Ook harmonieën en fanfares volop bezig met vernieuwing
'We willen toegang tot de kinderen'
PÅL JANSEN
Muziek in het Boxtelse basisonderwijs lijkt nieuw leven te zijn ingeblazen. Binnen de klaslokalen raakt het basisonderwijs in Boxtel weer enthousiast over muziek. Maar de harmonieën en fanfares (hafa's) vragen zich nog wel af hoe zij de kinderen warm kunnen maken voor hun opleidingen. Deze week het extra derde deel over 'de staat van de Boxtelse muziekeducatie': hoe willen de hafa's nieuwe aanwas bereiken?
The Soundmachine en de jeugdblazers- en slagwerkers van BeCool, een muziektheaterorkest, Kidsprom, Muziek is de Sleutel: het zijn slechts enkele voorbeelden van projecten en optredens waarmee hafa's vooral jeugd warm trachten te maken voor hun orkesten. Paul van Alphen (Boxtel's Harmonie), Jan de Koning (Gildenbondsharmonie), Bert van Ruremonde (fanfare Concordia Liempde) en Paul Hermans (fanfare Sint-Arnoldus Lennisheuvel) geven aan druk bezig te zijn om een nieuwe generatie muzikanten aan te boren.
In 2015, toen Meierijse instituten voor Kunsteducatie (MiK) failliet ging, namen de hafa's de opleidingen voor hun leerlingen zelf op zich. Het gemeentebestuur subsidieert dit jaarlijks met 48.000 euro. Maar zij moesten daarvoor ook een plan van aanpak schrijven. Dat is vastgelegd in prestatiecontracten die de clubs eind 2017 ondertekenden met de gemeente. Voor 1 juni moet verantwoordelijk wethouder Marusjka Lestrade dit plan krijgen.
De hafa's hebben één gezamenlijke opleiding voor ogen. Kinderen krijgen daarin ook individueel les, nodig om mee te kunnen doen als volwaardig orkestlid, maar vanaf het begin van hun opleiding zullen zij ook in diverse groepjes samen optrekken. Zo moet de jeugd meer worden betrokken bij de verenigingen zodat ze, als zij op een gegeven moment uitwaaieren om te studeren of iets dergelijks, blijven spelen. ,,Sporten gebeurt vaak ook in teamverband. Dat zouden wij ook meer willen doen. Met clubjes zoals het 'pieporkest' waarin kinderen spelen die nog geen jaar muziekles hebben", vertelt Van Alphen. Ook zullen andere vormen van (muzikale) uitingen mogelijk zijn, zoals zang en dans. Iets wat nu al gebeurt tijdens het Muziektheaterorkest. Van Alphen: ,,We hoeven niet het wiel opnieuw uit te vinden, er zijn goede voorbeelden."
JAREN WACHTEN
Als het plan van aanpak er eenmaal is, dan blijft de vraag hoe de muziekverenigingen de Boxtelse kinderen warm gaan krijgen voor hun opleiding. De hafa's willen graag de klaslokalen in, maar zijn daarvoor afhankelijk van de medewerking van Brede Scholen Boxtel (BSB). En alleen als de scholen vragen om hun ondersteuning, dan zal de BSB de hafa's inschakelen.
Dat gebeurt nog mondjesmaat. ,,Je moet ook rekening houden met de situatie in het basisonderwijs (lerarentekort en hoge werkdruk - red.)", vertelt Hermans ,,Wij zijn bang dat we nog een aantal jaar moeten wachten voordat die vraag op gang komt." Die angst is niet ongegrond. Er worden namelijk nog niet veel naschoolse muziekprojecten opgestart via de BSB en veel projecten zitten nog in de pijplijn.
Kunnen de hafa's de kinderen een paar jaar niet of onvoldoende bereiken, dan verwachten zij dat weinig nieuwe leerlingen zich aanmelden. En ze denken dat dit serieuze consequenties voor hun toekomst heeft: zowel voor de opleidingen zelf als de 'volwassen' orkesten. Van Ruremonde: ,,Daar moet je jaarlijks aan kunnen werken."
TOEGANG
,,Wij willen toegang tot onze doelgroep", aldus Hermans. Van Alphen vult aan: ,,Het is voor ons de vraag hoe we moeten omgaan met het vraaggerichte aspect. Veel kinderen zijn op voorhand wellicht niet enthousiast om te spelen op blaasinstrumenten, maar als je ze ermee in aanraking brengt, kan dat snel veranderen."
Maar de scholen willen alle naschoolse activiteiten via de BSB laten lopen. Dit om te voorkomen dat ze constant benaderd worden door uiteenlopende clubs. Volgens de hafa-woordvoerders hoeft dit elkaar echter niet te bijten. Van Alphen: ,,Daar kunnen we ook rekening mee houden, zolang we onze kennis maar bij de leraren, kinderen en hun ouders krijgen."
De hafa's willen met scholen aan jaarkalenders werken zodat ze tijdig betrokken worden bij projecten en duidelijk is wat ze moeten doen en dat dit ook uitgevoerd wordt. ,,Basisschool De Beemden vroeg bijvoorbeeld twee weken van te voren of wij muzikaal konden helpen met haar carnavalsoptocht", aldus Van Alphen. Op zo'n korte termijn bleek dat niet mogelijk. ,,We moeten docenten regelen en een heel orkest optuigen. Zo werkt dat niet." Ook basisscholen wensen een 'goed doordacht plan', zoals directeur Henk Verhoeven van De Hobbendonken vorige week al verwoordde in Brabants Centrum.
Een kort lijntje met een muziekvereniging kan bovendien heel bevorderlijk werken volgens Van Ruremonde. ,,In Liempde konden we heel ver komen door op school langs te gaan en te laten zien wat muziek maken bij ons inhoudt", vertelt hij. ,,De vraag is er wel vanuit de scholen, maar dan moeten zij die wel aan ons kunnen stellen."
Ook de overige muziekverenigingen wensen een korter lijntje met het basisonderwijs om de vraag naar muziekopleidingen te bevorderen. Inderdaad, ook in hun eigen belang, maar ook om muziekonderwijs te bevorderen. Van Alphen: ,,Daarbij willen we best onder leiding van de BSB langs de scholen gaan."
FOTO BOVEN: Jaarlijks verzorgen de opleidingsorkesten van de hafa's in de gemeente Boxtel gezamenlijk een optreden. In oktober 2017 vond het Klaverconcert in gemeenschapshuis Orion te Lennisheuvel plaats. (Foto: Albert Stolwijk).