BURGEMEESTER HAAREN HOUDT HET NA ÉÉN TERMIJN VOOR GEZIEN
'Laat dorpen met gerust hart achter'
RENS VAN DEN ELSEN
Jeannette Zwijnenburg (60) gaat niet voor een tweede termijn als burgemeester van de gemeente Haaren en hangt in oktober haar ambtsketen aan de wilgen. Dat liet ze zondag weten in haar speech tijdens de nieuwjaarsreceptie in het gemeentehuis. Enkele dagen later zit ze in haar kantoor, de storm rond haar aangekondigde afscheid is nog niet gaan liggen. Het besluit stuit her en der op kritiek.
De burgemeester zou het schip voortijdig verlaten en zou er weinig draagvlak zijn binnen de gemeenteraad om Zwijnenburg voor een tweede termijn voor te dragen. Zelf doet ze die kritiek af als een politiek spelletje. ,,Het burgemeesterschap is een makkelijke functie om als zondebok aan te wijzen. Dat hoort bij het ambt. Mijn opa zei altijd: 'als mensen iets over je zeggen waar je zelf niet bij bent, zegt dat meer over henzelf dan over jou'. Aan die wijsheid denk ik vaak. Als ik nu terugkijk op de afgelopen periode dan kan ik me nog iedere avond recht in de spiegel aankijken", pareert ze.
Ze staat zelf vierkant achter haar besluit. De toekomst van de inwoners is geregeld na het vaststellen van het herindelingsontwerp door de gemeenteraden van Boxtel, Haaren, Vught en Oisterwijk. ,,Mijn taak zit er simpelweg op. Alle procedures lopen en er zijn geen grote hobbels meer te nemen. We hebben alles gedaan wat we konden doen, wat is er dan nog over waar ik een grote bijdrage aan moet leveren?", vraagt ze zichzelf hardop af. ,,De opsplitsing van de gemeente Haaren kan ook prima afgerond worden door een waarnemer. Ik wil het licht niet zelf uitdoen, nu alles op rolletjes loopt laat ik alle dorpen in de gemeente met een gerust hart achter."
VERRASSING
Vlak voor aanvang van de nieuwjaarsreceptie lichtte ze de commissaris van de koning, de raadsgriffier en de vier wethouders in. De gemeenteraad ontving direct na het uitspreken van haar nieuwjaarstoespraak het besluit. Dat haar beslissing als een verrassing komt, snapt Zwijnenburg (VVD) wel. ,,De een vindt het moedig, de ander laf. Iedereen heeft er wel een mening over en dat is hun goed recht. Maar er is voor mij geen andere reden dan dat mijn werk in mijn ogen gewoon af is", vertelt ze. De conclusie dat ze de laatste dertien maanden niet uit wilde dienen, nam ze zelf een halfjaar geleden. ,,Mijn moeder overleed vorig jaar en dat zette me aan het denken. Je leert op zo'n moment ook relativeren in het leven en ik vind dat het tijd is voor een nieuw hoofdstuk."
Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 snoeide de nieuwe coalitie in het takenpakket van de burgemeester. Ze hield vooral haar wettelijk verplichte taken zoals openbare orde en veiligheid in portefeuille. Volgens Zwijnenburg werd die keuze destijds gemaakt met haar volledige instemming omdat ze het vreemd zou vinden als er vier wethouders rondlopen én de burgemeester een volledige portefeuille zou houden.
KRITIEK
Momenteel woont Zwijnenburg met haar man in Esch, waar ze een woning huurt. Maar ze heeft ook nog een villa in de gemeente Woudrichem, waar ze tussen 2000 en 2006 raadslid was. Daarvoor kreeg de burgemeester in 2016 flinke kritiek te verduren, omdat ze een compensatie kreeg voor haar extra woonlasten. Raadsfractie Progressief'96 deed toen een moreel appèl op de burgemeester, maar Zwijnenburg gaf aan dat ze in haar recht stond. Van een burgemeester wordt verwacht zich te vestigen in de eigen gemeente, gaf ze aan. De compensatie eindigde in 2017, toen de maximale termijn van drie jaar voorbij was. Deze tegemoetkoming voor dubbele woonlasten bepaalt het Rijk, maar wordt door de gemeente betaald en dat kon niet iedereen in de gemeente waarderen.
Het was niet de enige kritiek die Zwijnenburg als burgemeester van Haaren kreeg. De gang van zaken rondom recreatiepark Duinoord en de consternatie die vorig jaar een week voor carnaval ontstond tussen haar en veel bouwers van herriewagens, zijn een smet op het blazoen. ,,De communicatie verliep inderdaad niet altijd even goed, dat zal ik zeker niet ontkennen. Maar uiteindelijk hebben we overal stappen gezet. Ik ben in die perioden ook niet weggelopen voor mijn verantwoordelijkheden.Je bent constant met elkaar in dialoog om zaken te verbeteren. Dat je daarbij soms impopulaire maatregelen neemt is inherent aan het ambt", aldus Zwijnenburg.
Zoals zoveel ambtsgenoten die afscheid nemen, kijkt de burgemeester liever naar wat er allemaal wél is gelukt in haar ambtsperiode: ,,Binnen de projecten N65, PHS, woningbouw en duurzaamheid zijn veel belangrijke stappen gezet of zijn plannen echt tot ontwikkeling gekomen." Andere, niet direct zichtbare zaken, zoals de strijd tegen drugs, heeft ze in haar top tienlijst staan. ,,Ik heb me daar vanaf het begin hard voor gemaakt en er is veel bereikt. Kijk maar naar de bijeenkomsten over bewustwording in Esch en Helvoirt. Het is belangrijk dat dergelijke processen ook na mijn vertrek voortgezet worden", aldus de scheidend burgemeester.
Daarnaast kijkt Zwijnenburg ook graag terug op de minder leuke momenten in de gemeente. ,,Bij zware ongevallen of een onverwacht overlijden dat veel teweeg brengt in een gemeenschap moet je er als burgemeester ook staan. Je kunt misschien niet direct iets toevoegen, maar de waardering bij de betrokkenen is groot", besluit ze.
TOEKOMST
Zwijnenburg werd op 21 oktober 2013 benoemd tot burgemeester van Haaren. Zij volgde wijlen Frans Ronnes op die toen met pensioen ging. De waarnemend burgemeester die per oktober aangesteld wordt kan Haaren nog dertien maanden besturen tot de datum van de opsplitsing. Burgemeester Zwijnenburg krijgt dan eervol ontslag en ontvangt daarna nog drie jaar wachtgeld. Of ze in de toekomst nog een burgemeestersfunctie op zich wil nemen, laat Zwijnenburg in het midden. Dat haar huidige woonplaats Esch voorlopig nog wel in plek in haar leven in zal nemen, staat voor haar vast. Ze blijft gildevrouwe van de lokale Sint-Willebrordusgilde en ook de dorpsquiz heeft ze al in haar agenda staan.
GROTE FOTO BOVEN: Burgemeester Jeannette Zwijnenburg liet tijdens haar nieuwjaarsspeech weten dat ze geen tweede ambtstermijn wil. ,,Iemand anders mag hier het licht uitdoen", waren haar woorden. (Foto: Bas van den Biggelaar).
KLEINE FOTO: De burgemeester tijdens het Essche Bierpompfeest in 2017. Bij dergelijke gelegenheden is ze in haar element. (Foto: Albert Stolwijk).
