belandde, is niet bekend. Hij vertelde er zelden of nooit over, zeggen mensen die Noud kenden. Een van hen is Gerard Op 't Hoog, die in 1987 naar Nieuw-Zeeland emigreerde. Hij trof Noud regelmatig in het café van Broer van der Meijden op Fellenoord waar hij lid was van de biljartclub.

,,Ik mocht graag luisteren naar zijn verhalen. Meestal op zaterdagmiddag. Als het ooit wat te laat was geworden, of als het regende bijvoorbeeld, bracht ik hem thuis. Op enig moment, het moet ergens in de jaren zeventig zijn geweest, was dat ook weer het geval. 'Wacht even, Gerard, ik heb iets voor jou. Noud kwam terug met het aluminium bekertje en de asbak en gaf die aan me. 'Heb ik gemaakt in het kamp'. Ik denk dat hij het me gaf omdat ie dacht dat ik er zuinig op zou zijn en omdat het voor hem geen nut meer had", schrijft Op 't Hoog in een e-mail aan Boxtelaar Fons van Heesch. Ze werkten ooit samen bij transportbedrijf Van den Elzen.

PENNENBAKJE

Onlangs was Op 't Hoog aan het opruimen en kwam hij de mok en de asbak weer tegen in een kast van zijn woning in Wainuiomata. De beker had eerder dienst gedaan als pennenbakje naast het telefoontoestel, maar uiteindelijk buiten gebruik geraakt. En de asbak. Tja, Op 't Hoog rookte niet, maar bewaarde 'm toch. En nu hij beide voorwerpen bij het opruimen opnieuw in zijn handen hield, bedacht hij dat ze beter in bezit konden komen van de familie van de maker. Echter, Noud en Marietje van de Wijdeven bleven kinderloos. En dus benaderde Op 't Hoog zijn oud-collega Van Heesch met de vraag of er nog familie te traceren zou zijn.

FACEBOOK HELPT

,,Facebook bracht uitkomst", vertelt Van Heesch. Hij kwam in contact met Gerdine van de Ven in Oudewater, een nicht van echtpaar Van de Wijdeven. Die was blij verrast met de mok en het asbakje en kwam eind maart naar Boxtel om het bij Van Heesch thuis in ontvangst te nemen. Op 't Hoog had de twee voorwerpen inmiddels per post terug naar Nederland gestuurd. ,,Ik ben er blij mee", vertelde Van de Ven bij die gelegenheid. ,,Eerder heb ik ook de biljartkeu van ome Noud geërfd."

BEHULPZAME VAKMAN

Bij de overdracht van de mok en de asbak aan Gerdine schoof vier weken geleden ook Hans van Casteren aan. Hij kende de loodgieter goed. ,,Noud was een fijn mens, een echt vakman én altijd behulpzaam. Hij woonde aan de Markt, op de plek waar nu restaurant De Waag is gevestigd. Later verhuisde hij naar Hoogheem."

Dat de mok en de asbak altijd bewaard bleven en nu weer terug zijn in de familie, bleef niet onopgemerkt. ,,Ome Noud zou in september 110 jaar oud zijn geworden. We onderzoeken met de familie of we een reünie kunnen houden."

       ...NOUD VAN DE WIJDEVEN...