Oude stuw verdwijnt, nieuwe stuw op andere plaats
Hogere dijken houden Esch droog
Waterschap De Dommel begint volgend jaar met het versterken en verhogen van de kades langs de Essche Stroom in de dorpskom. Dat is ruim twee jaar later dan gepland. De dijken moeten nóg hoger worden dan eerder gedacht, vanwege de klimaatverandering en daarmee gepaard gaande hevigere regenval en overstromingsgevaar. Onderdeel van de plannen is ook dat de huidige stuw nabij de Kollenberg, afgebroken wordt. Er komt ongeveer 300 meter verderop een kleinere stuw, ter hoogte van De Ruiting.
CARRY DIRKX
De plannen om de dijken in Esch aan te pakken, lagen ruim twee jaar stil. Het ophogen van de keringen is onderdeel van het langlopende project 'Herinrichting Essche Stroom' van waterschap De Dommel. Belangrijkste doel daarvan is Esch te beschermen tegen mogelijk hoog water. ,,We hebben lang moeten wachten op de doorberekeningen van nieuwe klimaatscenario's", verklaart projectleider Hans Koekkoek van waterschap De Dommel de vertraging.
Extra hoog
Door de klimaatverandering moeten de dijken hoger worden dan eerder gedacht. ,,Er is een trendbreuk gaande in het klimaat: het wordt natter en met sprongen natter, met meer hevige regenval", zegt Koekkoek. De gevolgen daarvan moesten eerst doorberekend worden en dat kostte tijd.
Inmiddels is duidelijk wat de consequenties zijn voor de keringen in Esch: die moeten met 30 tot 40 centimeter extra opgehoogd worden om te zorgen dat Esschenaren droge voeten houden. Zouden de dijken eerst een halve meter hoger worden, nu wordt dat zo'n 80 centimeter in het dorp, tot een meter hoger vanaf de stuw en verder. richting Boxtel.
Damwand
Het gebied tussen Haarenseweg 18F en de stuw bij de Kollenberg is een knelpunt bij het ophogen van de kades. Daar staan huizen dicht op de rivier en ontbreekt de ruimte voor natuurlijke verhoging van de dijken. Hier worden de keringen versterkt en verhoogd met een damwand. Bewoners uitten eerder hun zorgen over het plaatsen van de damwand en de trillingen waarmee dat gepaard gaat. Na onderzoek deelde het waterschap die zorgen. Nu is besloten die damwand op een alternatieve manier aan te brengen: hij wordt in de dijk gedrukt. Die manier is trillingsvrij.
Stuw
Verrassend onderdeel van de nieuwe plannen is het verwijderen van de huidige stuw. ,,We hebben de stuw nodig om het waterpeil vast te houden", zegt Koekkoek. ,,Maar door het verhogen van de dijken, moesten we extra voorzieningen aanbrengen aan de stuw, die technisch complex zijn. Daarnaast moest hij al gerenoveerd worden." Al met al een dure operatie. Een betere oplossing bleek het afbreken van de huidige stuw en het plaatsen van een kleinere, nieuwe. Die komt zo'n driehonderd meter verderop in de Essche Stroom, richting buitengebied. Waarschijnlijk krijgt de nieuwe stuw ook een brugfunctie, net als de huidige.
Uitvoering
Het plan van aanpak van de keringen wordt nu geschreven. Na de zomer is dat afgerond. Daarna volgen de bestuurlijke besluitvorming, de mogelijkheden tot inspraak en de aanvraag van vergunningen. Vanaf medio 2019 start de uitvoering. Ook in 2020 verwacht het waterschap nog bezig te zijn.
FOTO BOVEN: Deze stuw in de Essche Stroom verdwijnt. Er komt een nieuwe stuw, driehonderd meter verderop, ter hoogte van De Ruiting. (Foto: Peter de Koning).