GEMONDSE ARCHIVARIS IN UTRECHT IS BOXTELAREN BEHULPZAAM
Gildeboek eindelijk weer thuis
HENK VAN WEERT
Ze zijn dolgelukkig dat het is gelukt. En dus werd gistermiddag in Het Utrechts Archief getrakteerd op Brabants worstenbrood. De lekkernij ging er wel in bij rijksarchivaris Kaj van Vliet die er uiteindelijk mee instemde om een uit 1762 stammend gildeboek over te dragen aan het Boxtelse gilde Sint-Barbara & Sint-Joris. Net als bij diens medewerker Theo van de Sande uit Gemonde, die de Boxtelaren behulpzaam was de voorbije maanden.
Nadat hij eind vorig jaar het ingebonden, oorspronkelijk uit 1528 stammende reglement met de namenlijsten van gildebroeders, mocht bekijken in de studiezaal van het Utrechtse archief was gildebroeder Cor van Vught overtuigd. Dit waardevolle document móest terug naar Boxtel. Rijksarchivaris Van Vliet liet zich echter niet zo makkelijk overtuigen. Maar nadat Van Vught hem onder meer een in de jaren vijftig van de vorige eeuw in deze krant gepubliceerde serie artikelen over voormalige Boxtelse gilden onder ogen schoof, draaide Van Vliet bij. Temeer omdat de toenmalig eigenaar van het gildeboek, de Berlicumse jonkheer René van Rijckevorsel (1896-1967), in 1950 de hoop uitsprak dat er weer opnieuw een gilde in Boxtel zou worden opgericht. Opdat het in 1762 door de rentmeester Arnold Tybosch van kasteel Stapelen in sierlijk handschrift herschreven boek ooit weer eens terug naar Boxtel zou kunnen.
Waar en hoe lang het 'Register van het Oude Gilde van den Edelen Ridder Sint-Joris' heeft rondgezworven na het verdwijnen van deze broederschap in de tweede helft van de 19e eeuw, is onbekend. Net zo min als helder is hoe en waar Van Rijckevorsel het document heeft verworven. Wel is duidelijk dat in 1861 de laatste aantekening in het boek is gemaakt.
De erfgenamen van Van Rijckevorsel, die het boek medio jaren tachtig van de vorige eeuw onder brachten in het Utrechtse rijksarchief, ondertekenden twee weken geleden officieel een schenkingsakte en stemden daarmee in met de terugkeer naar Boxtel. En dus kon gisteren de overdracht plaatsvinden. Daarbij speelde ook de in Het Utrechts Archief werkzame Gemondenaar Theo van de Sande nadrukkelijk een rol. ,,Ik werk hier nu twintig jaar en wist dat de collectie-Van Rijckevorsel diverse gildeattributen omvatte. Gelet op de uitspraken van de jonkheer is het mooi dat diens wens nu uitkomt en het boek terugkeert waar het thuis hoort."
FOTO BOVEN: Als dank voor hun medewerking trakteerde het Boxtelse gilde de archivarissen gisteren op worstenbrood. Van links naar rechts hoofdman Jacques Habraken, koning Ad van Boxtel, gildebroeder Cor van Vught, deken-schrijver André Spitters, rijksarchivaris Kaj van Vliet en diens medewerker Theo van de Sande uit Gemonde. (Foto: Henk van Weert).