ROEMEENSE GEMEENSCHAP BOUWT GYMNASIUM MET BOXTELSE TIPS & TRICKS
Salonta zet nu zelf schouders onder projecten
MARC CLEUTJENS
Salonta opent maandag 11 september om klokslag 11.00 uur een nieuwe school: het Arany Janos Gymnasium. De school in de Roemeense zustergemeente van Boxtel is het eerste energieneutrale onderwijsgebouw in het land en zou met enige fantasie het Baanderherencollege 2.0 genoemd kunnen worden. Heel veel duurzame technieken die in dat gebouw zijn toegepast, zijn verder verfijnd in Salonta. Er is óók een verschil: de Roemenen hebben het project nu helemaal zelf voltooid...
In aanwezigheid van voorzitter Jos Geerts van de stichting Boxtel-Salonta en oud-architect Piet Snijders zullen tal van Roemeense en Hongaarse hoogwaardigheidsbekleders maandagochtend de vlag in top hijsen van het Arany Janos Gymnasium. De school, die is genoemd naar een in Salonta geboren poëet, heeft een regionale functie en gaat dit schooljaar leerlingen begroeten uit de Bihor en Arad. Vanwege de grote afstanden is op de bovenste etage van het gebouw een groot aantal vierpersoons slaapkamers ingericht, voorzien van alle moderne voorzieningen. Ook beschikt het gebouw over een tweehonderd zitplaatsen tellend restaurant en wil Salonta er de stadsbibliotheek onderbrengen.
Dominee Ferenc Miklo van de gereformeerde kerk in Salonta kan ook bij dit project aangemerkt worden als geestelijk vader. Miklo's grote netwerk en ondernemingszin, die de stad al veel succesvolle projecten heeft opgeleverd, bleken ook ditmaal leidend. ,,Miklo is erin geslaagd een miljoenensubsidie te krijgen in Hongarije", legt Geerts uit. Salonta is gelegen nabij de grens met Hongarije en telt voornamelijk Hongaars sprekende inwoners. De regio is al vele decennia erg op het buurland georiënteerd.
INSPIREREN
De dominee heeft zich met de architecten van bureau Boros, dat eerder betrokken was bij het ontwerp en de bouw van een met Boxtelse steun gebouwd woonzorgcentrum, laten inspireren door de duurzame technieken die zijn toegepast in het vernieuwde Baanderherencollege. ,,Meerdere keren zijn werkbezoeken afgelegd en is in Nederland informatie verzameld over duurzaam bouwen", legt de voorzitter van de stichting Boxtel-Salonta uit. ,,Natuurlijk is de verbouwing van het Baanderherencollege alweer even geleden en zijn de technieken die nu in Roemenië zijn toegepast, verder verfijnd."
Ramen zijn voorzien van dubbel glas, ook is gekozen voor gedegen muurisolatie. Twaalf diepe boringen waren nodig om warmte-koudeopslag te kunnen realiseren. Op het dak liggen zonnepanelen en alle ruimten in het gymnasium beschikken over een klimaatsysteem. ,,Bijzonder is de samenwerking met de universiteit van Timisoara", legt Geerts uit. ,,Een van de faculteiten is intensief bezig met vraagstukken over duurzaamheid en adviseerde tijdens het bouwproces. Na de oplevering blijft de universiteit betrokken bij de school en wordt onder meer de luchtkwaliteit in klaslokalen op afstand gemonitord."
BREDE GANGEN
Waar de stichting Boxtel-Salonta in het verleden de regie had bij de uitvoering van projecten in de Roemeense zusterstad, staat de gemeenschap nu op eigen benen. Dat stemt de voorzitter van de Boxtelse stichting tevreden. ,,De bouw van de Peterschool voor kinderen met een verstandelijke beperking werd honderd procent door inwoners van Boxtel en de Peter van Geel Stichting betaald en gecoördineerd. De gaarkeuken voor ouderen was ook een echt Boxtels project. Pas toen het Josephhuis werd gebouwd, zag je de kentering", blikt Geerts terug. ,,De regie lag voor een deel in Boxtel, maar onder leiding van Miklo pikte de gemeenschap van Salonta de bouw van het bejaardenhuis zelf op."
De voorzitter van de stichting Boxtel-Salonta meent dat de dominee en zijn team met de bouw van het Arany Janos Gymnasium hebben laten zien dat de handschoen nu zelf opgepakt kan worden. ,,De inbreng vanuit Boxtel was minimaal, al hebben de rondleidingen in het Baanderherencollege wel de nodige tips en tricks opgeleverd. Zoals brede gangen in plaats van smalle corridors. Een gang is namelijk een ontmoetingsplaats voor de jeugd, net als de leerpleinen die je overal ook in het gymnasium kunt vinden."
