'GEBROKEN WIT': NIEUWE DICHTBUNDEL WALTER VAN DE LAAR

Victor Vroomkoning: 'Godfather literaire maffia'

Hij is bijna gezegend met acht kruisjes. En daarom komt zijn uitgever rond de komende jaarwisseling met een bloemlezing uit zijn indrukwekkend oeuvre: 'Tachtig voor tachtig'. De van oorsprong Boxtelse dichter Walter van de Laar (alias Victor Vroomkoning) presenteerde zaterdag bij Dekker van de Vegt Boekverkopers in zijn woonplaats Nijmegen zijn nieuwe dichtbundel 'Gebroken wit'. Het was een drukte van belang toen redacteur Peter Nijssen van uitgeverij De Arbeiderspers in een niet van ironie gezuiverde toespraak de pater familias van de Nijmeegse schrijversfamilie een verzameling van diens bekendste gedichten in het vooruitzicht stelde.

PIET VAN OERS

Het eerste exemplaar van zijn nieuwe dichtbundel had Vroomkoning zaterdag voorbehouden aan burgemeester Hubert Bruls. Ofschoon de eerste burger van Nijmegen zich liet ontvallen dat hij meer prozaïsch is georiënteerd dan poëtisch, vertolkte hij op snedige wijze de verdiensten van stadgenoot Vroomkoning. ,,Een man met een geweldige staat van dienst en een stimulerende rol naar andere dichters.''

In het gemêleerde gezelschap dat zich zaterdag in de omvangrijke boekwinkel van Dekker van de Vegt in de Nijmeegse binnenstad had verzameld, bevonden zich ook enkele fans uit Boxtel, waaronder wethouder Marusjka Lestrade. Zij hoorde burgemeester Bruls met kracht van overtuiging beweren dat Vroomkoning 'heel erg past bij deze stad'. Met een kwinkslag: ,,Maar hij blijft een zuiderling die soms schunnige dingen in een melancholisch perspectief plaatst.'' En… neerkijkend op 176.000 stadgenoten: ,,Hij verstopt zich niet; ik wil hem er graag bij houden.''

ZETFOUT

De presentatie van de nieuwe dichtbundel van Vroomkoning ging gepaard met tal van literaire hoogstandjes. Onderscheidend daarin was met name uitgever Nijssen van De Arbeiderspers. Welbespraakt en doorspekt van sarcasme ging hij diepgaand in op de kunstzinnige rol die Vroomkoning sinds 1983 als dichter vervult. ,,Als er een Nijmeegse literaire maffia bestaat, kan het niet anders of Walter van de Laar - succesvol geïnfiltreerd in de fondsen van de Amsterdamse uitgever - is de Godfather van deze invloedrijke en sinistere organisatie.'' En Nijssen vervolgde: ,,Zoals het een echte Godfather betaamt, oogst ook deze in de oudewijvenzomer van zijn leven niet alleen mooie woorden maar ook nakomelingen in de tweede graad.'' Daarmee doelde de redacteur van de uitgeverij op de komst van een nieuw kleinkind en stamhouder in Utrecht: Max van de Laar. ,,Apetrots, zoals het een patriarch betaamt. Maar ook een patriarch die op zijn ouwe dag zijn zonden telt en bevangen raakt door regressieve bevliegingen van katholieke aandoening.'' Daarmee doelde Nijssen op een mailtje van Vroomkoning, waarin deze gewag maakt van het bijwonen van een ouderwetse gregoriaanse mis door bisschop Gerard de Korte. De dichter bevestigde in dat bericht dat hij al die Latijnse liederen vlot kon meezingen en voortdurend aan zijn vader moest denken. Voor Nijssen het wonderlijke sein om een veelbetekenende zetfout in de nieuwe bundel aan te kaarten: Het woord misssaal met drie s'en. ,,Dat noemen we alvast slijmen met Onze Lieve Heer: Kijk eens, Almachtige Vader, hoe dik mijn kerkboek is en hoe katholiek ik ben.'' De uitgever/redacteur van De Arbeiderspers gaat die arglistig gemaakte fout voor de herdruk natuurlijk verbeteren en spoorde het publiek zaterdag aan zich terstond naar de toonbank te spoeden om een exemplaar met de unieke drukfout te bemachtigen.

EROTISCH GETINTE VERZEN

Van Vroomkoning is algemeen bekend en aanvaard dat hij verzen met prikkelende liefdegevoelens niet uit de weg gaat. Ook in zijn jongste dichtbundel schroomt hij hitsig taalgebruik niet. Uitgever Nijssen kon er ook niet omheen. ,,In de wetenschap dat we te maken hebben met nieuw werk van een pater familias op leeftijd, terugkijkend op het leven, mijmerend over wat eindig is en komen zal, kan het niet verbazen dat deze nieuwe bundel, bij alle onverwoestbare vitalisme - getuige alleen al de toch weer rijkelijk presente erotisch getinte verzen - meer dan ooit in het teken staat van afscheid en vergankelijkheid, afbraak en gemis. Maar Vroomkoning zou Vroomkoning niet zijn als dat alles niet gepaard ging met veel humor, understatement en zelfspot.''

