COALITIEPARTIJEN BEHOUDEN MEERDERHEID • WINST VOOR COMBINATIE95 EN D66 • VERLIES VOOR SP EN INBOX
Balans grootste winnaar in Boxtel en pakt vijfde zetel
HENK VAN WEERT
Om precies middernacht was de verkiezingsuitslag in Boxtel bekend en riep burgemeester Mark Buijs de lokale partij Balans uit tot winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen. Lijsttrekker Mariëlle van Alphen en haar campagneteam behaalden ruim zevenhonderd stemmen meer dan vier jaar geleden en dat levert de partij een vijfde raadszetel op. De huidige coalitie behoudt haar meerderheid in de raad, maar de SP verliest een zetel, terwijl D66 er een bij kreeg; beide fracties tellen nu drie raadsleden. 54,66 procent van de stemmers kwam opdagen, anderhalf procent meer dan vier jaar geleden.
Balans moest vier jaar geleden nog een verlies van bijna vierhonderd stemmers incasseren, maar maakte dat gisteravond meer dan goed en is met 2.736 kiezers de grootste partij. Lijsttrekker Van Alphen zal de eerste stappen zetten om een nieuwe coalitie te vormen en liet kort nadat de voorlopige uitslag bekend was, weten daarbij niemand uit te willen sluiten: ,,Ik zie mogelijkheden. We laten ons geen tweede keer buitenspel zetten."
De huidige coalitie heeft in aanloop naar de verkiezingen aangegeven graag in dezelfde samenstelling verder te willen. Of dat zal lukken, moet echter nog blijken. Combinatie95, dat de vorige keer als grootste partij uit de strijd kwam, boekte een bescheiden winst en behoudt haar vijf zetels. Peter van de Wiel, die blij was met het resultaat, behaalde met zijn partij 246 stemmen meer dan in 2014 en scoorde net als toen veruit het hoogst in Liempde. Van de in totaal 2.624 kiezers die op de partij stemden, wonen er 1.225 in dat dorp (154 meer dan in 2014).
TELEURGESTELD
D66 klom van 1.246 naar 1.455 stemmen en groeit mede dankzij een restzetel naar drie gemeenteraadsleden. Blijdschap dus bij Jos Hegeman: ,,We groeien voor de derde keer op rij." De SP daarentegen wist een kleine vijftig kiezers minder aan zich te binden en moest teleurgesteld haar vierde zetel afstaan. ,,Wellicht omdat je als coalitiepartij soms moeilijke keuzes moet maken", concludeerden Eric van den Broek en Dave van de Ven die het lijsttrrekkersduo van de socialisten vormden. ,,Maar de coalitie behoudt een meerderheid in de raad en kan dus doorgaan." Alleen beslissen de huidige vier bestuurspartijen daar in eerste instantie niet zelf over. Balans is als grootste partij immers aan zet om een meerderheid te vinden voor een nieuw college van B. en W.
Van de coalitiepartijen is INbox in absolute cijfers de grootste verliezer. Brachten in 2014 nog ruim veertienhonderd mensen hun stem op deze partij, gisteren waren dat er ruim 350 minder. Even leek het erop dat de partij van Herman van Wanrooij met slechts één zetel zou terugkeren in de gemeenteraad, maar ook deze kreeg aan het einde van de telling een restzetel in de schoot geworpen en behoudt daarom met twee raadsleden. De teleurstelling was echter groot. Niet verwonderlijk aangezien de partij vier jaar geleden aanvankelijk nog drie zetels won, maar na hertelling van de stemmen er een moest afstaan aan Combinatie95.
Hoewel PvdA/GroenLinks hetzelfde verlies boekte als INbox beleefde deze partij relatief de grootste terugval. Van de 1.261 mensen uit 2014 bleven er een kleine negenhonderd over. De fractie is gereduceerd tot één zetel. In bijna alle stembureaus stemden minder mensen op de lijstverbinding; alleen in Lennisheuvel behaalde de partij wat meer stemmen. Anja van den Einden gaf aan rekening te hebben gehouden met de uitslag: ,,We verliezen mensen met een hart voor duurzaamheid aan andere partijen..."
Het CDA kwam vier jaar geleden in vernieuwde samenstelling met drie zetels in de gemeenteraad. Ondanks dat Hélène van As en haar team tweehonderd stemmen méér behaalden, leek het er even op dat de christen-democraten hun derde raadslid moesten prijsgeven. Maar ook hier bracht de restzetel redding.
