'WE SPELEN TWEESTEMMIG MET Z'N VIJVEN'
Blinkende bazuinen geven gilde extra glans
Majestueuze koperklanken schetteren door Datmunda. In de Gemondse gildeaccommodatie blazen Truus van der Schoot, Evelien van der Heijden en Jessi Daams op hun bazuinen. Ook Godelieve van der Leest en Annemieke Bekkers bespelen de natuurtrompet, maar die zijn deze woensdag niet aanwezig. ,,We maken altijd tweestemmige muziek, ook als we met z'n vijven zijn", vertelt Van der Schoot.
JAN HERMENS
,,Soms is het wel eens vijfstemmig, maar dat is dan onbedoeld." De vrouwen behoren tot het gilde Sint Joris, Catharina, Antonius en Sebastiaan. Als het gilde erop uit trekt, dan schallen de bazuinen. ,,We brengen meestal marsen ten gehore, samen met de tamboers. Logisch ook, want we blazen vaak lopend. Dan is een mars het meest voor de hand liggend."
De blinkende instrumenten van de gildezusters zijn in wezen trompetten zonder ventielen. Meer dan zes verschillende noten produceren is mogelijk, maar dan belandt de blazer in regionen waar zelfs een bergbeklimmer van schrikt. ,,Wij houden het bij vijf noten. Onze bovengrens ligt bij de hoge G", vertelt Daams. ,,Het is soms al pittig om die goed te raken."
HORDENLOPER
Een bazuinblazer is de hordenloper onder de muzikanten. De composities zitten vol melodische sprongen. Om die gaten te dichten, zijn in de negentiende eeuw ventielen bedacht. De bazuin dateert van veel vroeger jaren, uit de tijd van ridders en kastelen en misschien zelfs wel van daarvoor. Ze diende om naderend bezoek aan te kondigen, om een aanval in te luiden, om de taptoe te blazen. Die historie is nog altijd hoorbaar. ,,Onze muziek bevat veel signaalmotieven en ritmische variatie. Diverse stukken zijn ook al oud."
De vrouwen oefenen wekelijks samen en dat al jarenlang. Van der Heijden: ,,In 2001 mochten voor het eerst vrouwen toetreden tot het gilde. Niet lang daarna zijn we begonnen met bazuinblazen. Als het gilde zich presenteert, gaan wij gehuld in mooie kostuums. Tamboers en vendeliers dragen broeken, ook als het om vrouwen gaat. Wij dragen een rok." Eens in de drie weken geeft instructeur Frits van der Meulen de gildezusters les. Belangrijk is dat de bazuinen stemmen ten opzichte van elkaar en dat de muzikanten gelijk spelen. Van der Heijden: ,,Als we met wedstrijden meedoen, let de jury op zulke aspecten."
KAMPIOEN
Het Gemondse koperensemble heeft een zekere reputatie, al is het alweer een paar jaar geleden dat het Brabants kampioen werd. Van der Schoot: ,,Dat was bijzonder, ja. In 2012 sleepten we als bazuingroep de provinciale titel in de wacht. Johan van der Schoot deed ook mee, niet op bazuin, maar op de trom. Een onvergetelijke dag."
Opvallend detail: bazuinblazen is in Gemonde een vrouwenaangelegenheid. Daams: ,,Dat is zo gegroeid. Mannen zijn welkom, maar hebben zich nooit gemeld voor het koper. We weren de heren niet, maar vermaken ons prima in de huidige bezetting." De muzikanten geven een korte demonstratie van hun kunnen. Het is duidelijk: de gildezusters staan hun mannetje op de natuurtrompet. Hun instrumenten geven elke gildeoptocht extra glans. ,,Een stoet met tamboers is mooi, maar met bazuinen erbij breekt de zon pas echt door."
FOTO ONDER: Jessi Daams, Evelien van der Heijden en Truus van der Schoot brengen op hun bazuinen een mars ten gehore. (Foto: Peter de Koning).