INLICHTINGENDIENST KRIJGT MEER INVLOED

Boxtel stemt ook voor of tegen nieuwe 'sleepwet'

RENS VAN DEN ELSEN

Woensdag 21 maart gaan we niet alleen naar de stembus om te bepalen wie er in Boxtel in de nieuwe gemeenteraad komt. We mogen ook laten weten of we voor of tegen de veranderingen in de zogenoemde 'sleepwet' zijn. Maar wat houdt dit nu precies in? En waar zeggen we straks ja of nee tegen?

Hoewel we officieel moeten spreken van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) gebruikt eigenlijk iedereen de term 'sleepwet'. Dat heeft te maken met de inhoud. De Wiv gaat over de uitbreiding van bevoegdheden van onder meer de AIVD. Die mag vanaf 1 mei ongericht op kabels inbreken om communicatie af te tappen. Dat kon voorheen ook al, maar alleen gericht op één individu.

Daarnaast mogen inlichtingendiensten nu alleen gegevens onderscheppen die door de lucht gaat, de zogenaamde niet-kabelgebonden communicatie. De huidige regels stammen nog uit 2001 toen er nog niet iedereen een smartphone had en er geen Facebook en Whatsapp was. Deze zijn dus niet gericht op het huidige internetverkeer dat vooral via glasvezel en koperkabels loopt. De inlichtingendiensten moeten daarbij wel eerst toestemming vragen aan de minister van Justitie en Veiligheid én een toetsingscommissie.

TERRORIST

Een voorbeeld: stel, de inlichtingendiensten hebben het vermoeden dat in Boxtel een terrorist zich schuilhoudt. Ze weten echter niet waar deze persoon zich precies bevindt. Daarom tapt de AIVD, na toestemming van de minister en de commissie, alle communicatie in de gemeente af om op die manier een patroon of signaal te ontdekken die kan leiden tot de locatie van de vermeende terrorist. Het gaat dan om het onderscheppen van mailverkeer, maar ook telefoontjes en locatiegegevens. Niet alleen data van de verdachte persoon komt dan bij de AIVD terecht, maar ook die van onschuldige burgers. Daardoor spreken tegenstanders van de Wiv van een 'sleepnet', omdat zo alle informatie meegenomen wordt. Critici vallen ook over het feit dat alle informatie nog drie jaar bewaard blijft.

Ondanks dat de uitgebreide mogelijkheden van de inlichtingendiensten burgers een veilig gevoel moeten geven, gaat het in de discussie rondom de invoering van de 'sleepwet' dus ook om hun privacy.

HANDTEKENINGEN

Maar waarom is daar dan een referendum voor nodig? De overheid was van plan om de wet eigenlijk al per 1 januari van dit jaar in te laten gaan, maar dat liep wat vertraging op. Daarbij vond een vijftal studenten van de Universiteit van Amsterdam dat een dergelijke wet 'niet thuishoort in een open en democratische samenleving'. Zij zijn een handtekeningenactie gestart om een raadgevend referendum af te dwingen. Dat is gelukt en daarom stemmen we 21 maart ook voor of tegen de sleepwet. Het gaat hier overigens wel om een raadgevend referendum. De kans is dus aanwezig dat de overheid niets met de uitkomst doet.

Boxtel

Martijn Koning

Rake one-liners ent een buitengewoon fantasierijke kijk op de werkelijkheid: dat is 'Koning te rijk' van cabaretier Martijn Koning. De komiek staat morgen, vrijdag 2 maart om 20.15 uur in Podium Boxtel. Kaarten kosten 18 euro en zijn te koop via www.podiumboxtel.nl of bij de fysieke verkooppunten: Hebbes (Markt), bloemsierkunst Marimba (Van Beekstraat), supermarkt Jumbo (Oosterhof) en drogisterij Bewust Beter (Nieuwstraat, Liempde).