PARTICIPATIEKARAVAAN MAAKT HET OUDER WORDEN VOELBAAR
De confrontatie met ouderdom
LINDA VAN DE WIEL
Stef Verhoeven is initiatiefnemer van De ParticipatieKliniek. Tijdens een 24 uur durende belevenis ervaren verzorgenden en verpleegkundigen hier hoe het is om oud te zijn, met de beperkingen die daarbij kunnen horen. Verhoeven: ,,De ouderenzorg is sterk in verandering. Dat vraagt om nieuwe manieren van kijken, denken, handelen en werken."
De woorden van Verhoeven klinken interessant, maar eerlijk gezegd vraag ik me af welke bijdrage deze ervaring me oplevert. Mijn jarenlange ervaring in de (ouderen)zorg laten mij denken een vrij goed inzicht te hebben in hulpbehoevende senioren. Maar nieuwsgierig als ik ben, ga ik de uitdaging aan.
BEPERKT
En zo bevind ik me met hoofdtelefoon, een donkere bril die mijn zicht ernstig vertroebelt en gewichten op verschillende delen van mijn lichaam op het buitenterrein van het Boxtelse ziekenhuis. Ik loop een rondje aan de arm van een dame die zich aan me voorstelt als Natascha van Kasteren. Hoewel ze voor mij een vreemde is, heb ik geen andere keus dan haar hulp te accepteren. Door de gewichten aan mijn lijf, die artrose simuleren, mijn zeer slechte zicht en een gedempt gehoor gaat lopen moeizaam. Het kost veel energie en ik krijg het warm. De afhankelijkheid voelt ongemakkelijk en ik ben blij als mijn 'beperkingen' van mijn lijf zijn gestript en ik weer verslaggever ben.
'IK SLOOT MEZELF AF'
Van Kasteren is een van de verzorgenden die 24 uur heeft doorgebracht in De ParticipatieKliniek in Megen. ,,Tijdens mijn verblijf werden slechthorendheid en slechtziendheid gesimuleerd. Ook tijdens gezamenlijke momenten zoals het avondeten. Ik dacht altijd dat dit gezellig was voor cliënten, maar ik kon de gesprekken niet volgen en zag niet wat er gebeurde. Ik sloot mezelf af van de rest", vertelt ze.
Ook ik ga er altijd vanuit dat mensen gezelschapsdieren zijn en behoefte hebben aan contact. Maar wat als je visueel of auditief beperkt bent? Zelf was ik na dat ene rondje lopen met beperkingen al moe en overprikkeld. Laat staan dat ik daarna ook nog moet proberen een gesprek te voeren of muziek te luisteren…
,,In de nachtelijke uren kwam er regelmatig iemand controles uitvoeren", vervolgt Van Kasteren. ,,En om 05.30 uur 's ochtends stond er iemand naast mijn bed met een pilletje en een bakje appelmoes. Alles ging heel snel, ik had nauwelijks in de gaten wat er gebeurde."
MIJN LAATSTE THUIS
De tweede opdracht die impact op me heeft, is het bedenken van mijn laatste thuis: hoe moet die eruit zien en wat moet daarin aanwezig zijn. Bijna iedereen wil muziek meenemen. Ook op mijn lijstje staat dit bovenaan. Maar wat als je een instrument bespeelt dat niet in je kamer past? Of een huisdier hebt dat niet welkom is? Persoonlijk woon ik graag in het centrum van Boxtel, dichtbij de levendigheid die er is. Met foto's van mijn geliefden en een telefoon zodat ik hen kan bereiken. Maar mijn dierbaren zou ik nauwelijks meer kunnen zien of horen...
Ook de leden van het college zijn er druk mee. Voor Wethouder Herman van Wanrooij is de locatie echter niet zo belangrijk: ,,Mij maakt het niet uit waar ik woon, als ik me mijn mooiste dagen maar kan herinneren."
Onbewust maakt hij daarmee een sprongetje naar de laatste opdracht waarin we door verwarrende geluidsfragmenten ervaren hoe het is om licht dementerend te zijn. En waarbij steeds één vraag naar voren komt: ,,Waar ben ik?" Geen besef van plaats hebben terwijl mensen juist zoeken naar duidelijkheid en houvast... Wethouder Peter van de Wiel: ,,Ik vind dit beklemmend." Ook collega Eric van den Broek toont zich onder de indruk: ,,Het is heel confronterend en indrukwekkend maar ook leerzaam."
Deelnemen aan de ParticipatieKaravaan is heftig en intens maar ook een cadeautje. Want voor een kort moment mocht ik ervaren hoe is het is om te leven met beperkingen die horen bij ouderdom. Voor iedereen die een hart heeft voor de zorg, is het een aanrader om deze kans met beide (verzwaarde) handen aan te grijpen. De ParticipatieKaravaan kan nog tot 26 januari bezocht worden in zorgexpertisehuis Liduina in Boxtel.
Oplichtingspraktijken
Er is een dame actief in de regio die oudere mensen een alarmsysteem probeert aan te praten. Ze belt aan bij senioren, stelt vragen over hun leefsituatie en wil een handtekening onder een contract van het bedrijf Sociaal Alarmsysteem. Als het papier is getekend, blijkt het slachtoffer vast te zitten aan een maandelijkse overschrijving van dertig euro per maand. De politie vraagt mensen kwetsbare ouderen in hun omgeving hierop te attenderen. Neem bij een verdachte situatie contact op met de politie: 0900 8844.