BURLENDE EDELHERTEN TREKKEN VEEL BEKIJKS
Brabantse bronst goed in beeld
JAN HERMENS
Net als vorig jaar was de belangstelling voor de bronstexcursies groot, ze waren binnen enkele dagen volgeboekt. In Het Groene Woud bleek dan ook veel te zien in oktober. Was in het najaar van 2017 de kans nog beperkt om tijdens een veldbezoek bronstige edelherten te treffen, dit jaar was het elke wandeling raak. Gids Kees Quinten: ,,Elke keer hebben we edelherten kunnen zien en in de verte was ook het burlen te horen. Fijn natuurlijk, want iedereen komt met hetzelfde doel. Veel deelnemers komen uit Brabant, maar er zaten bijvoorbeeld ook drie Belgen in een van mijn groepen."
De groep edelherten liet zich niet alleen goed zien, ook was er meer geburl, geveeg en ander imponeergedrag te aanschouwen en te horen. Dit omdat de jonge mannetjes van vorig jaar ouder en dominanter zijn. Om de rangorde te bepalen, dreigden en vochten ze geregeld voor het oog van de bezoekers.
De bronst startte dit jaar laat. Normaal gesproken wordt voor de paartijd ruwweg de periode half september tot half oktober aangehouden. Met meestal een piek in het begin van oktober. Dan is het grootste deel van de hindes vruchtbaar en spelen de hormonen op. Vorig jaar kwam de bronstperiode van de edelherten in Het Groene Woud later op gang dan gedacht.
Met die ervaring in het achterhoofd koos Brabants Landschap ervoor dit jaar pas eind september te starten met de speurtochten naar hitsige herten. Dat bleek een goede zet. De bronst was inderdaad laat en viel daardoor precies samen met de excursies die Brabants Landschap gepland had. Ook in andere gebieden in Nederland waar edelherten voorkomen, bleek de paartijd laat te beginnen. Mogelijk speelde de droogte van afgelopen zomer daarbij een rol.
BIJKOMEN
Nu de bronsttijd voorbij is, moeten vooral de mannetjes bijkomen. Arjen Simons, projectleider bij Brabants Landschap, legt uit: ,,De mannetjes hebben enorm veel energie verbruikt met vechten en paren. Ze moeten nu echt bij-eten om op krachten te komen. Er is voedsel genoeg in het gebied, meer dan de herten nodig hebben, dus dat is geen probleem. De populatie telt momenteel 26 dieren, er zijn twee jaar op rij kalfjes geboren en ik verwacht dit voorjaar opnieuw jongen. Dat is prima, de edelherten beschikken over voldoende ruimte. Als het ecoduct over het spoor tussen Boxtel en Best straks gereed is, wordt hun leefgebied zelfs nog groter."
Het edelhert is de landschapsarchitect van bos en veld. Simons: ,,Door hun graasgedrag veranderen scherpe scheidingen tussen bos en veld in bredere overgangszones. Daar profiteren kleine zoogdieren, vlinders en vogels van. De edelherten komen de biodiversiteit in Het Groene Woud ten goede. Verder woelen ze de grond om doordat ze graag in de modder rollen. Zo ontstaat openheid in het bos."
NOG TE ZIEN
Ook na de bronst zijn de edelherten in Het Groene Woud te zien. Simons: ,,In de winter is het blad van de bomen. Dat maakt het voor wandelaars makkelijker de dieren te spotten. In de zomer kunnen de herten zich beter verschuilen. In het gebied leven ook reeën. Die laten zich eveneens zo nu en dan zien." Het edelhertengebied is vrij toegankelijk op wegen en paden. Via vrijwilligersorganisatie SPPiLL zijn het hele jaar door begeleide excursies te boeken.
FOTO BOVEN: Een groep hindes rent richting de bosrand. Een prachtig gezicht. Bezoekers van Het Groene Woud kunnen onderweg zomaar edelherten treffen. (Foto: Peter de Koning).
Allerzielen Gemonde
Het recent gefuseerde Gemondse gilde Sint-Joris, Catharina, Antonius en Sebastiaan brengt zondag 4 november een bezoek aan de overleden gildebroeders en -zusters op het kerkhof aan de Hogert in het kader van de Allerzielenviering. Dat start om 10.00 uur bij de ingang. Iedereen kan deelnemen, na afloop is er koffie en thee in gildeaccommocatie Datmunda aan de Kaal Hoefsteeg.