Directielid en mede-eigenaar Hans Peters van Dekker van de Vegt Boekverkopers zag zaterdagmiddag zijn winkel volstromen met fervente aanhangers en pleitbezorgers van Vroomkoning. En dat terwijl de dichter hem had toegespeeld dat negentig fans zich hadden afgemeld. Peters herinnerde eraan dat de thans lopende Poëzieweek tien jaar geleden in Nijmegen in zijn winkel de ouverture beleefde. De presentatie van 'Gebroken wit' noemde hij een feest voor de poëzie. En dat was het ook, getuige de inbreng van onder meer dichteres Heidi Koren. Op sprankelende wijze vertolkte zij een aantal verzen, waarbij ze zich heeft laten inspireren door de teksten in de nieuwe dichtbundel van Vroomkoning. Vertederend was ook de muzikale impressie van componist en tekstdichter Karel Bosman, die het publiek verwende met een van de liedjes uit het rijke album van 'Nijmeegse Marieke'. Onderhoudend was zeker ook het interview waarin publiciste Riny Jans de gevierde dichter aan de tand voelde. Vroomkoning stak daarin zelf goedkeurend van wal: ,,Ik vertrek vanuit een anekdote en probeer iets menselijks te zeggen wat ons allemaal aangaat.'' Al bladerend door zijn nieuwe bundel confronteerde hij zijn toehoorders tot slot op zuivere toon met de inhoudelijke tekst van een aantal gedichten. Die apotheose was tevens het sein om het glas te heffen op de nieuwe pennenvrucht van Vroomkoning, die vervolgens achter de schrijfbok plaatsnam om de bundel van een lange rij wachtenden te signeren.

Op Boxtelse bodem presenteert Vroomkoning vrijdag 23 februari vanaf 20.00 uur zijn nieuwe dichtbundel. Daarbij gaat hij ook in op aspecten uit zijn gehele oeuvre. Dat gebeurt in restaurant Vandaag Kookt aan het Stationsplein. Belangstellenden dienen vóór 18 februari te reserveren via e-mail: jvankoll@meteq.nl of telefonisch: 06-22 65 49 36.

CONDITION HUMAINE

In de dichtbundel 'Gebroken wit' draait alles om wat verdween aan zuiverheid en trouw, om liefde die vertroebelde, verloren kracht, gefnuikt verlangen. Wie leeft maakt brokken. De scherven probeert Vroomkoning tot gedichten om te vormen, de breuklijnen te lijmen tegen het wit van het papier. Dat gebeurt niet zelden met zelfspot en ironie, met filosofische understatements. De dichter geeft een beeld van de condition humaine, zonder opsmuk, zonder sentiment.

Walter van de Laar (1938) debuteerde in 1983 als dichter met de bundel 'De einder tegemoet'. Vanaf halverwege de jaren negentig publiceerde hij talrijke bundels bij De Arbeiderspers. Zijn poëzie werd herhaaldelijk bekroond, onder andere met de Karel de Groteprijs voor zijn gehele oeuvre. In de loop der jaren verschenen van zijn hand: in 1997 Lippendienst (onder het heteroniem Stella Napels); IJsbeerbestaan (1999); Bij verstek (2002); Stapelen (2005); Ommezien (gedichten 2008-1983 - waarin opgenomen Reislust (2008); Paren (2013).

DRUKBEZOCHTE CONCERTMIDDAG IN MUZIEKHUIS BOXTEL

Seniorenorkest Buchestelle speelt onderhoudend programma

Het speelplezier spatte ervan af zondag in Muziekhuis Boxtel. Het concertprogramma dat seniorenorkest Buchestelle voor een volle zaal ten beste gaf, zorgde bij velen voor een feest van herkenning. Louter bekende liedjes had dirigent Peter Spierings uitgekozen voor de muzikale uitwisseling met Da Capo, een soortgelijk orkest met 50-plussers uit 's-Hertogenbosch.

Wekelijks repeteren de ruim veertig muzikanten van Buchestelle op vrijdagochtend in het eind 2016 geopende Muziekhuis aan de Passage Riche. En daar zijn mensen die willen komen luisteren onder het genot van een kopje koffie altijd welkom, benadrukte voorzitter Paul Hermans. De Boxtelaren vertolkten voor de pauze vrolijke deuntjes als het Italiaanse volkswijsje Tiritomba, maar ook Mister Sandman waarmee EmmyLou Harris in 1981 in de Nederlandse Top 40 stond en een medley uit Ja Zuster, Nee Zuster. Trombonist Cees van de Laak soleerde in het door hem gearrangeerde La Mama van Charles Aznavour; de bewerking beleefde een gloedvolle première. Na de pauze trad Da Capo voor het voetlicht.

FOTO LINKS: Buchestelle in actie tijdens haar concert in Muziekhuis Boxtel. (Foto: Albert Stolwijk).