De harmonieën en fanfares in Boxtel werken aan een ontwikkelplan om muzikale talenten in Boxtel op te leiden. (Foto: Peter de Koning).
De harmonieën en fanfares in Boxtel werken aan een ontwikkelplan om muzikale talenten in Boxtel op te leiden. (Foto: Peter de Koning). Foto: Peter de Koning

WACHTEN OP ONTWIKKELPLAN MUZIEKOPLEIDINGEN • 'HAFA'S MOETEN MEE MET DE TIJD'

'Waar kan een kind hip trompet spelen?'

PÅL JANSEN

Muziek in het Boxtelse basisonderwijs lijkt nieuw leven te zijn ingeblazen. Waar het in veel klaslokalen een 'ondergeschoven kindje' was, zijn de jaarcijfers van Brede Scholen Boxtel (BSB) over 2017 in ieder geval positief: bijna twintig activiteiten op negen van de twaalf scholen waarbij ruim 10.000 contactmomenten tussen leerlingen en muziekeducatie. Deze week het tweede en laatste deel 'de staat van de Boxtelse muziekeducatie': hoe moeten meer kinderen naar muziekopleidingen, harmoniën en fanfares doorstromen?

Tijdens schooltijd worden de instrumenten steeds vaker uit de kasten gehaald, zo bleek in het artikel van Brabants Centrum van donderdag 29 maart over muziekeducatie. Maar er waren in 2017 nog weinig naschoolse muziekprojecten opgezet vanuit de BSB. Met de nuance dat pas sinds het schooljaar 2015-2016 de basisscholen met muziekeducatie worden ondersteund, dat wel. Cultuurcoördinator Gerry Roche van de BSB: ,,Er zijn diverse pilots geweest. Op De Beemden bijvoorbeeld met beeldende muziekeducatie. En volgend schooljaar gaan we met kindcentrum Kindertuin structureel aan de slag."

PIJPLIJN

Die projecten zitten dus wel in de pijplijn. Zo organiseren De Hobbendonken en De Oversteek voor het tweede jaar op rij met de BSB 'Muziek met een Staartje', waarbij leerlingen kennis maken met instrumenten. Ook met de bijbehorende naschoolse workshops. Maar muziekprojecten opzetten doe je niet zomaar, vertelt muziekcoördinator Michel Bergman: ,,Ook de juiste (muzikale) docenten zijn daarvoor nodig. Die zijn er wel, maar je moet heel tijdig met een project komen." Volgens Roche heeft de bevordering van naschoolse muzieklessen tijd nodig: ,,Het is vooral veel maatwerk."

De planning is namelijk strak voor de basisschooldocenten dankzij een nijpend lerarentekort en een hoge werkdruk. In die context moet BSB toch helpen de muziekeducatie te bevorderen, zowel tijdens als na schooltijd. ,,Alles willen we aanpakken, maar dan moet het wel doordacht zijn", vertelt directeur Henk Verhoeven van De Hobbendonken. ,,Zo hebben we ruimtes nodig én de juiste mensen."

Via die naschoolse muzieklessen moeten meer leerlingen doorstromen naar de muziekopleidingen. Zo worden vanuit de gitaarlessen op De Hobbendonken talenten doorverwezen naar de Modern Classic Music School, waar inmiddels ruim tweehonderd leerlingen lessen krijgen. En De Oversteek in Liempde heeft een goede band met fanfare Concordia. ,,Onze adjunct-directeur Henriëtte Smulders is daar erg actief, dus dat lijntje is kort. Kinderen kunnen hier bijvoorbeeld tien weken lang een blaasinstrument lenen", vertelt intern cultuurcoördinator Anke Poort.

ALLE MUZIEKSTIJLEN

In het gehele basisonderwijs in Boxtel wil de BSB echter niet alleen dat meer kinderen gitaarlessen volgen of een blaasinstrument bespelen. Muziek als geheel moet bevorderd worden. Rappen, beatboxen, deejay, elektronische muziek met viool of trompet: het kan van alles zijn. Dus wat voor muzikanten moeten daar eigenlijk uit komen rollen? ,,Dat weten we niet", aldus Roche. Bergman: ,,Het ligt aan de vraag van de school en de behoefte van de kinderen. Die gaan we begeleiden. Vroeger hadden opleidingen een bepaald aanbod en daar konden kinderen uit kiezen."

Datzelfde geldt voor de harmonieën en fanfares (hafa's), die volgens Roche en Bergman een redelijk vast en traditioneel aanbod kennen. ,,Niet meer van deze tijd", zoals Bergman zegt.

Na het failliet van MiK (Meierijse instituten voor Kunsteducatie) in 2015, pakten de muziekkorpsen zelf de opleidingen voor leerlingen voor een bedrag van 48.000 euro per jaar. Wethouder Marusjka Lestrade wilde dat er voor dat geld een ontwikkelplan zou komen (waar de hafa's momenteel ook mee bezig zijn) en zal voor het jaar 2019 pas subsidie geven als dat plan er is. ,,In mijn ogen moet de muziekeducatie niet gericht worden op wat de hafa's aanbieden of nodig hebben. Het gaat erom hoe je kinderen warm maakt voor muziek", vertelt Bergman. ,,Waar kan een kind nu naartoe om bijvoorbeeld op een hippe manier trompet te spelen? Daar valt een gat."

MEER DOORSTROMING

Directeur Kees van den Boom van De Beemden: ,,Het opwekken van enthousiasme in de klassen werkt goed. Om de doorstroom naar hafa's te bevorderen? Er zijn projecten waarbij de muzikanten in de klas komen, dat zou kunnen..."

Dankzij de korte lijntjes tussen De Oversteek en fanfare Concordia worden in Liempde stappen gezet. ,,Laatst vond concert The Soundmachine (nummers op aanvraag van het publiek - red.) plaats. Er wordt naar allerlei manieren gezocht om de jeugd erbij te betrekken", vertelt Poort. Jaarlijks voegen 'enkele' leerlingen zich bij de fanfare. Dat lijkt weinig, maar voor wie bedenkt dat de vier hafa's in 2017 gezamenlijk aan 91 kinderen een muziekopleiding boden, valt dat mee.

Directeur Verhoeven van De Hobbendonken ziet een belangrijke rol weggelegd voor de hafa's om meer kinderen door te laten stromen naar hun opleiding: ,,Door te laten zien dat een trompet ook modern kan zijn en kinderen te raken met eigentijdse muziek."

Nu is het wachten op het ontwikkelplan van de hafa's. De vraag is of zij daarmee in kunnen spelen op de steeds veranderende wensen vanuit het basisonderwijs. Daarom voegt Brabants Centrum nog een derde aflevering toe aan de 'staat van de Boxtelse muziekeducatie: hoe willen de hafa's het gaan doen?