STEFAN DE NIJS: HOE JE MAKKELIJK GROEN GAAT
Duurzaamheid voor dummies
'Dat is toch veel te duur?' 'Daar ga ik niet aan beginnen, veel te veel gedoe.' 'Bij mijn huis kan dat niet hoor.' Stefan de Nijs, gemeenteraadslid van Boxtel namens Combinatie95 én energiebesparingsadviseur voor zijn bedrijf Enerchie.nl, hoort deze excuses dagelijks. Maar groene keuzes maken, hoeft niet moeilijk of duur te zijn.
JULES HAMELEERS
Al vijf jaar komt er geen gas aan te pas in huize De Nijs. Zijn huis wordt opgewarmd door een warmtepomp, die vier keer zoveel warmte-energie opwekt als de energie die erin gaat. De zonnepanelen op zijn dak houden alle apparaten draaiend. Zijn kinderen – nu zestien, achttien en twintig – reageerden vooral uit eigenbelang. ,,Ze dachten dat ze nu zo lang mochten douchen als ze willen, omdat we de energie toch gratis hebben", lacht De Nijs.
De duurzame week, die nog de rest van de week plaatsvindt, is een manier om de Boxtelaren bewust te maken van duurzaamheid. En het is een middel tot een hoger doel: Boxtel wil energieneutraal zijn in 2030. Een pittige ambitie, volgens De Nijs, maar wel haalbaar. ,,We hebben laatst al een scenarioavond met bewoners gehad. Iedereen denkt mee."
VOOROORDELEN
Een duurzaam Boxtel begint in je eigen huis, maar dit is niet altijd gemakkelijk. ,,Veel mensen hebben een hoop vooroordelen wanneer ik ze kom adviseren", vertelt De Nijs. Het is te duur, te ingewikkeld of onmogelijk bij hen, denken ze. De Nijs ontkracht dit laatste: in 90 procent van de gevallen kan een huis energieneutraal zijn.
Ook het financiële bezwaar is onterecht, volgens De Nijs. Voor duurzame initiatieven zijn er goedkope leningen en subsidies beschikbaar, waardoor zelfs de grotere investeringen binnen maximaal twaalf jaar zijn terugverdiend. Terwijl een warmtepomp zo'n vijftien jaar meegaat en zonnepanelen nog veel langer. ,,Geld speelt eigenlijk geen rol", stelt De Nijs.
De Nijs vindt energieneutraal gaan soms wel omslachtig. Voor isolatie, CO2-gestuurde ventilatie, goed geïsoleerde ramen, zonnepanelen en een warmtepomp zijn verschillende bedrijven nodig. ,,Ik zou het mooi vinden als Boxtelse bedrijven de handen ineen zouden slaan."
GEMAKKELIJK GROEN
Maar de planeet een handje helpen hoeft zeker niet een renovatie van je huis te betekenen, volgens De Nijs. Heb je een nieuwe wasmachine nodig? Koop er een met het energiezuinigste label. Lamp stuk? Draai er een led-lamp in. Heb je een extra koelkast in de schuur die je alleen met kerst gebruikt? Trek de stekker eruit als hij niet gebruikt wordt, dat scheelt tweehonderd euro per jaar. Maar ook alledaagse dingen als afval scheiden en minder vlees eten, zijn volgens De Nijs erg belangrijk.
De Nijs is erg tevreden over de duurzame initiatieven die steeds vaker de kop op steken. Wanneer elektrische auto's over een paar jaar even betaalbaarder zijn en het bereik ervan wordt verbeterd, dan zijn er volgens hem geen excuses meer. Maar het groene bewustzijn werkt selectief. ,,Dan zijn mensen het hele jaar super goed bezig, maar gaan ze wel met het vliegtuig op vakantie. Dan doe je eigenlijk alles weer teniet."
FOTO LINKS: Stefan de Nijs uit Boxtel vindt de manieren om energieneutraal te worden, nog wat omslachtig. (Foto: Peter de Koning).
AGRARIËR EN ZLTO-VOORZITTER WIM JENNISSEN UIT LIEMPDE:
'Zonder voedsel is alles afgelopen'
Agrariër Wim Jennissen is betrokken bij de organisatie van het 'Menu van Morgen', een van de hoogtepunten van de Duurzame week van Boxtel. Als voorzitter van ZLTO Boxtel-Liempde heeft hij een duidelijke visie over duurzaamheid.