Dymph van de Vries wist met een stevig verjongde VVD-achterban zeventig kiezers meer aan zich te binden en eindigde op 878 stemmen. Daarmee behouden de liberalen hun ene zetel.
RAADSLEDEN
Op basis van de kandidatenlijsten is de zetelverdeling in de raadzaal nu als volgt (de namen die cursief staan gedrukt, zijn nieuwkomers in de gemeenteraad). Balans: Mariëlle van Alphen, Wim van der Zanden, Rianne van Esch, Gerlof Roubos en Kim van de Sande; Combinatie95: Peter van de Wiel, Katelijne van Thiel, Joep Schalkx, Stefan de Nijs en Ineke van Giersbergen; SP: Eric van den Broek, Dave van de Ven en Rinze van der Veen; CDA: Hélène van As, Vera Brouns en Kübra Atalay; D66: Jos Hegeman, Mariëlle Wijffelaars en Thijs Haster; INbox: Herman van Wanrooij en Jan de Koning; PvdA/GroenLinks: Anja van den Einden; VVD: Dymph van de Vries. In deze opsomming zijn nog niet de mensen opgenomen die eventueel met voorkeursstemmen in de raad komen.
VOORLOPIGE UITSLAG
De opkomst in Boxtel was met 54,66 procent iets hoger dan in 2014 en dat stemde burgemeester Buijs na afloop van de bekendmaking van de uitslagen tot tevredenheid. In een volle raadzaal werden gisteravond vanaf kwart over tien de tussenstanden van de tellingen bekendgemaakt door Buijs. Telkens als stembureaus hun cijfers hadden ingediend, werden de resultaten op schermen vertoond, ook afgezet tegen de resultaten in 2014.
De uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen is voorlopig. Morgenochtend, vrijdag 23 maart, wordt in het hoofdstembureau (het gemeentehuis) de definitieve uitslag bekendgemaakt. Elders in de krant een uitgebreide impressie van de verkiezingsavond in de raadzaal én een eerste reactie van alle acht lijsttrekkers. Voorts bezocht Brabants Centrum diverse stemlokalen om de mening te peilen van de kiezers. Uiteraard is op de verkiezingspagina's ook de Boxtelse uitslag per stembureau terug te vinden.
ESCH EN GEMONDE
In de gemeente Haaren was de spanning ook voelbaar. In het gemeentehuis kwamen de vier partijen bijeen om de uitslagen te volgen. Het aantal stemmen op Samenwerking '95, CDA en Progressief '96 lag dicht bij elkaar. Uiteindelijk kwam Progressief '96 als winnaar uit de bus. De oppositiepartij veroverde vijf zetels en kreeg er dus één bij. Samenwerking '95 was in Esch met afstand de grootste en levert ook twee Essche raadsleden: Peter den Ouden en (met voorkeursstemmen) Christien van Schijndel. De partij leverde over het geheel gezien wel twee zetels in.
De Plaatselijke Politieke Alliantie (PPA) wist in de gemeente Sint-Michielsgestel de meeste zetels binnen te halen. De partij hield het vertrouwen van de kiezer vast en werd beloond met een extra zetel. Het CDA kwam op de tweede plek, mede door het hoge aantal stemmen in Gemonde. Daar kregen de christen-democraten 447 stemmen. Gemiddeld zo'n 360 meer dan de andere partijen. In totaal behaalde CDA in Sint-Michielsgestel vier zetels, waar ze er in 2014 nog drie hadden. Daardoor komt er een Gemondse in de Gestelse raad: de 36-jarige Femke Klomp.
REFERENDUM
De gemeenteraadsverkiezingen in Nederland werden gecombineerd met een raadgevend referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv), door tegenstanders ook wel sleepwet genoemd. Die is bedoeld om digitaal verkeer van criminele organisaties te onderscheppen, maar criticasters vrezen voor de aantasting van privacy. Waar voor de nieuwe gemeenteraad in totaal 13.268 mensen een stemformulier indienden, gaven in het referendum zo'n duizend mensen minder hun mening: 12.198 om precies te zijn. Bijna de helft (6.184) stemde vóór de wet, achthonderd mensen minder stemden tegen en ruim zeshonderd stopten een blanco formulier in de stembus. Deze uitslag lijkt redelijk overeen te gaan stemmen met de landelijke resultaten, zo was vannacht op te maken.
FOTO ONDER: Teleurstelling bij de SP die een van de vier raadszetel verloor.