JACQUELINE BUIJSROGGE
Jennissen (54) runt een agrarisch bedrijf aan de Meulekensweg in Liempde. Naast het feit dat hij vijftig melkkoeien houdt, verbouwt de Liempdenaar de oude graansoort spelt en nog wat aardappels en mais. Agrariërs hebben het tegenwoordig niet makkelijk, zeker niet door alle opgelegde regelingen. ,,Vooral de regels rondom mest zijn ingrijpend", zegt Jennissen. Zijn bedrijf is al verkleind van 130 naar 50 koeien omdat hij over vijf jaar wil stoppen met het melkvee. De jaren tot zijn pensioen zal hij alleen nog graan verbouwen, er is geen opvolger in beeld.
,,Ik ben geen biologische boer", benadrukt Jennissen. ,,Ik doe mee aan het Menu van Morgen omdat ik het belangrijk vind dat mensen met elkaar in gesprek gaan zodat iedereen weet waar het precies over gaat. Boeren en burgers kunnen op deze avond discussiëren en de boeren kunnen wellicht misvattingen wegnemen."
De agrariër ziet dat er iets moet gaan veranderen aan de voedselconsumptie, dat kan niet anders. ,,We moeten aan het milieu blijven denken. Maar er wordt nu wel erg extreem gedacht over de vleesproductie. Veel feiten kloppen niet, ze worden te eenzijdig gebracht. Zo zijn er in Brabant veel milieudiscussies, er wordt gedaan alsof alle problemen de wereld uit zijn als de vleesproductie stopt. Dat is niet zo, kijk bijvoorbeeld naar varkens. Ze eten graan en graan houdt CO2 vast. De berekeningen over de hoeveelheid water, die nodig is bij het verwerken van een kilo vlees, zijn ook te eenzijdig benaderd. Het lijkt negatieve stemmingmakerij."
'Worst of worsteling? Op weg naar minder vlees', is het thema van de jaarlijkse Duurzame Week Boxtel. Jennissen vindt het een goed thema om over te discussiëren. Duurzaamheid kan niet uitsluitend door op biologische wijze te werken volgens de agrariër: ,,Ik verbouw spelt omdat daar een markt voor is. Het is geschikt voor mensen met een tarweallergie en smaakvol. Op mijn grond levert het slechts vier ton per hectare op, tarwe drie keer zoveel. Met biologische graanbouw is de opbrengst veel lager dan met de reguliere landbouw. Als alles biologisch verbouwd wordt, loopt het voedseltekort op."
'PROBLEEM IS MEST'
Als Jennissen een gesprek zou mogen voeren met landbouwminister Carola Schouten, heeft hij wel een aantal punten. ,,Het grote probleem is mest. Als we meer mest mogen uitrijden dan is er een grotere oogst. Ook wil ik de zogenaamde kringlooplandbouw bespreken, als je goed voor je grond zorgt is er sprake van kringloop, mits je voldoende mest mag gebruiken.
Dat landbouwpercelen worden teruggegeven aan de natuur vind ik niet juist. De grond moet benut worden omdat die in andere werelddelen ontbreekt. Ik zou willen inzetten op meer multifunctionele landbouwgrond, meer opbrengst, meer werk en gelegenheid voor recreatie. Als je alles voor natuur behoudt, is de kringloop juist onderbroken. De biodiversiteit loopt dan terug."
* * *
De Duurzame Week Boxtel duurt tot en met zondag 14 oktober. Het Menu van Morgen vond gisteren plaats in grand café Rembrandt. Elders in deze krant een verslag van het diner waar voor 80 procent plantaardige en 20 procent dierlijke gerechten werden geserveerd.
FOTO LINKS: Wim Jennissen uit Liempde, voorzitter van de plaatselijke boerenorganisatie ZLTO en zelf agrariër, is van mening dat duurzaamheid niet bereikt kan worden door uitsluitend biologisch te werken. (Foto: Gerard Schalkx).
Boxtel
Toneel in Orion
Theaterproductie Tilburgse Torenspelers (TTT) voert morgen, vrijdag 12 oktober vanaf 20.00 uur de tragikomedie Het Geheugen van Water van Shelagh Stephenson op. In gemeenschapshuis Orion staan dan onder meer de Boxtelse acteurs Marie-Jeanne van Zon en Wim van der Schoot op de planken. Kaartjes kosten tien euro en zijn te koop aan de zaal.
Optreden GreySix
De band GreySix, met Boxtelaar Ad Swaans op drums, speelt zondag 14 oktober vanaf 16.00 uur muziek van onder meer The Beatles, Van Morrison, Willie Nelson en Creedence Clearwater Revival in grand café Rembrandt (Rechterstraat). De entree is gratis.
